فضای ابری و رایانش ابری به بحثی داغ در چند سال اخیر تبدیل شدهاند اما مفهوم و کاربرد آن را کمتر اشخاصی میدانند. در این مطلب به سؤالاتی همچون رایان ابری چیست؟ (Cloud computing چیست؟) پاسخ میدهیم و به شرح مفاهیمی همچون خدمات رایانش ابری، آموزش رایانش ابری (Cloud Computing) و مزایا و معایب رایانش ابری میپردازیم.
واژه «ابر» در سالهای اخیر به یک کلمه پرطرفدار تبدیل شده است، حتی اگر کاربران معمولی درک روشنی از مفهوم آن نداشته باشند. این شکل از ذخیرهسازی به روشی محبوب برای مردم تبدیل شده تا موسیقی، فیلم و سایر رسانههای خود را در آن ذخیره کنند. برای کسبوکارها، Cloud راهی برای ذخیره ایمن دادهها به صورت آنلاین ارائه میدهد. رایانش ابری مزایای قابل توجهی نسبت به ذخیرهسازی معمولی ارائه میدهد و دادهها را در دسترس همه کسانی است که به آن نیاز دارند و در عین حال به امنیت اطلاعاتشان اهمیت میدهند.
به عبارت ساده، رایانش ابری ارائه خدمات محاسباتی از جمله سرورها، ذخیرهسازی، پایگاههای اطلاعاتی، شبکه، نرمافزار، تجزیه و تحلیل هوشمند را از طریق اینترنت (یا همان ابر) برای ارائه نوآوریای سریعتر با منابع انعطافپذیر است که در مقیاس صرفهجویی میکند. شما معمولاٌ فقط برای سرویسهای ابریای که استفاده میکنید، هزینههای میپردازید که به شما کمک میکند تا هزینههای عملیاتی خود را کاهش دهید، زیرساختهای خود را کارآمدتر اجرا کنید و با تغییر نیازهای کسبوکارتان، مقیاس تجارتتان را افزایش دهید.
همه ابرها یکسان نیستند و یک نوع محاسبات ابری برای همه مناسب نیست. چندین مدل، نوع و خدمات مختلف برای کمک به ارائه راهحل مناسب برای نیازهای شما تکامل یافتهاند. ابتدا، باید نوع استقرار ابر یا معماری رایانش ابری را که خدمات ابری شما روی آن پیادهسازی میشوند، تعیین کنید. سه راه مختلف برای استقرار خدمات ابری وجود دارد: ابر عمومی، ابر خصوصی یا ابر ترکیبی. در ادامه به شرح هرکدام میپردازیم:
ابرهای عمومی متعلق به ارائهدهندگان خدمات ابری شخص ثالث هستند که منابع محاسباتی خود را مانند سرورها و ذخیرهسازی را از طریق اینترنت ارائه میدهند. مایکروسافت آژور (Micorosft Azure) نمونهای از ابر عمومی است. با یک ابر عمومی، تمام سختافزار، نرمافزار و سایر زیرساختهای پشتیبانی متعلق به ارائهدهنده ابر است و از سوی او مدیریت میشود. شما به این خدمات دسترسی دارید و حساب خود را با استفاده از یک مرورگر وب مدیریت میکنید.
ابر خصوصی به منابع رایانش ابری اطلاق میشود که منحصراً توسط یک کسبوکار یا سازمان استفاده میشود. یک ابر خصوصی را میتوان به صورت فیزیکی در مرکز داده شرکت قرار داد. برخی از شرکتها همچنین به ارائهدهندگان خدمات شخص ثالث برای میزبانی ابر خصوصی خود هزینههای پرداخت میکنند. ابر خصوصی، ابری است که در آن خدمات و زیرساختها در یک شبکه خصوصی نگهداری میشود. درمورد حالت هواپیما گوشی بیشتر بدانید.
ابرهای ترکیبی، ابرهای عمومی و خصوصی را ترکیب میکنند که توسط یک فناوری به هم متصل شدهاند و اجازه میدهند دادهها و برنامهها بین این دو ابر بهاشتراک گذاشته وشند. با اجازه دادن به دادهها و برنامهها برای جابهجایی بین ابرهای خصوصی و عمومی، یک ابر ترکیبی به کسبوکار شما انعطافپذیری و گزینههای بیشتری برای استقرار میدهد و به بهینهسازی زیرساختها، امنیت و انطباق موجود شما کمک میکند.
اکثر خدمات رایانش ابری به چهار دسته کلی تقسیم میشوند: زیرساخت به عنوان سرویس یا laaS، پلتفرم به عنوان سرویس یا PaaS، بدون سرور یا Serverless و نرمافزار به عنوان سرویس یا SaaS. اینها گاهی اوقات پشته رایانش ابری نامیده میشوند زیرا روی یکدیگر ساخته شدهاند. دانستن این که آنها چی هستند و چه تفاوتی دارند، دستیابی به اهداف تجاری شما را آسانتر میکند.
ابتداییترین دسته خدمات رایانش ابری، زیرساخت به عنوان سرویس است. با laaS، زیرساختهای فناوری اطلاعات از جمله سرورها و ماشینهای مجازی، فضای ذخیرهسازی، شبکهها و سیستمعامل عامل را از یک ارائهدهنده ابر به صورت پرداختی اجاره میکنید. با فناوری دالبی اتموس آشنا شوید.
پلتفرم بهعنوان یک سرویس به خدمات رایانش ابری اطلاق میشود که یک محیط براساس تقاضا برای توسعه، آزمایش، ارائه و مدیریت برنامههای کاربردی نرمافزاری فراهم میکنند. PaaS بهگونهای طراحی شده که راحتی را برای توسعهدهندگان بههمراه دارد تا به سرعت برنامههای وب یا تلفن همراه را بدون نگرانی در مورد راهاندازی یا مدیریت زیرساختهای زیربنایی سرورها، ذخیرهسازی، شبکه و پایگاههای داده مورد نیاز، برای توسعه ایجاد کنند.
محاسبات بدون سرور با PaaS همپوشانی دارند و بر ایجاد عملکردِ برنامه بدون صرف زمان برای مدیریت مداوم سرورها و زیرساختهای مورد نیاز برای انجام این کار تمرکز میکند. ارائهدهنده ابر تنظیمات، برنامهریزی ظرفیت و مدیریت سرور را برای شما انجام میدهد. معماریهای بدون سرور بسیار مقیاسپذیر و رویداد محور هستند و تنها زمانی از منابع استفاده میکنند که یک تابع یا تریگر خاص رخ دهد.
نرمافزار به عنوان سرویس، روشی است برای ارائه برنامههای کاربردی از طریق اینترنت که براساس تقاضا و معمولاً به شکل اشتراک اجرا میشود. با SaaS، ارائهدهندگان ابری برنامه نرمافزاری و زیرساختهای زیربنایی را میزبانی و مدیریت میکنند و هرگونه تعمیر و نگهداری مانند ارتقا نرمافزار و وصلههای امنیتی را مدیریت میکنند. کاربران معمولاً با مرورگر وب روی تلفن، تبلت یا رایانه شخصی خود از طریق اینترنت به برنامه متصل میشوند.
احتمالاً در حال حاضر از محاسبات ابری استفاده میکنید، حتی اگر متوجه آن نشده باشید. اگر از یک سرویس آنلاین برای ارسال ایمیل، ویرایش اسناد، تماشای فیلم یا تلویزیون، گوش دادن به موسیقی، بازی کردن یا ذخیره تصاویر و فایلهای دیگر استفاده میکنید، احتمالاً محاسبات ابری همه اینها را در پشت صحنه ممکن میسازد. اولین سرویهای رایانش ابری تقریباُ یک دهه از عمرشان نیز نمیگذرد اما درحال حاضر سازمانهای مختلفی، از استارتاپهای کوچک گرفته تا شرکتهای جهانی، سازمانهای دولی تا سازمانهای غیرانتفاعی، به دلایل مختلفی از این فناوری استقبال میکنند. در ادامه چند نمونه از آن چه امروزه با خدمات ابری از یک ارائهدهنده امکانپذیر است و در اختیار کاربران قرار میگیرد را شرح میدهیم:
رایانش ابری تغییر بزرگی از شیوه سنتی تفکر کسبوکارها در مورد منابع فناوری اطلاعات است. در ابتدا به شرح مزایای رایانش ابری میپردازیم و پس از آن، معایب آن را نیز بررسی میکنیم:
مزایای ذخیرهسازی دادهها در فضای ابری به سختی قابل چشمپوشی است اما معایب ذخیرهسازی آنلاین چیست؟ در ادامه به پنج نگرانی اصلی شرکتها در مورد انتقال به فضای ابری را شرح میدهیم:
اگرچه ابر میتواند به کاهش هزینهها در برخی مناطق کمک کند، مهم است که مطمئن شوید که وقتی به فضای ابری منتقل میشوید، یک برنامهریزی مناسب را در نظر بگیرید و به تمام سیستمهای درون سازمان نگاه کنید. نکته کلیدی این است که سیستمها را تجزیه و تحلیل کند و آنها را به دو دسته دستهبندی کنید: دستهای که باید به فضای ابری منتقل شوند و سیستمهایی که باید در بستر قدیمی باقی بمانند. پس از مشخص شدن این موضوع، میتوانید بودجهای برای ابتکار تعیین کنید. مقاله ” فناوری اطلاعات در سایه چیست” را بخوانید.
انتقال از سرورهای داخلی به مراکز داده Cloud معمولاً یک فرآيند آسان برای سازمان شما است. اگرچه انتقال به یک تأمینکننده Cloud یا بازگشت به یک سرور داخلی به این آسانی نیست. این فرایند در واقع میتواند بسیار گران باشد و شرایط اغلب به نفع تأمینکننده Cloud است. قبل از تصمیمگیری برای انعقاد قرارداد با یک تأمینکننده، از همه چیز مطمئن شوید و فرایند انتقال بارهای کاری به خارج از مرکز داده تأمینکننده ابر را درک کنید. پوشش جدول زمانی، جریمهها و فرایندها بسیار مهم هستند.
از آنجایی که زیرساخت ابر تحت مالکیت و مدیریت ارائهدهنده خدمات است، کسبوکارها ممکن است نگران عدم کنترل کافی بر سرویسهای خود باشند. این جا جایی است که قرارداد مجوز کاربر نهایی ارائهدهنده یا همان EULA میتواند به شما کمک کند. این قرارداد توضیح میدهد که ارائهدهنده چه محدودیتهایی میتواند برای استفاده شما از استقرار ایجاد کند. همه ارائهدهندگان رایانش ابری قانونی به سازمان شما اجازه میدهند تا بر برنامهها و دادههای شما کنترل داشته باشند حتی اگر به شما اجازه تغییر زیرساخت را به هیچ وجه ندهند.
وقتی یک ارائهدهنده یک توافقنامه سطح خدمات بیا SLA را به شما ارائه میدهد، مطمئن شوید که تمام کلمات آن را درک میکنید. این به شما کمک میکند تا بدانید که چه کارهایی میتوانید انجام دهید و چه کارهایی را نه. اگر قرارداد شما شامل قرار دادن تجهیزات خود در مرکز داده تأمینکننده ابر باشد، درک نزدیکی مرکز داده به دفتر خود نیز بسیار مهم است. اطمینان حاصل کنید که لیست کامل جزئیات مربوط به توانایی دسترسی به تجهیزات در صورت تعمیر و نگهداری را دریافت کردهاید.
یکی از معایب رایانش ابری میتواند به شکل عدم تطابق با فروشنده ظاهر شود. سازمانها ممکن است هنگام انتقال خدمات به فروشندهای با پلتفرم متفاوت، با مشکلاتی مواجه شوند. اگر این فرایند به درستی مدیریت نشود، دادهها میتوانند در معرض آسیبپذیریهای غیرضروری قرار گیرند. یک ارائهدهنده خدمات ابری خوب این تخصص را دارد که دادههای شما را بهطور ایمن بین فروشندگان منتقل کند.
از آنجایی که انتقال دادهها به ابر مستلزم Latency ارتباطی قابل توجهی است، بکآپ گرفتن ممکن است بیشتر از زمانی که در سیستم داخلی انجام میشود، به طول بیانجامد. در روش قدیمی، بکآپهای طولانی و کامل نیز مشکل چندانی ایجاد نمیکردند و بدون اختلال در شبکهها در پسزمینه اجرا میشدند. اگر نیاز به بازیابی کل سرور دارید، ممکن است زمان بیشتری طول بکشد و معمولاً تفاوت سرعت چندانی میان ارائهدهندههای مختلف وجود ندارد.
در این مطلب کارو تک به سؤالاتی همچون رایانش ابری چیست؟ (Cloud computing چیست؟) پاسخ دادیم و به شرح مفاهیمی همچون آموزش رایانش ابری (Cloud Computing)، مزایا و معایب رایانش ابری و خدمات رایانش ابری پرداختیم. امیدواریم از خواندن این مطلب لذت برده باشید. نظرات، انتقادات و پیشنهادها خود را با ما در بخش کامنت به اشتراک بگذارید.