اندروید 11 با ظاهری تقریباً یکسان نسبت به نسخه پیشین خود عرضه شد؛ اما در بطن این سیستمعامل ویژگیهای جدید بسیاری نهفته است. در این مطلب به بررسی ویژگی های جدید اندروید 11، قابلیت اندروید 11 و تغییرات اندروید 11 میپردازیم و ویژگیهای اندروید 11 سامسونگ و دیگر گوشیهای پرچمدار را شرح میدهیم.
اندروید 11 پایدارترین و جدیدترین نسخه از سیستمعامل اندروید است که تابستان 2020 در پیکسلهای گوگل راهاندازی شد و مسیر خود را به پرچمداران شرکتهای دیگری همچون سامسونگ، وان پلاس و شیائومی باز کرد. چه خوب و چه بد، اندروید 11 از لحاظ ظاهری تشابهات زیادی به اندروید 10 دارد؛ به همین خاطر ممکن است تغییرات خاصی در آن احساس نکنید اما این تصور اشتباه است. چرا؟ در این مطلب کارو تک با شرح ویژگی های جدید اندروید 11، به این سؤال پاسخ میدهیم. شایان ذکر است که بسیاری از قابلیت های اندروید 11 تنها در دسترس توسعهدهندگان قرار دارد؛ به همین منظور به تعریف بزرگترین ویژگی های اندروید 11 و مهمترین تغییرات اندروید 11 که در دسترس کاربران عادی قرار دارد، پرداختیم.
یکی از ویژگی های جدید اندروید 11، سیستم مدیریت و نمایش نوتیفیکیشنها است که از سه دسته تشکیل میشود: مکالمات (Conversations)، هشدار (Alerting) و سکوت (Silent). بخش مکالمات یک ویژگی جدید است که خانه تمام مکالمههای شما است. نوتیفیکیشن هر اپلیکیشنی که در آن با شخصی دیگر در ارتباط هستید همچون اپلیکیشنهای چت، اساماسها یا حتی اینستاگرام در این بخش نمایش داده میشود.
بخش مکالمات قابلیت اولویتبندی نوتیفیکیشنها براساس اشخاص را به کاربر میدهد. هدف گوگل از این ویژگی جدید اطمینان حاصل کردن از این است که نوتیفیکیشنهای نامربوط، لطمهای به ارتباطات کاربران وارد نکند.
برای همه ما پیش آمده که نوتیفیکیشنهایی را بهطور غریزی بکشیم و رد کنیم و بعداً به این نتیجه برسیم که احتمالا نباید این کار را انجام میدادیم. زمانی که به این نتیجه برسیم دیگر دیر شده است؛ اما نه در اندروید 11. یکی از قابلیت های اندروید 11، ذخیره نوتیفیکیشنهایی است که طی 24 ساعت گذشته نمایش داده شدهاند؛ به این ترتیب کاربران میتوانند به نوتیفیکیشنهایی که بهطور تصادفی رد کردهاند، دسترسی داشته باشند.
این قابلیت بهطور پیشفرض روشن نیست و با مراجعه به Settings > Apps & notifications > Notifications > Notification history میتوانید آن را فعال کنید. اگر از قبل فعال است، میتوانید تاریخچه نوتیفیکیشنهایتان را در همان بخش ببینید.
این بخش حتی نوتیفیکیشنهایی که در حالت Silent بوده و نمایش داده نمیشوند را هم نشان میدهد؛ بدین ترتیب میتوانید ببینید که چه اپلیکیشنهایی انرژی و منابع گوشی را مصرف میکنند.
اگر تا اینجا به ویژگیهای شرح داده دقت کرده باشید، متوجه میشوید که اندروید 11 در جهت بهبود ارتباطات کاربران طراحی شده است؛ بنابراین عمدهترین ویژگی های جدید اندروید 11 مبتنی بر نوتیفیکیشنها، اپلیکیشنهای چت و سایر سیستمهای مربوط به مکالمه کاربران است.
گوگل در اندروید 11، تمرکز بیشتری در طراحی حبابها چت داشته؛ ویژگیای که در نسخه پایدار این سیستمعامل در مرکز توجه قرار گرفته است.
اگر قبلاً از Messenger فیسبوک استفاده کرده باشید، با نحوه کار حبابها چت آشنایی خواهید داشت. در Messenger، آیکونی تحت عنوان Chat head روی نمایشگر ظاهر میشود که آیکونهای دیگر را میپوشاند. با ضربه زدن روی آیکون، به صفحه چت میرفتید و پس از آن میتوانستید چت را Minimize کنید. پس از بهپایان رسیدن مکالمه هم میتوانید آیکون نمایش داده شده را حذف کنید.
این تشابه زیادی با عملکرد حبابهای چت در اندروید 11 دارد؛ با این تفاوت که در اندروید 11، حبابهای چت در تمامی اپلیکیشنها کار میکند.
اپلیکیشنهای زیادی تحت عنوان ضبطکننده نمایشگر (Screen recorder) در گوگل پلی استور قرار دارند و توسعه یک اپلیکیشن بومی بدین منظور، آن هم برای اندروید 11 اندکی دیر است؛ از طرفی، زحمت دانلود کردن یک اپلیکیشن اضافی را کم میکند.
قابلیت اسکرین رکوردر در بخش Quick settings قرار دارد که با انتخاب آن پیش از شروع ضبط، گزینههایی را در برای بهبود کیفیت در اختیار کاربر قرار میدهد. این ویژگی ساده، اما در عین حال کاربردی است و کاربران اندرویدی احتمالاً از این ویژگی بومی راضی خواهد بود.
در اندروید 10 با پلی کردن موزیک، موزیک پلیر در بالای نوتیفیکیشنها نمایش داده میشد. با روی کار آمدن بخش مکالمات در بالای نوتیفیکیشن، باید تغییری در محل موزیک پلیر بهوجود میآمد. گوگل این ابزار را به بخش Quick settings منتقل کرد که منطقیتر به نظر میرسد؛ از آنجایی که کنترل رسانهها بیشتر یک ابزار یا اپلیکیشنی کوچک است تا نوتیفیکیشن. پیشنهاد میشود درباره اپلیکیشن های اندروید در ویندوز 11 بخوانید.
با پایین کشیدن منو نوتیفیکیشن، کنترل مدیا به شکلی کوچک نمایش داده میشود و کاور، اپلیکیشن مرتبط و تنظیمات کنترل اصلی را دربرمیگیرد. با پایین کشیدن مجدد منو، کنترل مدیا به شکلی بزرگتر نمایش داده میشود؛ درست همانند تصویری که در ادامه مشاهده میکنید.
در سیستم عامل جدید بهراحتی میتوان سیستم پخش مدیا را تغییر داد؛ به عنوان مثال از بلندگو تلفن به هدفون بلوتوثی وصل شد. بهطور کلی، شخصیسازی ابزار کنترل مدیا در اندروید 11 آسانپذیرتر از قبل است.
جریان زندگی روزبهروز هوشمندسازیتر میشود و عموم مردم از تجهیزات دیجیتال در طول روز استفاده میکنند؛ موضوعی که گوگل را مجاب کرد تا بخشی جدید برای مدیریت و کنترل دستگاههای هوشمند به قابلیت های اندروید 11 اضافه کند.
با نگه داشتن دکمه خاموش/روشن، مثل همیشه با گزینههای Power Off و Reboot مواجه میشوید اما تغییر اصلی در پایین نهفته است؛ میانبری برای Google Pay در کنار دستگاههای هوشمندی که به گوشی شما وصل شدهاند.
ظرفیت نمایش 6 دستگاه در این بخش وجود دارد که شما براساس اولویت، میتوانید دستگاههایی را حذف یا به آن اضافه کنید؛ بدین ترتیب بدون نیاز به باز کردن چندین اپلیکیشن مختلف برای مدیریت دستگاههای هوشمند، در یک بخش به تمامی دستگاهها دسترسی داشته باشید، در خانه خود را باز کنید، تلویزیون خود را روشن کنید یا به بررسی دوربینهای امنیتی خود بپردازید.
از آن طرف، برخی از تولیدکنندگان از این ویژگی پشتیبانی نمیکنند؛ به عنوان مثال، سامسونگ فاقد بخش کنترل دستگاههای هوشمند است و کمپانیهای دیگر هم این بخش را در قسمتهای متفاوتی از رابط کاربری قرار دادهاند؛ البته که قابلیت Long press دکمه پاور قرار است در اندروید 12 حذف شود و بخش کنترل دستگاههای هوشمند در آینده دستخوش تغییراتی خواهد شد.
بر کسی پوشیده نیست که گوگل بارها و بارها با اتهامات سنگینی در قبال بیتوجهی به حریم خصوصی کاربراناش مواجه شده است. خوشبختانه کاربران در اندروید 11 کنترل بسیار بیشتری بر حریم خصوصی دارند.
گل سر سبد اندروید 11، مجوزهای یکبار مصرف است و دیگر خبری از مجوزهای دائمی برای اپلیکیشنها نیست. این سیستمعامل به کاربر این امکان را میدهد تا اپلیکیشنها تنها به بخشها و ابزارهای خاصی از سیستم دسترسی داشته باشند و کاربران بتوانند دسترسی به تکتک بخشها را مدیریت کنند. گوگل با این ویژگی جدید، گامی بزرگ در جهت بهبود امنیت سیستمعامل خود برداشت.
اگر کاربر مجوزی به بخشی خاص بدهد و بعد از اتمام کار، اپلیکیشن را ببندد، اندروید به شکل خودکار مجوز را لغو میکند. این اقدام باعث میشود تا کاربران تجربه ایمنتری در سیستمعامل جدید گوگل داشته باشند و جمعآوری اطلاعات غیرضروری برای اپلیکیشنهای مختلف سختتر شود.
تم تیره یا همان دارک برای اولین بار در اندروید 10 عرضه شد اما تنها یک گزینه روشن/خاموش را در خود جای داده بود؛ از طرفی سازندگان برخی گوشیها تغییراتی در سیستمعامل ایجاد کرده بودند تا در زمانهای خاص و به دلایل مشخصی، تم تیره فعال شود. در اندروید 11 میتوان تنظیمات مختلفی برای تم تیره در نظر گرفت؛ میتوان مشخص کرد که هنگام غروب یا طلوع خورشید یا حتی در زمانی که کاربر وارد میکند، تم دارک فعال شود .
هر سال، اندروید جدیدی منتشر میشود و هر ماه، پچهای امنیتی جدید گوگل در اختیار کاربران قرار میگیرد. هر دو بهروزرسانی از طریق شرکتهای سازنده به گوشی ارسال میشوند؛ به همین خاطر برخی از کاربران به سرعت بهروزرسانیها را دریافت میکنند و برخی در فاصله زمانی بیشتر به آن دست پیدا میکنند؛ برای برخی نیز هیچ خبری از بهروزرسانی نیست.
یکی از تغییرات اندروید 11 که برای مقابله با این مشکل اعمال شده، گوگل پلیاستور است که در جهت ارتباط با بهروزرسانیها بهبود یافته است و کاربران میتوانند بهروزرسانیهای جدید را از فروشگاه گوگل دریافت کنند. البته که آخرین نسخه اندروید یا جدیدترین پچهای امنیتی به این شکل هنوز قابل دریافت نیست؛ اما میتوان با این روش بسیاری از حفرههای امنیتی را برطرف و برخی از بهروزرسانیهای سیستم عامل را دریافت کرد.
اپلیکیشنهای پیشنهادی (Suggestion app) یکی از ویژگی های جدید اندروید 11 است که فعلاً در گوشیهای پیکسل در دسترس است. بعید نیست که گوگل در آینده اقدام به عرضه آن برای دیگر تولیدکنندگان کند؛ با این حال گوگل خواستار ویژگیهای منحصربهفرد برای پیکسل است و احتمال عرضه این ویژگی برای شرکتهای دیگر کم است.
اگر پیکسلی دارید که از اندروید 11 پشتیبانی میکند، هوش مصنوعی گوگل اپلیکیشنهایی که در صفحه Dock برای شما نمایش داده میشوند را کنترل میکند. اندروید فاکتورهای مختلفی را در نظر میگیرد تا براساس اولویت، اپلیکیشنهایی که فکر میکند ضروریاند را نمایش دهد. هدف اصلی این است که اپلیکیشن مد نظر شما پیش از این که حتی خودتان بدانید، در اختیار شما قرار بگیرد.
البته که گوگل به کاربران امکان رد کردن اپلیکیشنهای مشخصی را نیز میدهد و حتی میتوانید این قابلیت را غیرفعال کنید. با این حال، ویژگی بسیار جالبی است که زندگی کاربران را ذرهای هم که شده، آسانتر میکند.
سیستم اشتراکگذاری اپلیکیشنها در اندروید همواره بیدر و پیکر بوده؛ این حرفی است که خود گوگل و تیم سازنده اندروید نیز قبول دارد. به لطف نسخههای جدید اندروید و بهخصوص اندروید 11، بالاخره میتوانیم یک تجربه خوب از اشتراکگذاری اپلیکیشنها داشته باشیم.
کاربران میتوانند اپلیکیشنهای خود را بهراحتی در صفحه اشتراکگذاری پین کنند تا هرزمان که قصد اشتراک چیزی را داشتند، به آنها دسترسی داشته باشند. همچنین گزینههایی برای ویژگی Chrome’s printing و قابلیت کروم برای ارسال لینک به دیگر دستگاهها وجود دارد.
برعکس سیستم نمایش کنونی اندروید در این صفحه که به شکلی گیجکننده است، اندروید 11 اولویتبندی اپلیکیشنها در این صفحه را به دست خود کاربر میسپارد.
Android Auto یک سیستم بسیار کاربردی است اما به شکلی بسیار آزاردهنده باید به وسیله نقلیه متصل باشد. برخی گوشیها همچون پیکسل به اتصال بیسیم دسترسی دارند اما خب، همه کاربران از گوشیهای پیکسل استفاده نمیکنند.
به لطف قابلیت های اندروید ۱۱، کاربران هماکنون میتوانند از اتصال بیسیم Android Auto بهرهمند شوند؛ از طرفی سیستم خودرو باید این قابلیت را پشتیبانی کند. این موضوع محدودیتی برای ماشینهایی که چند سال قبل تولید شدهاند، به وجود میآورد اما همچنان قدمی بزرگ و رو به بهبود برای سیستمعامل اندروید است.
در این بخش از مقاله ویژگی اندروید 11 به ابزار voice access می پردازیم. کاربرانی که ناتوانیهای جسمی خاصی دارند، با ابزار Voice Access به خوبی آشنا هستند. این ابزار به کاربران امکان میدهد تا به وسیله دستیار گوگل (Google Assistant) دستورها صوتی به دستگاه خود بدهند.
در نسخه پیشین اندروید برای دستورها صوتی از المانهای عددی استفاده میشد؛ به عنوان مثال برای توییت زدن، در صفحه اصلی توییتر باید عبارت “Tap 4” گفته میشود اما در اندروید 11 میتوان با گفتن جمله “Open Twitter, compose tweet” این کار را بهسادگی انجام داد. این بهروزرسانی تعاملات کاربر با دستگاه را روانتر و طبیعیتر میکند.
با این که این تغییرات اندروید 11 برای اقلیت کاربران در نظر گرفته شده، اما نشان میدهد که گوگل چه جدیتی در دسترسی آسان اشخاص به سیستمعامل اندروید دارد.
اگر دستگاه اندرویدیای دارید که برای محل کار در نظر گرفته شده، احتمالا بخشی از برنامه Enterprise Program خواهد بود؛ برنامهای که به بخش فناوری شرکتها امکان مانیتور کردن گوشی و بررسی و تغییرات آن را میدهد. این موضوع باعث میشد تا کارکنان گوشی دیگری برای استفادههای شخصی به محل کار ببرند.
با استفاده از ویژگی جدید اندروید 11، میتوان پروفایلهای شخصی و کاری برای یک گوشی ساخت که هیچکدام روی دیگری تاثیر نمیگذارد. این باعث میشود تا کاربران بهراحتی از پروفایلهای کاری به پروفایل شخصی خود جابهجا شوند و اطمینان حاصل کنند که شرکت در حال مانیتور کردنشان نیست. پیشنهاد میشود مطلب ما در خصوص معرفی اندروید 12 را مطالعه کنید.