زبان برنامهنویسی پایتون از محبوبیت بالایی در ایران برخوردار است. برای کار کردن با این زبان باید، به مفسر آن دسترسی داشته باشید. کار و تک در این مقاله به آموزش نصب پایتون در ویندوز، macOS، لینوکس، iOS و اندروید میپردازد.
بسیاری از سیستم عاملها مثل مک او اس و لینوکس، پایتون را به صورت از پیش نصب شده دارند. نسخهی پایتونی که روی سیستم عامل شما وجود دارد، پایتون سیستم شما نامیده میشود. برای کار کردن با نسخهی 3 پایتون، باید مفسر آن را نصب کنید. روشهای مختلفی برای انجام این کار وجود دارند:
اگر نمیخواهید پایتون را نصب کنید، میتوانید از وبسایتهایی استفاده کنید که به شما اجازهی دسترسی به مفسر پایتون را به صورت آنلاین میدهند.
نکته: ممکن است پایتون در سیستم عامل شما نصب باشد. اما با این حال شاید نسخهای که روی سیستم شما وجود دارد، قدیمی باشد. در اینصورت باید آن را به آخرین نسخه آپدیت کنید.
در این مقاله به آموزش قدم به قدم نصب پایتون در ویندوز، مک او اس، لینوکس، iOS و اندروید میپردازیم. مقاله معرفی پایتون را بخوانید.
این قسمت، آموزش نصب پایتون در ویندوز است. احتمال اینکه ویندوز شما دارای نسخهی از پیش نصب شدهی پایتون باشد، بسیار کم است. اما نگران نباشید نصب پایتون در ویندوز بسیار آسان است؛ برای انجام این کار مراحل زیر را دنبال کنید:
مرحلهی اول: Python 3 Installer را نصب کنید.
مرحلهی دوم: Installer را اجرا کنید.
بعد از انتخاب و دانلود installer، نوبت به اجرا کردن آن میرسد. برای اینکار کافی است روی فایل دانلود شده دابل کلیک کنید. صفحهای که به شما نمایش داده میشود مشابه تصویر زیر خواهد بود:
نکته: باکس کنار Add Python 3.x to PATH را علامت بزنید تا مفسر در مسیر درست اجرا قرار بگیرد.
بعد از آن روی Install Now کلیک کنید. بعد از چند دقیقه پایتون 3 روی سیستم شما وجود دارد و میتوانید با آن کار کنید.
در این قسمت به آموزش نصب Python در WSL میپردازیم. اگر از Windows 10 Creator یا Anniversary Update استفاده میکنید، میتوانید با روش دیگری غیر از روش بالا، پایتون نصب کنید. این نسخههای ویندوز دارای مشخصهای به اسم Windows Subsystem for Linux هستند که به شما اجازه میدهد محیط لینوکس را بدون تغییر و ماشین مجازی مستقیماً در ویندوز اجرا کنید. بعد از نصب توزیع لینوکس مورد نظر خود، میتوانید پایتون 3 را از پنجرهی کنسول Bash نصب کنید.
در این قسمت به آموزش نصب پایتون در لینوکس میپردازیم. احتمال اینکه در سیستم عامل لینوکس شما، پایتون به صورت از پیش نصب شده وجود داشته باشد، زیاد است. اما ممکن است این نسخه قدیمی باشد. مقاله ویژه معرفی کاین مستر را بخوانید.
برای فهمیدن نسخهی پایتون خود، پنجرهی ترمینال را باز کرده و از دستورهای زیر استفاده کنید:
بعد از آن با پیامی مشابه پیام زیر روبهرو خواهید شد:
$ python3 --version
Python 3.6.5
اگر نسخهی نشان داده به شما پایتون 2.x.x یا نسخهای پایینتر از 3.10.1 بود، باید به سراغ نصب جدیدترین نسخه بروید. روند انجام این کار به نوع توزیع لینوکس شما بستگی دارد. با نحوه حذف اکانت اینستاگرام آشنا شوید.
مراحل نصب پایتون برحسب نسخهی Ubuntu متفاوت است. با اجرای دستور زیر میتوانید، نوع نسخهی خود را تعیین کنید:
$ lsb_release -a
No LSB modules are available.
Distributor ID: Ubuntu
Description: Ubuntu 16.04.4 LTS
Release: 16.04
Codename: xenial
برحسب شماره نسخهای که در خروجی کنسول در قسمت Release مشاهده میکنید، دستورالعملهای زیر را برای نصب پایتون دنبال کنید:
$ sudo apt-get update
$ sudo apt-get install python3.6
$ sudo add-apt-repository ppa:deadsnakes/ppa
$ sudo apt-get update
$ sudo apt-get install python3.6
Mint و Ubuntu از یک نوع سیستم مدیریت پکیج استفاده میکنند. در نتیجه با دنبال کردن دستورالعملهای مرتبط با Ubuntu 14.04 میتوانید در Mint هم پایتون نصب کنید. deadsnakes PPA با Mint هم کار میکند.
در بعضی از منابع گفته شده که روشی که برای نصب پایتون در Ubuntu 16.10 استفاده میشود، برای Debian هم قابل استفاده است. اما این روش به هیچ عنوان برای Debian 9 قابل استفاده نیست. یکی از مشکلاتی که در Debian وجود دارد این است که به صورت پیشفرض دستور ˋsudoˋ را نصب نمیکند. برای نصب آن باید از دستورالعملهای زیر استفاده کنید:
$ su
$ apt-get install sudo
$ vi /etc/sudoers
بعد از آن، با استفاده از دستور ˋsudo vimˋ، فایل ˋ/etc/ sudoers را باز کنید و در انتهای آن خط زیر را قرار داده و به جای ˋyour-usernameˋ از نام کاربری واقعی خود استفاده کنید.
$ su
$ apt-get install sudo
$ vi /etc/sudoers
سورسهای مختلفی وجود دارند که در آنها نحوهی دانلود ˋzypperˋ برای نصب آخرین نسخهی پایتون توضیح داده شده است. اما این توضیحات قدیمی هستند. برای نصب پایتون در openSUSE باید ابزارهای توسعه را نصب کنید، این کار از طریق ˋYaSTˋ یا ˋzypperˋ قابل انجام است:
$ sudu zypper install -t pattern devel_C_C++
انجام مراحل بالا چند دقیقه طول میکشد و طی آن 154 پکیج نصب میشوند. اما بعد از تکمیل آن میتوانید بهراحتی از پایتون استفاده کنید.
IUS Community در ارائهی نسخههای جدیدتر نرمافزار برای توزیعهای Enterprise Linux (یعنی Red Hat Enterprise و CentOS) به خوبی عمل کرده است. شما میتوانید از کارهای آنها برای نصب پایتون 3 کمک بگیرید. برای نصب پایتون ابتدا باید سیستم خود را با yum package manager آپدیت کنید:
$ sudo yum update
$ sudo yum install yum-utils
بعد از آن میتوانید پکیج CentOS IUS را نصب کنید که همواره شما را با سایت این شرکت به روز میکند:
$ sudo yum install https://centos7.iuscommunity.org/ius-release.rpm
در نهایت میتوانید پایتون و Pip را نصب کنید:
$ sudo yum install python36u
$ sudo yum install python36u-pip
به احتمال زیاد آخرین نسخهی پایتون روی این توزیع وجود دارد. در غیراینصورت میتوانید از دستور زیر استفاده کنید:
$ packman -S python
گاهی اوقات توزیع لینوکسی شما آخرین نسخهی پایتون را ندارد یا شاید شما بخواهید آخرین و بهترین نسخه خود را بسازید. در این قسمت مراحل ساخت پایتون از منبع آورده شده است:
به وب سایت Python.org رفته و در آنجا وارد صفحهی Downloads شوید. در این بخش جدیدترین سورس پایتون 3 را در بالا مشاهده میکنید.
بعد از انتخاب نسخهی مورد نظر خود به پایین صفحه به قسمت Files بروید؛ Gzipped source tarball را انتخاب و دانلود کنید. اگر روش خط فرمان را ترجیح میدهید، میتوانید بهراحتی از ˋwgetˋ برای دانلود آن درون دایرکتوری فعلی خود استفاده کنید:
$ wget https://www.python.org/ftp/python/3.6.5/Python-3.6.5.tgz
چندین مرحله در ساخت پایتون وجود دارد که هدف همهی آنها در توزیعهای مختلف یکسان است. اما اگر در این مراحل از ˋapt-getˋ استفاده نمیشود، باید آن را متناسب با توزیع خود ترجمه کنید:
1. اولین قدم در انجام این کار، آپدیت کردن پکیجهای سیستم دستگاه است. در Debian آپدیت پکیجها مشابه زیر است:
$ sudo apt-get update
$ sudo apt-get upgrade
2. بعد از آن باید مطمئن شویم که سیستم ابزارهای مورد نیاز برای ساخت پایتون را در اختیار دارد. ممکن است سیستم شما تعدادی از این ابزارها را داشته باشد؛ اما برای راحتی کار همهی آنها در یک خط فرمان آورده شده است. با تکرار قسمت ˋ sudo apt-get install -yˋ میتوانید لیست این ابزارها را به فرمانهای کوتاهتری تبدیل کنید:
# For apt-based systems (like Debian, Ubuntu, and Mint)
$ sudo apt-get install -y make build-essential libssl-dev zlib1g-dev libbz2-dev libreadline-dev libsqlite3-dev wget curl llvm libncurses5-dev libncursesw5-dev xz-utils tk-dev
# For yum-based systems (like CentOS)
$ sudo yum -y groupinstall development
$ sudo yum -y install zlib-devel
1. بعد از فراهم کردن پیشنیازها و فایلهای tar مورد نیاز، میتوانید سورس را در یک دایرکتوری باز کنید. فرمان زیر دایرکتوری جدیدی به نام ˋpython 3.6.5ˋرا در زیر دایرکتوری که هستید ایجاد میکند:
$ tar xvf Python-3.6.5.tgz
$ cd Python-3.6.5
2. در این مرحله برای آماده کردن ساخت، باید ابزار ˋ . /configure ˋ را اجرا کنید:
$ ./configure --enable-optimizations --with-ensurepip=install
3. بعد از آن با استفاده از دستور ˋmakeˋ برنامههای پایتون را بسازید. دستور ˋ-jˋ به ˋmakeˋ میگوید که ساخت پایتون را به دو مرحلهی موازی تقسیم کند تا سرعت کامپایل افزایش یابد. حتی با این وجود هم، انجام این مرحله چند دقیقه طول میکشد:
$ make -j 8
4. بعد از آن سراغ نصب نسخهی جدید پایتون بروید. از دستور ˋaltinstallˋ استفاده کنید تا ورژن پایتون سیستم، بازنویسی نشود. از آنجایی که پایتون را در ˋ/usr/binˋ نصب میکنید، باید برنامه را به عنوان روت اجرا کنید:
$ sudo make altinstall
5. در نهایت میتوانید نسخهی جدید پایتون خود را تست کنید:
$ python3.6 -V
Python 3.6.5
بهترین راه برای نصب پایتون 3 در macOS استفاده از Homebrew package manager است. برای انجام این کار مراحل زیر را دنبال کنید:
مرحله اول: نصب Homebrew (قسمت اول)
مرحله دوم: نصب Homebrew (قسمت دوم)
بعد از اتمام مراحل نصب ابزارهای توسعهدهنده اپل، میتوانید ادامهی فرآیند را از سر بگیرید:
مرحله سوم: نصب پایتون
بعد از پایان نصب Homebrew به terminal برگردید و دستور زیر را اجرا کنید:
$ brew install python3
نکته: زمانی که این دستور را کپی میکنید مطمئن شوید که کاراکتر ˋˋ را در ابتدای دستور کپی نکنید. این کاراکتر فقط نشاندهندهی این است که این فرمان کنسول است.
بعد از اجرای دستور بالا، آخرین نسخهی پایتون، دانلود و نصب میشود.
با تست دسترسی به پایتون از ترمینال، میتوانید درست بودن مراحل نصب را تأیید کنید:
برنامهی Pythonista، یک محیط توسعه پایتون است که میتوانید روی آیفون یا آیپد خود اجرا کنید. این برنامه ترکیبی از ادیتور، مستندسازی و مفسر پایتون است که همه در یک برنامه جمع شدهاند. استفاده از Pythonista بسیار آسان است.
برای نصب پایتون در اندروید چند راه پیش روی شما قرار دارد: اما بهترین راه استفاده از برنامهای به نام Pydroid 3 است. این برنامه دارای یک مفسر است که میتوانید از آن برای REPL sessions، ادیت، ذخیره و اجرای کدهای پایتون استفاده کنید.
سؤالات متداول
بله، پایتون یک زبان برنامه نویسی منبع باز و رایگان است که همه میتوانند از آن استفاده کنند. خیر، توزیعهای مختلف لینوکسی معمولاً به صورت پیشفرض پایتون دارند؛ اما این مسئله در مورد ویندوز صدق نمیکند. دورههای آنلاین زیادی در وبسایتهای مختلف و یوتیوب وجود دارند که میتوانید از آنها برای یادگیری پایتون استفاده کنید. کمپانیهای زیادی از زبان پایتون استفاده میکنند که از جملهی آنها میتوان به اینتل، ناسا، فیسبوک، نتفیلیکس، اسپاتیفای و ... اشاره کرد.آیا استفاده از پایتون رایگان است؟
آیا پایتون به صورت پیشفرض روی ویندوز وجود دارد؟
یادگیری پایتون را از کجا شروع کنم؟
کدام کمپانیها از زبان پایتون استفاده میکنند؟