بسیاری از غولهای تکنولوژی بزرگ دنیا موفقیت امروز خود را مدیون مهاجرانی هستند که برای تحقق بخشیدن به رویای خود، کشور مادری خود را ترک کردند و راهی سرزمینهایی دور از خانه شدند.
اگر زندگینامه ایرانیان فعال در زمینه تکنولوژی که در دوران قبل یا بعد از انقلاب ایران را ترک کردند بررسی کنید، متوجه خواهید شد که این دست از افراد معمولا در زمینههای هنری آنچنان حرفی برای گفتن نداشتهاند، اما کسانی هم پیدا میشوند که در زمینه هنری حرفهای زیادی برای گفتن دارند، اما شغلی مربوط به تکنولوژی را برای خود انتخاب کردهاند. ما در این مقاله قصد داریم بهسراغ امین ذوالفنون، ایرانی که بهصورتی حرفهای سهتار مینوازد، اما در حال حاضر سمت مدیریت توسعه جهانی شرکت متا را برعهده دارد، برویم؛ با کارو تک همراه باشید.
اگر زندگینامه ایرانیانی که سرزمین مادری خود را به مقصد دیگر کشورها ترک کردند بررسی کنیم، متوجه خواهیم شد که معمولا دو واژه مهاجرت و کودکی را با فاصله با یکدیگر میآوریم، چرا که این دست از افراد معمولا مدت زمان نسبتا خوبی را در ایران سپری کردهاند، اما در مورد امین ذوالفنون اینطور نیست.
امین ذوالفنون در سال 1350 در خانواده هنرمند و معروف ذوالفنون بهدنیا آمد. حبیب ذوالفنون، پدر بزرگ امین، یکی از بزرگترین سازندگان و نوازندگان تار در ایران بود و به همین واسطه این خانواده بهصورتی حرفهای و از پایه با موسیقی بزرگ شدند. پدرش، یعنی استاد محمود ذوالفنون، نواختن ویولن را از استاد ابوالحسن صبا و نواختن تار را هم از پدرش آموخته بود و به همین واسط در ارکستر انجمن موسیقی ملی مینواخت. البته استاد محمود ذوالفنون بیشتر با اجراهایی که در برنامههای رادیویی و مخصوصا برنامه گلها داشت، به شهرتی بسیار زیاد در بین اقشار مختلف مردم دست یافت. با توجه به تمام مواردی که گفتیم، باید به این نکته اشاره کنیم که هیچکدام از این افراد نتوانستند که معروفیت استاد جلال ذوالفنون را بهدست بیاورند. استاد جلال برای اولین بار نواختن ویولن را از برادر و نواختن تار را هم از پدرش آموخته بود و در نهایت توانست که با مطالعات گستردهای که در زمینه موسیقی داشت، تبدیل به یکی از بهترین محققین برجسته موسیقی و استاد بزرگ سهتار شود.
از زمان کودکی امین ذوالفنون آنچنان اطلاعات زیادی در دسترس نیست، اما این را میدانیم که او همراه با خانواده خود در سن 5 سالگی ایران را به مقصد آمریکا ترک کردند. امین زمانیکه به آمریکا رسید، مشغولبه تحصیل شد و در موقعی 11 سالش شد، بنابر علاقه شخصی خودش بهسمت ساز سهتار رفت. یکی از اصلیترین دلایلی که امین ذوالفنون به موسیقی سنتی ایرانی علاقهمند شد، معاشرتها و مهمانیهایی بود که خانواده او در آمریکا برگزار میکردند و اساتید بزرگی مانند استاد محمدرضا شجریان، حسین علیزاده، سیمین بهبهانی و خانواده پورناظری در آن حضور داشتند، برگزار میکردند.
این مهمانیهای بزرگ خانواده ذوالفنون ادامه داشتند تا اینکه در یکی از آنها که گروه شمس هم شرکت کرده بودند، امین توانست که از آنها یک کمانچه را به رسم هدیه دریافت کند. طبق گفته خانواده ذوالفنون، او به حدی به این ساز علاقهمند شده بود که در اولین فرصت بهدنبال یادگیری آن رفت و در نهایت هم تبدیل به یکی از اساتید بزرگ این ساز خوشصدای ایرانی شود.
او در حال حاضر که چیزی در حدود 51 سال سن دارد، هنوز بههمراه سه برادر دیگر خود در خاک آمریکا برنامههایی را در زمانهایی خاص مانند نوروز اجرا میکنند. البته امین در تعدادی از گروههای ایرانی هم اجرا میکند تا این هنر اصیل ایرانی را به دیگر مردم جهان نشان دهد.
از دوران ابتدایی و دبیرستان امین ذوالفنون آنچنان اطلاعاتی را در دست نداریم، اما این را میدانیم که او تمامی دوران تحصیل عالی خود را در قدیمیترین دانشگاه ایالت کالیفرنیا آمریکا، یعنی سانتاکلارا گذارند. امین در این دانشگاه ابتدا مشغولبه تحصیل در رشته الکترونیک شد و توانست که دوره کارشناسی آن را با بهترین نمره به پایان برساند، اما بعد از آن تصمیم گرفت که دیگر به سمت رشته حقوق برود و در حال حاضر او دکترای حقوق خود را از این دانشگاه دریافت کرده است.
تحصیلات در رشتههای الکترونیک و حقوق چیزهایی بودند که با درکنار هم قرار گرفتن آنها، راهی را برای امین ذوالفنون ساختند که قدم اولش شرکت تازه تاسیس مخابراتی ArrayComm بود. او سه سال اولیه کار خود را در این شرکت گذراند و توانست که تجربههای بسیار خوبی را در زمینه کارهای حقوقی بهدست آورد.
بعد از اینکه امین ذوالفنون توانست که تجربیات بسیار خوبی را در ArrayComm بهدست آورد و عملکرد بسیار خوبی را هم از خود نشان داد، با یکی از بهترین پیشنهادهای شغلی خود در سال 2003 از طرف شرکت گوگل مواجه شد. در واقع شرکت گوگل در آن زمان نیازبه نیروی کار با انرژی و ریسکپذیر داشت تا بتواند پلههای ترقی را با سرعت نسبتا خوبی پشت سر بگذارد، پس به سراغ او آمده بودند تا در این شرکت سمت مدیریت قسمت توسعه شرکت و تجاری و همچنین مسئولیت سرمایهگذاریها و ادغام این شرکت را در دست بگیرد.
مدت حضور ذوالفنون در گوگل را میتوانیم سکوی پرتاب آنها به بلندیهایی بهحساب آوریم که در حالت شاید هیچگاه به آنجا نمیرسیدند. او در زمانی که در این شرکت حضور داشت، با توجه به دانش و آگاهی نسبتا خوب خود، تصمیم گرفت تا به سمت خرید چندین استارتاپ تازه وارد در دنیای تکنولوژی برود و در این بین هم تعدادی از اختراعات را به نام گوگل ثبت کرد.
همانطور که میدانید شرکت متا در گذشته با نام فیسبوک فعالیت میکرد و در حال حاضر با توجه به فشارهایی که از طرف چندین دولت بر این شرکت وارد شد و همینطور برنامههای آنها برای توسعه متاوس بهعنوان آینده اینترنت، نام خود را به متا دادهاند. پس ما از اینجا زندگینامه به بعد اگر اسم فیسبوک را آوردیم، منظورمان همان شرکت متا است.
امین ذوالفنون در سالهای فعالیت خود در شرکت گوگل تبدیل به یکی از معروفترین کارمندان این شرکت و همینطور مدیران سیلیکونولی آمریکا شده بود. این نام و آوازه چیزهایی بودند که هر شرکتی را به سمت استخدام او میکشاند در این بین هم پیشنهادهای وسوسهبرانگیز و حتی بهتری از شرکتهای بزرگ دنیای تکنولوژی برای او ارسال میشد. یکی از این شرکتها فیسبوک بود که توانست با پیشنهاد کاری که به امین ذوالفنون ارائه داده بود، او را بعد از 8 سال حضور در شرکت گوگل و در سال 2011 برای سمت مدیریت توسعه جهانی شرکتش استخدام کند. در واقع او در شرکت فیسبوک مسئولیت تمامی کارهای مورد نیاز برای راهاندازی کسبوکارهای جدید، سرمایهگذاریها، خریدها و ادغامها را برعهده داشت.
حرکت اصلی و بسیار مهم امین ذوالفنون در سال 2012 و با خرید اینستاگرام بهوسیله فیسبوک آغاز شد. او در آن سالها تمام تلاش و دانش خود را بهکار گرفت تا بتواند مارک زاکربرگ را برای خرید این پلتفرم تازه ظهور که توانسته بود تعداد افراد بسیار زیادی، مخصوصا جوانان، را به سمت خود بکشاند، قانع کند. این روند ادامه داشت تا اینکه مارک زاکربرگ متوجه شد که این خرید یکی از بهترین اقداماتی است که میتوانند انجام دهند و به این ترتیب از کوین سیستروم در اولین پنجشنبه ماه آوریل سال 2012 دعوت کرد تا به خانه او بیاید تا بتوانند که با یکدیگر در مورد این خرید صحبت کنند. این گفتگوها ادامه داشتند تا اینکه سه روز بعد و با پیگیریهای آرش ذوالفنون، همه این افراد در خانه مارک زاکربرگ دور یکدیگر جمع شدند و پلتفرم اینستاگرام به مبلغ 1 میلیارد دلار فروخته شد.
خریداری شدن اینستاگرام توسط فیسبوک را میتوانیم یکی از بزرگترین و جنجالیترین خریدهای دنیای تکنولوژی بهحساب آوریم. این خرید بهحدی بزرگ بود که درست چند سال بعد از این خرید و درست قبل از برگزاری یکی از انتخاباتهای ریاست جمهوری آمریکا که کمیسیون تجارت فدرال بهصورتی جدی فعالیتهایی که شرکتهای بزرگ دنیای فناوری برای رقابت بایکدیگر انجام میدادند را زیر نظر گرفته بود، از این خرید انجام شده دفاع کرد و گفت که شما در زمان انجام این خرید اسناد مربوط به آن را کاملا بررسی کردید و در آن زمان هیچ اثری از انجام فعالیتهای ضدرقابتی نبود و حالا هم نباید باشد. او سپس در مورد این خرید و اثر آن بر تثبیت جایگاه فیسبوک در بازار گوشیهای هوشمند گفت:
هدف ما از خرید اینستاگرام این بود که ماهیت شبکههای اجتماعی را به دنیای اشتراک عکس و ویدئو بیاوریم و بیشک این خرید اتفاق بزرگی بوده است. اینستاگرام در آن زمان با مشکلات بزرگی مانند هجوم اسپمها و نداشتن الگوی درآمدی مشخص مواجه بود و به کمک فیسبوک توانست از این موانع عبور کند.
خریدهای انجام شده توسط امین ذوالفنون هنوز هم ادامه دارد و در مراحل بعد از پلتفرم اینستاگرام شاهد خریداری واتساپ و شرکت اوکولوس بودیم. این خرید دوم دقیقا همان چیزی بود که مارک زاکربرگ را در مورد قدرت بینهایت دنیای متاورس آگاه ساخت و در نهایت همانطور که گفتیم، ما شاهد آن بودیم که نام شرکت فیسبوک به متا تغییر پیدا کرد تا همگامبا سیاستهای آینده این شرکت برای حضور هرچه تمامتر در دنیای متاورس باشد.
امین ذوالفنون میگوید که عامل اصلی موفقیتهای زندگی وی حمایت دائم و وظیفهشناسی مادر و همسرش است. او در حال حاضر همراهبا همسر و فرزندان خود در شمال کالیفرنیا زندگی میکند.