کاروتک

تکنولوژی و علمی

تلویزیون و سینما

تلویزیون کاروتک

ماجرای همکاری شکست خوردۀ این دو غول بزرگ فناوری یعنی شرکت اپل و فیسبوک چیست؟

شاید کمی اغراق‌آمیز باشد که بگوییم شرکت اپل و فیسبوک زمانی دوستان صمیمی بسیار خوبی برای یکدیگر بوده‌اند. اما قطعا یک زمانی رابطه بسیار خوبی با هم داشته‌اند و در برخی زمینه‌ها همکاری‌های متعددی را هم ترتیب داده‌اند. به تازگی یک گزارش جدید از وال استریت جورنال (Wall Street Journal)، ادعا کرده است که شرکت اپل و فیسبوک در بین سال‌های 2016 تا 2018 برای مدتی قصد شریک شدن با یکدیگر را داشته‌اند.

ظاهرا ایده این همکاری ابتدا از سوی شرکت اپل مطرح شده است. شرکت اپل در آن زمان می‌خواسته در درآمدهای بزرگ فیسبوک سهیم شود و منابع متعددی هم این خبر را تایید کرده‌اند. یکی از این منابع صراحتا اعلام کرده است که شرکت اپل در آن برهه زمانی به دنبال ساختن “یک رابطه تجاری” با شرکت فیسبوک بوده است.

یکی از احتمالات موجود برای تشکیل یک همکاری تجاری بین شرکت اپل و فیسبوک، ظاهرا مربوط به یک ورژن بدون تبلیغات از اپلیکیشن فیسبوک می‌شده است که قرار بوده از طریق فروشگاه App Store در دسترس کاربران iOS قرار بگیرد. از آنجایی که این سرویس همچنان حتی بدون تبلیغات هم یک سرویس کاربرمحور است، ظاهرا درآمد اصلی به شرکت فیسبوک تعلق می‌گرفته، درحالی که شرکت اپل نیز سهم 15 تا 30 درصدی خود را دریافت می‌کرده است. اما وقتی از همکاری دو شرکت پول‌دوست مثل اپل و فیسبوک صحبت می‌کنیم، قطعا مذاکرات بر سر اینکه چه کسی آن یک دلار سود اضافه را دریافت کند، بسیار سخت و پیچیده جلوه می‌کرده‌اند.

در گزارش وال استریت جورنال آمده است که هر دو شرکت بر سر اینکه شرکت اپل باید از طریق پست‌های boost شده و ارتقایافته نیز سهمی دریافت کند، مشاجره داشته‌اند. boost کردن یک پست در فیسبوک، این امکان را برای پست boost شده مهیا می‌کند که توسط کاربران بیشتری از سرتاسر این پلتفرم مشاهده شود. ظاهرا شرکت فیسبوک (که حالا با اسم Meta شناخته می‌شود) معتقد بوده است که شرکت اپل نباید از پست‌های boost شده در فیسبوک درآمدی دریافت کند.

از آنجایی که بسیاری از کسب و کارهای کوچک‌تر از این قابلیت برای جذب مشتریان بیشتر استفاده می‌کنند و از طرفی هم شرکت اپل نیز برای تبلیغات هزینه‌ای از سوی توسعه‌دهندگان مختلف دریافت نمی‌کند، شرکت فیسبوک در آن زمان معتقد بوده است که درآمد حاصل شده از پست‌های boost شده فقط و فقط به خودش تعلق دارد و شرکت اپل سهمی از این بخش از درآمد فیسبوک نمی‌برد.

شرکت اپل اما در مقابل معتقد است که درآمد حاصل از پست‌های boost شده نیز همچنان جزو درآمدهای درون برنامه‌ای پلتفرم فیسبوک محسوب می‌شود و در صورت شکل‌گیری یک همکاری تجاری، شرکت اپل همچنان از 30درصد درآمدهای مربوط به آن برخوردار خواهد بود. پس از اینکه هر دو شرکت متوجه شدند مذاکرات آن‌ها به جایی نمی‌رسد، شرکت اپل و فیسبوک دست از مشاجره برداشتند و نهایتا همکاری احتمالی خود را لغو کردند. زمانی که مذاکرات شروع مشارکت بین شرکت اپل و فیسبوک به پایان رسید، فیسبوک درحال کار روی بهبود حریم شخصی کاربران در وبسایت فیسبوک بود.

اما موسس شرکت فیسبوک (یا همان متا) یعنی مارک زاکربرگ در آن زمان تصمیم گرفت کار روی بهبود حریم شخصی کاربران وبسایت فیسبوک را به طور کامل کنار بگذارد و در عوض، روی تجارت تبلیغات فیسبوک تمرکز کند. در مجموع هر برنامه‌ی دوستانه‌ای که در آن زمان بین شرکت اپل و فیسبوک درحال شکل‌گیری بود، به طور کامل با رونمایی از قابلیت ATT (یا App Tracking Transparency) توسط شرکت اپل در سال 2020، به بن‌بست خورد.

قابلیت ATT این امکان را برای کاربران آیفون و آیپد مهیا کرده است که به طور کامل از رصد شدن توسط اپلیکیشن‌ها و وبسایت‌هایی که خریدهای آنلاین کاربران را بررسی می‌کنند تا بر اساس تاریخچۀ خریدهایشان، تبلیغات مرتبط را به آن‌ها نشان دهند، جلوگیری کنند. مکانیزم تبلیغات فیسبوک به طور ویژه با تمرکز روی همین الگو کار می‌کند و معمولا تبلیغاتی را برای شما به نمایش می‌گذارد که تاحدودی با توجه به تاریخچۀ خریدهای آنلاین‌تان، ممکن است مناسب شما باشند و قصد خریدشان را داشته باشید. از همین رو مارک زاکربرگ بسیار آزرده‌خاطر شد و دست به یک اقدام رسانه‌ای بزرگ زد.

مارک زاکربرگ در مقابل اقدام شرکت اپل برای راه‌اندازی قابلیت ATT، یک صفحه کامل از روزنامه متروپولیشن را به خود اختصاص داد و در آن به صورت عمومی ادعا کرد که فیسبوک درحال دفاع از تجارت‌های کوچک و تازه تاسیس شده در مقابل شرکت اپل است. بر اساس گزارشی که از سوی Insider Intelligence منتشر شده بود، در نظرسنجی‌ای که در این زمینه صورت گرفته بود تنها 37درصد از کاربران آیفون و آیپد ترجیح می‌دادند در سیستم عامل iOS یا iPadOS خود، تبلیغات هدفمندی را مشاهده کنند که طبق تاریخچۀ فعالیت‌های آنلاین‌شان، مخصوص آن‌ها به نمایش در می‌آیند.

از همین رو نهایتا در ماه آپریل 2021، کاربران آیفون و آیپد در قالب ورژن 14.5 سیستم‌عامل‌های iOS و iPadOS به قابلیت ATT دسترسی پیدا کردند. گزارش اخیر وال استریت جورنال نشان می‌دهد که شرکت‌های بزرگ شبکه‌های اجتماعی مثل فیسبوک، توییتر، اسنپ‌چت و یوتوب، مجموعا 17.8 میلیارد دلار از درآمدهای امسال خود را به لطف قابلیت ATT شرکت اپل از دست داده‌اند که واقعا رقم قابل توجهی است.

سرمایه‌گزاران متوجه شده‌اند که در طول یک سال گذشته، ارزش بازار شرکت متا 600 میلیارد دلار کاهش پیدا کرده است. ماه گذشته، شرکت متا برای اولین بار در تاریخ شکل‌گیری خود، از کاهش سالانۀ درآمدهای سه‌ماهۀ خود خبر داد که واقعا برای سرمایه‌گزاران این شرکت بزرگ، خبر بسیار ناراحت کننده‌ای است. درحالی که شرکت اپل درحال تبلیغ حریم شخصی کاربران خودش است، فیسبوک رسوایی‌های متعددی را پشت سر گذاشته است که از جمله مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به اتفاق مربوط به کمبریج آنالیتیکا اشاره کرد.

کمبریج آنالیتیکا، یک کمپین مشاوره‌ سیاسی بود که توسط استراتژیست دونالد ترامپ یعنی استیو بانون مدیریت می‌شد. کارشناسان ادعا می‌کنند که فیسبوک در جریان کمپین مشاوره سیاسی کمبریج آنالیتیکا، داده‌های 87 میلیون کاربر خود را بدون اجازه آن‌ها رصد کرده است و سپس اطلاعات جمع‌آوری شده از آن‌ها را در سال 2016 به کمپین تبلیغاتی دونالد ترامپ در جریان انتخابات ریاست جمهوری سال 2016 فروخته است.

یکی از سخنگویان شرکت متا می‌گوید که در طول 5 سال گذشته تغییرات بسیار زیادی در راستای حفاظت از داده‌های شخصی مردم صورت گرفته است. سخنگوی شرکت متا در رابطه با اعمال این تغییرات می‌گوید:

تصمیماتی که ما اتخاذ کردیم به هیچ عنوان دیکته شده از سوی یک کمپانی دیگر نبوده‌اند. بلکه این تعهد ما به مردمی است که از محصولات ما استفاده می‌کنند و باور ما که معتقدیم حریم شخصی و شخصی‌سازی‌ها با هم در تضاد نیستند.

اما همچنان اقدامات شرکت متا و باورهای آن‌ها در زمینه حفاظت از اطلاعات شخصی کاربران، منتقدین بسیار زیادی دارد. چرا که به عقیده این منتقدین، شرکت متا پای خود را از مرز مشخص بین استفاده از داده‌های شخصی کاربران و فروش تبلیغات هدفمند فراتر گذاشته و از طرفی هم ادعا می‌کند که درحال مراقب از داده‌های آنها است!

در مجموع این بود ماجرای شراکتی که هیچوقت بین شرکت اپل و فیسبوک شکل نگرفت. درحال حاضر مشاهده می‌کنیم که هر دو شرکت در تضاد کامل با یکدیگر در حرکت‌اند. چرا که شرکت اپل در تلاش است تا هر چه بیشتر از حریم شخصی کاربران خود محافظت کند و از طرفی هم فیسبوک تصمیم دارد همچنان به استخراج داده‌های شخصی کاربران برای به نمایش درآوردند تبلیغات هدفمند و شخصی‌سازی شدۀ خود ادامه دهد. جای تعجبی نیست که چرا این دو شرکت آبشان با هم به یک جوب نرفت!