شاید برای شما هم پیش آمده باشد که در زمان دانلود یک آهنگ با فرمت موسیقی به جز MP3 مواجه شده باشید. اگر به دنبال آشنایی با انواع فرمت های صوتی(فرمت های صدا) و کاربرد آنها هستید، تا انتها با کار و تک همراه باشید. در این مقاله به معرفی انواع فرمت های صوتی و مقایسهی آنها میپردازیم.
در این قسمت بهطور خلاصه به مقایسه انواع فرمت های صوتی مختلف میپردازیم.
AAC: این فرمت جایگزین کمپانی اپل برای MP3 است و مخفف Advance Audio Coding است. این فرمت lossy و فشرده است، اما در مجموع بهتر به نظر میرسد و برای استریم اپل موزیک استفاده میشود.
AIFF (کیفیت بالا): جایگزین اپل برای فرمت WAV با پشتیبانی بهتر از متاداده. این فرمت lossless و غیر فشرده است (در نتیجه حجم فایلهای آن بالا است)، اما چندان محبوب نیست.
DSD (کیفیت بالا): فرمت تک بیتی و غیرفشرده است که برای سیدیهای Super Audio استفاده میشود. این فرمت دارای انواع مختلف 2.8، 5.6 و 11.2 مگاهرتزی است؛ اما بخاطر کدک با کیفیت نمیشود از آن برای استریم استفاده کرد.
FLAC (کیفیت بالا): این فرمت فشرده و lossless از نرخ نمونه با کیفیت بالا پشتیبانی میکند و نسبت به WAV نیمی از فضا را اشغال کرده و متاداده ذخیره میکند. این فرمت رایگان است و برای دانلود و ذخیرهی آلبومهایی با کیفیت بالا در نظر گرفته میشود. نکته منفی این فرمت این است که توسط اپل پشتیبانی نمیشود (پس با اپل موزیک سازگار نیست).
MP3: فرمت محبوب، lossy و فشرده است. اما کیفیت صدای چندان بالایی ندارد. این فرمت برای ذخیره موسیقی در تلفنهای هوشمند و آی پاد مناسب است.
MQA (کیفیت بالا): یک فرمت فشرده lossless که فایلهای با کیفیت را برای استریم با کیفیت بستهبندی میکند. این فرمت برای استریم با کیفیت Tidal Masters استفاده میشود.
OGG: اسم کامل این فرمت Ogg Vorbis است. یک جایگزین منبع باز و lossly برای MP3 و AAC که توسط پتنتها محدود نشده است. این فرمت در استریم اسپاتیفای (با سرعت 320kbps) استفاده میشود.
WAV (کیفیت بالا): فرمت استاندارد غیرفشرده که در همهی سیدیها کدگذاری میشود. کیفیت صدای این فرمت بالا است. غیرفشرده بودن باعث میشود که فایلهای این فرمت حجم بالایی داشته باشند. این فرمت پشتیبانی ضعیفی از متاداده دارد (که شامل اطلاعات عنوان آهنگ، هنرمند و آلبوم است).
WMA Lossless (کیفیت بالا): این فرمت دیگر توسط تلفنهای هوشمند و تبلتها پشتیبانی نمیشود.
در این قسمت در مورد سه دستهبندی که همهی فایلهای صوتی میتوانند در آنها قرار بگیرند صحبت میکنیم. این دستهبندیها براساس میزان فشرده بودن داده و در نتیجه میزان کیفیت یا افت کیفیت است که شما به عنوان شنونده تجربه میکنید، انجام میشود. ویدئو تایم لپس چیست ؟
اگر هیچ الگوریتم فشرده سازی (یا کدک) برای فشرده کردن فایل صوتی استفاده نشود، دو اتفاق رخ میدهد: کیفیت صدا به هیچ عنوان افت نمیکند و بهزودی شما با این هشدار در کامپیوتر خود مواجه میشوید: startup disk full
معروفترین فرمتهای صوتی غیرفشرده WAV و AIFF هستند که در PCM (Pluse Code Modulation) استفاده میشوند که بهطور گسترده به عنوان سادهترین مکانیسم ذخیرهسازی صوتی در حوزهی دیجیتال شناخته میشود. هر دو فایلهای WAV و AIFF از یک تکنولوژی مشابه استفاده میکنند، اما داده را تقریباً به روشهای مختلفی ذخیره میکنند. این دو فرمت میتوانند فایلهای صوتی را به کیفیت CD یا باکیفیت بالاتر ذخیره کنند.
WAV توسط مایکروسافت و IBM توسعه یافته است، به همین دلیل در پلتفرمهای مبتنی بر ویندوز استفاده میشود و فرمت استانداردی است که همه CDها با آن کدگذاری میشوند.
AIFF توسط اپل توسعه پیدا کرد و جایگزین WAV است؛ به همین دلیل از محبوبیت گستردهای برخوردار نیست. فایلهای AIFF پشتیبانی بهتری از متاداده دارند یعنی این که میتوانید آلبوم، عنوان آهنگ و چیزهایی از این دست را در آنها قرار دهید.
نکته منفی این فرمتها این است که فایلهای آنها بسیار بزرگ هستند. یک فایل با کیفیت CD (16 بیت، 44.1 کیلوهرتز) در هر دقیقه حدود 10 مگابایت از درایو شما را اشغال میکند.
همه عاشق فرمت FLAC هستند. FLAC (Free Lossless Audio Codec) تقریباً به اندازهی نیمی از اندازهی WAV یا AIFF با نرخ نمونه معادل، فشرده شده است. اما هیچ افت کیفیتی در فایلهای این فرمت وجود ندارد. فایلهای FLAC میتوانند رزولوشنی تا 32 بیت، 96 کیلوهرتز ارائه دهند که بسیار بهتر از کیفیت CD است.
سایر فرمتهای صوتی lossless شامل ALAC (Apple Lossless) و WMA Lossless (Windows Media Audio) است. ALAC یک فرمت مناسب و سازگار با iOS و iTunes است و فایلهای آن نسبت به فایلهای FLAC فشردگی کمتری دارند.
MP3 رایجترین فرمت صوتی است. این فرمت برای ذخیرهی موسیقی در پخشکنندههای قابل حمل یا تبلتها مناسب است و تقریباً روی تمام دستگاههای پخش کار میکند. اما برای ساختن فایلهای صوتی که ده برابر کوچکتر از فایل با کیفیت CD هستند، بعضی از دادههای اصلی از دست میروند که نتیجهی آن کاهش کیفیت صداست.
نرخ بیتی که در آن یک فایل MP3 ضبط میشود بر کیفیت صدا نیز اثر میگذارد. MP3های کدگذاری شده در سرعت 128kbps نسبت به آنهایی که در سرعت 320kbps کدگذاری میشوند، افت کیفیت بیشتری دارند.
یک فرمت lossy دیگر AAC است (Apple’s Advanced Audio Coding) که بسیار شبیه به MP3 فشرده شده است، اما کیفیت صدای بهتری دارد. AAC برای استریم اپل موزیک (با سرعت 256kbps) و استریم یوتیوب است.
فرمت Vorbis که به آن Ogg Vorbis گفته میشود؛ یک فرمت منبع باز و lossy جایگزین MP3 و AAC است که توسط پتنتها محدود نشده است. Ogg Vorbis با سرعت 320kbps برای استریم اسپاتیفای استفاده میشود.
اگر در بیشتر موارد از فرمتهای lossy استفاده میکنید یک مسئله را به خاطر داشته باشید: درحالیکه بیتهای بیشتر به معنای صدای بهتر است، صدای بهتر به کارآمدی کدکهای فایل شما هم بستگی دارد. به دلیل ناکارآمدی کدکهای موجود در MP3، این فرمت نسبت به AAC یا Ogg Vorbis کیفیت پایینتری دارد. در مورد عکاسی پرتره بیشتر بدانید.
برخلاف ویدیوهایی با کیفیت بالا، هیچ استاندارد جهانی در مورد فایلهای صوتی با کیفیت بالا وجود ندارد. با این حال اگر بخواهیم به سادهترین روش ممکن توضیح دهیم، صدای باکیفیت به فایلهای موسیقی با فرکانس نمونه بالاتر و بیت بالاتر از CD اشاره دارد. در نتیجه فایلهای با کیفیت به فرم 16 بیت/ 96kHz یا 24 بیت/ 192kHz هستند.
فایلهای صوتی با کیفیت، اطلاعات صوتی اضافه دارند و بنابراین نسبت به فرمتهای فشرده بهتر به نظر میرسند. فایلهای صوتی با کیفیت، فضای بیشتری را اشغال میکنند.
فایلهای فشرده نشده مثل AIFF و WAV و فرمتهای lossless FLAC و ALAC جز فایلهای صوتی باکیفیت هستند. DSD (فرمت استفاده شده برای سیدیهای Super Audio) هم جز فرمتهای صوتی با کیفیت است، اما بهطور گسترده از آن پشتیبانی نمیشود. زمانی که صحبت از استریم میشود، MQA فرمتی است که توسط Tidal Masters استفاده میشود که فایلهای صوتی با کیفیت را با کمترین پهنای باند به سرویسهای استریم میآورد.
در حال حاضر تعداد بسیاری از سرویسها، از پخش فایلهای صوتی با کیفیت پشتیبانی میکند.
فایلهای صوتی با کیفیت روی بیشتر پرچمداران اندرویدی قابل پخش هستند. اما این فایلها روی تلفنهای جدید اپل قابل پخش نیستند.
فرمتی که انتخاب میکنید به حافظه، کیفیت صدا و دستگاهی که برای پخش استفاده میکنید، بستگی دارد. MP3 زمانی که تلفنها و سایر دستگاههای پخشکننده فضای پایینی داشتند، بسیار محبوب شد. در حال حاضر که تلفنها، پخشکنندههای موسیقی و لپ تاپها فضای ذخیرهسازی بالایی دارند، میتوانید از فایلهایی با کیفیت بیشتر از CD استفاده کنید.
اگر فایلهای صوتی خود را آرشیو میکنید، FLAC یا سایر فرمتهای lossless انتخاب مناسبی برای شما هستند. فایلهای lossless بین فشرده سازی و کیفیت صدا تعادل خوبی ایجاد میکنند و به شما اجازه میدهند بدون اشغال کردن همهی فضای ذخیرهسازی خود به آهنگهایی با کیفیت بالا گوش کنید. فقط مطمئن شوید که دستگاه شما با فرمتهایی که انتخاب میکنید، سازگار باشد. مقاله معرفی فناوری دالبی اتموس را بخوانید.
سؤالات متداول
فرمت فایل صوتی چیست؟ نوعی فرمت فایل است که برای ذخیرهسازی دادههای صوتی دیجیتال در یک سیستم کامپیوتری استفاده میشود. چند نوع فرمت فایل صوتی وجود دارد؟ فرمتهای فایل صوتی در سه دستهی اصلی قرار میگیرند: فرمت صوتی فشرده نشده مثل WAV و AIFF. فرمت فشرده lossless و فرمت فشرده lossy.