کاروتک

تکنولوژی و علمی

تلویزیون و سینما

تلویزیون کاروتک

اگر قصد دارید برای نیاز یا تجربه‌ای جدید، سیستم عاملی غیر از اندروید و iOS را امتحان کنید، این مقاله برای شماست. تا انتها با ما در کاروتک همراه باشید.

همه ما می‌دانیم که گوشی‌های هوشمند با وجود ضررهایی که در همه‌جا شنیدیم، باعث راحتی ما می‌شوند. اما چه قبول کنید یا خیر، این دستگاه‌ها بدون سیستم عامل تنها یک قطعه سخت‌افزاری بوده که به هیچ دردی نمی‌خورند.

سیستم عامل چیست؟

در تعریف کارشناسی، سیستم عامل یک نرم‌افزار سیستمی بوده که مدیریت منابع را بر عهده داشته و بستری را فراهم می‌سازد تا بتوان از نرم‌افزارهای اجرا شده در دستگاه استفاده کرد. در واقع چیزی که باعث اجرا شدن نرم‌افزارها در دستگاه می‌شود، سیستم عامل است.

این روزها دیگر کسی نیست که نام اندروید یا iOS را نشنیده باشد؛ دو نامی که بالاتر از بقیه قرار داشته و برجسته‌ترین سیستم عامل‌های حال حاضر گوشی‌های هوشمند به شمار می‌روند.

iOS، سیستم عاملی است که توسط اپل توسعه یافته و تنها بر روی دستگاه‌های ساخته شده توسط این کمپانی مانند آیفون اجرا می‌شود؛ اما در سمت دیگر، اندرویدی وجود داشته که توسط گوگل توسعه یافته و می‌توان آن را در دستگاه‌های برندهای مختلفی دید. با توجه به اینکه گوگل کدهای سیستم عامل خود را به صورت رایگان در دسترس عموم قرار می‌دهد، هرکسی می‌تواند از این سیستم عامل بهره‌مند شود.

اگرچه اندروید و iOS تسلط کامل بر بازار داشته، اما این به آن معنا نیست که آن‌ها فاقد ایراد هستند. همچنین در حالی که آن‌ها از محبوبیت زیادی برخوردارند، اما تنها سیستم عامل‌های موجود گوشی‌های هوشمند نیستند. سیستم عامل‌های دیگری نیز وجود داشته که سایه بزرگ اندروید و iOS، باعث دیده نشدن آن‌ها شده و تلاش‌هایشان را بی‌ثمر گذاشته است.

اگر از تسلط گوگل و اپل بر گوشی‌های هوشمند خود خسته شده‌اید، در این مقاله از سیستم عامل‌های جایگزین صحبت کرده‌ایم. با این حال، همان‌قدر که سیستم عامل‌های اندروید و iOS فراگیر شده، به همان میزان امکانات زیاد و مشکلات کمی دارند؛ اگر قصد کنار گذاشتن این دو سیستم عامل محبوب را دارید، باید آمادگی رویارویی با مشکلات غیرمنتظره و دل کندن از امکانات آن‌ها را داشته باشید.

چرا باید از سیستم عاملی غیر از اندروید و iOS استفاده کنیم؟

اگر به دنبال بهبود چشمگیر حریم خصوصی و کنترل اطلاعات شخصی خود هستید، استفاده از سیستم عامل‌های زیر امنیت بیشتری را در مقایسه با اندروید و iOS برای شما به ارمغان می‌آورد. سیستم عامل‌های گوگل و اپل، اگرچه بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرند، اما به همان میزان، بدافزارها و ویروس‌های آن‌ها بیشتر است.

با تعویض سیستم عامل، چه چیزی را از دست خواهیم داد؟

اگر قصد دل کندن از اندروید و iOS را دارید، باید بدانید که سیستم عامل جایگزین هیچ شباهتی به درک شما از سیستم عامل که توسط اندروید و iOS ایجاد شده، ندارند.

سیستم عامل‌های منبع باز:

۱. LineageOS؛ سیستم عاملی مبتنی و شبیه به اندروید

 

ممکن است دستگاه شما، اندروید ۱۱ را دریافت نکند، اما LineageOS بر اساس همین سیستم عامل نوشته شده و یک مسیر ارتقای سنتی را ارائه می‌دهد. برای کسانی که نمی‌دانند، LineageOS ابتدا به عنوان یک نسخه شاخه‌ای از CyanogenMod که اکنون وجود ندارد شروع به کار کرد؛ اما از آن زمان تا کنون، LineageOS توانسته به یک سیستم عامل منبع باز محبوب تبدیل شود.

LineageOS برای اولین بار در سال ۲۰۱۶ راه‌اندازی شد و کد منبع آن برای دانلود در اختیار عموم قرار گرفت. این سیستم عامل، اکنون بیش از ۲ میلیون نصب فعال دارد. همانند تمامی سیستم عامل‌های منبع باز، LineageOS به کاربران خود اجازه داده تا از پیشرفت‌ها عقب نمانده و داده‌های خود را در این بروزرسانی‌ها مشارکت دهند.

تفاوت LineageOS با اندروید، تنها در یک چیز است؛ اینکه هیچ کدام از برنامه‌ها یا سرویس‌های گوگل در این گوشی موجود نیست. اما می‌توانید پس از نصب آن، سرویس‌های گوگل را به دستگاه خود اضافه کنید، اگرچه امکان استفاده از برنامه‌های پیش‌فرض این سیستم عامل نیز وجود دارد.

اما تفاوت مهم و شاید دلیلی که بتوان شما قانع به نصب این سیستم عامل کرد، امکانات و امنیت آن است. LineageOS دارای امکانات رفاهی و امنیتی مدرن بوده که آن را متمایز از اندروید کرده و شکاف‌های امنیتی آن را برطرف کرده است. با توجه به اینکه این سیستم عامل شبیه یک نسخه دیگر از اندروید است، می‌توان LineageOS را به عنوان پایدارترین سیستم عامل جایگزین قلمداد کرد.

یکی دیگر از مزیت‌های اصلی LineageOS، تعداد زیاد دستگاه‌هایی است که از آن پشتیبانی می‌کند. این سیستم عامل بهترین انتخاب برای افرادی است که می‌خواهند از مفهوم سرویس‌های گوگل و سیستم عامل اندروید دور نشوند. بر اساس منابع مختلف، LineageOS هیچ کدام از نرم‌افزارهای پیش‌فرض اندروید را شامل نشده و در عوض، اپلیکیشن‌های رایگان خود را جایگزین کرده است. هدف LineageOS، بازسازی کامل اندروید با نرم‌افزارهای رایگان و امنیت و امکانات بیشتر است.

۲. /e/؛ جایگزین امن دیگر برای اندروید

 

این سیستم عامل که به نام eelo نیز شناخته می‌شود، یک پروژه غیرانتفاعی بود که توسط Mandrake Linux توسعه داده شد و مبتنی بر LineageOS است. بنابراین، /e/ هم تجربه‌ای شبیه به اندروید را برای شما به جای خواهد گذاشت. همچنین این سیستم عامل، توسط فروشگاه برنامه منبع باز FDroid پشتیبانی می‌شود؛ بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که تمامی اپلیکیشن‌های اندروید را در /e/ نخواهید یافت، اما می‌توانید حریم خصوصی و امنیت خود را با استفاده از آن بهبود ببخشید.

/e/ از ۱۱۲ دستگاه پشتیبانی می‌کند؛ نکته قابل توجه اینجاست که اکثر دستگاه‌های درون این لیست، قدیمی هستند، بنابراین اگر صاحب یک گوشی قدیمی مانند گلکسی نوت ۲ هستید، /e/ می‌تواند یک انتخاب دل‌انگیز باشد.

نویسنده سایت PC Mag، در این باره اذعان داشته که در سال ۲۰۱۹، یکی از همکارانش این سیستم عامل را نصب کرد؛ اگرچه نصب آن یک روند دشوار را دارا بود، اما پس از اتمام مراحل و بارگزاری کامل آن روی دستگاه، یک تجربه خوب را به کاربر ارائه می‌داد. همچنین /e/ آخرین پچ‌های امنیتی اندروید را از طریق بروزرسانی دریافت می‌کرد. با این حال او ابراز تأسف کرد که نمی‌توان از سرویس‌های گوگل در این سیستم عامل بهره برد.

اما نبود سرویس‌های گوگل، مزایایی را نیز دارا می‌باشد. /e/ با وعده ردیابی نکردن شما و نفروختن داده‌ها به شرکت‌های تبلیغاتی، سرویس‌های گوگل را توسط سرویس‌های خود جایگزین کرده است. در نتیجه می‌توان گفت که /e/، یک انتخاب خوب برای هواداران امنیت و حریم شخصی است.

۳. Ubuntu Touch

 

Ubuntu Touch، پادشاه دنیای لینوکس دسکتاپ بوده که تصمیم گرفت قلمرو خود را با سیستم عامل متن باز گوشی خود گسترش دهد.

در اواسط دهه ۲۰۰۰، یک دوره کوتاه و زیبا وجود داشت که کمپانی‌ها در حال توسعه سیستم عامل مخصوص خود بودند. به عنوان مثال موزیلا سیستم عامل فایرفاکس را در سال ۲۰۱۲ منتشر کرد و Canonical، توانست Ubuntu Touch را در اواخر سال ۲۰۱۱ رونمایی کند.

Ubuntu Touch به دلیل محبوبیت نسخه کامل رایانه شخصی خود مورد توجه زیادی قرار گرفت.

این سیستم عامل ابتدا با بودجه ۳۲ میلیون دلاری ساخته شد و اگرچه نتوانست مبلغ مورد نظر را به دست آورد، اما همچنان با ۱۲ میلیون دلار یک پروژه بزرگ در این زمینه به شمار می‌رود. در فوریه ۲۰۱۵ برابر با بهمن ۱۳۹۳، کمپانی اسپانیایی BQ اولین تلفنی که Ubuntu Touch را اجرا می‌کرد، تولید کرد. ۲ سال بعد، Canolical تصمیم گرفت توسعه آن را متوقف کند؛ در حالی UBports همچنان در تلاش است تا Ubuntu Touch را زنده نگه دارد.

در مقایسه با سایر سیستم عامل‌های رایج تلفن‌های همراه، Ubuntu Touch دارای طراحی و زبان خاصی است که آن را کاملا از سایرین جدا می‌کند. دلیل این همه تفاوت، ریشه داشتن این سیستم عامل در لینوکس دسکتاپ است؛ در حالی که سایر سیستم عامل‌ها، ریشه در لینوکس اندروید دارند. اما هنگامی که به آن عادت کنید، Ubuntu Touch یک سیستم عامل قدرتمند بوده که ویژگی‌های جذابی را ارائه می‌کند.

این سیستم عامل تلفن شما را به چیزی فراتر از یک گوشی تبدیل خواهد کرد. اگر تلفن خود را به یک مانیتور متصل کنید، می‌توانید از گوشی خود در نقش یک رایانه بهره ببرید. Ubuntu Touch دارای برخی برنامه‌های پیش‌فرض ضروری و همچنین، یک فروشگاه برنامه گسترده است. اما یافتن نرم‌افزار مورد نظر خود، تقریبا یک چالش است. با این حال از آن‌جایی که Ubuntu Touch مبنی بر لینوکس است، احتمالا بتوانید اپلیکیشن مورد نظر خود را بیابید.

اما یکی از بهترین چیزهایی که در مورد این سیستم عامل وجود دارد، نصب آسان آن است. بر خلاف LineageOS و /e/، شما تنها باید این Ubuntu Touch را دانلود کرده، گوشی خود را به رایانه متصل کنید و این سیستم عامل به سرعت و راحتی هرچه تمام‌تر روی گوشی شما نصب خواهد شد. در حال حاضر، حدود ۵۲ دستگاه از Ubuntu Touch پشتیبانی می‌کنند که می‌توان از نکسوس ۵ به عنوان یک مثال یاد کرد.

Ubuntu Touch اکنون به سیستم عاملی تبدیل شده که مایه غرورآفرینی UBports است. نسخه توسعه یافته توسط UBports در مقایسه با نسخه Canolical، از امنیت بهتری در جهت محدود کردن حملات بدافزارها برخوردار است. ممکن است کاربران از کمبود اپلیکیشن در Ubuntu Touch شکایت کنند، اما محدود بودن اپلیکیشن‌های این سیستم عامل، به بالا بودن امنیت آن کمک می‌کند.

۴. PureOS

 

PureOS، یک سیستم عامل متن باز مبتنی بر حریم خصوصی بوده که توسط کمپانی Purism توسعه یافته است؛ Purism یک شرکت مستقر در سانفرانسیسکو بوده که راه حل‌های محاسباتی، از جمله سخت‌افزار و البته سیستم عامل را توسعه می‌دهد. PureOS در ابتدا برای لپ‌تاپ‌ها و مینی دسکتاپ‌های این کمپانی ساخته شد، اما در نهایت Purism تصمیم گرفت نسخه موبایل آن را منتشر کند.

این کمپانی هم مانند Ubuntu، قصد همگرایی داشت. اما اگر نمی‌دانید همگرایی چیست، به عبارت ساده همگرایی به معنای داشتن سیستم عاملی یکسان است که روی دسکتاپ، تبلت و گوشی هوشمند اجرا شود. کاری که حتی مایکروسافت قصد داشت با ویندوز انجام دهد.

این سیستم عامل از اکثر عملکردهای اولیه یک گوشی هوشمند مانند تماس‌های تلفنی، پیام‌رسانی، عملکردهای ساعت و وب‌گردی پشتیبانی می‌کند. البته PureOS دارای مرورگری اختصاصی به نام Pure Browser بوده که مبتنی بر فایرفاکس است. همچنین این سیستم عامل، دارای یک فروشگاه دانلود اپلیکیشن اختصاصی است. گوشی‌های ساخته شده این کمپانی، از نظر دوربین تعریف چندانی نداشته و از نظر مقاومت در برابر آب، استانداردی ندارند؛ این ۲ المان، ۲ ویژگی اساسی برای کاربران گوشی‌های هوشمند به شمار می‌رود که گوشی‌های کمپانی Librem، از آن بی‌بهره است. اما در ویدیوها نشان داده شده که نرم‌افزار آن بسیار نرم‌تر و بالغ‌تر از اندروید بوده و می‌توان گفت سازگارترین سیستم عامل در این لیست است.

ویژگی اصلی PureOS، رابط کاربری مورد پسند، امنیت بالا و حفاظت از حریم خصوصی است. از آنجایی که نقوص امنیتی روزبه‌روز در حال افزایش هستند، PureOS یک سیستم عامل ایده‌آل برای جلوگیری از لو رفتن اطلاعات شما به شمار می‌رود.

Librem تنها دو دستگاه با سیستم عامل PureOS می‌فروشد: Librem 5 و Librem 5 USA. تنها تفاوت میان این دو گوشی، تولید قطعات نسخه USA در ایالات متحده است. اما جدا از سیستم عامل، نکته اصلی که می‌تواند فروش این گوشی‌ها را افزایش دهد، اجزای داخلی قابل تعویض آن است. همچنین آن‌ها دارای سوئیچ‌های فیزیکی برای مسدود کردن دوربین، وای‌فای و میکروفون می‌باشند. یک نکته دیگر این است که گوشی‌های Librem، بسیار ارزان‌تر از دستگاه‌های PinePhone است که جلوتر به آن دستگاه‌ها و سیستم عامل‌اش خواهیم پرداخت. با این حال، Librem 5 یک محصول برای مصرف‌کننده است، در حالی که PinePhone را می‌توان یک دستگاه سرگرمی دانست.

۵. Plasma Mobile

 

در سال ۲۰۱۱، کمپانی KDE تصمیم گرفت سیستم عامل متن باز موبایل خود به نام Plasma Mobile را معرفی کند؛ هدف آن‌ها از این تدبیر، ارائه همگرایی برای کاربران خود بود.

این سیستم عامل مبتنی بر لینوکس، به کاربران کنترل کامل را در شخصی‌سازی دستگاه خود می‌دهد؛ هرچند که طبق ادعای توسعه‌دهندگان، Plasma Mobile باعث می‌شود دستگاه شما کاملاً قابل هک شود.

یکی از مهم‌ترین چیزهایی که باید در مورد این سیستم عامل بدانید، این است که Plasma Mobile در اصل یک رابط کاربری است، نه یک سیستم عامل. همچنین این محصول، همتای موبایلی رابط دسکتاپ Plasma KDE است.

تا کنون تمامی نسخه‌های Plasma Mobile برای دستگاه‌های PinePhone ساخته شده‌اند. نصب این سیستم عامل نیز، بسیار راحت است؛ تنها کافی است آن را microSD بریزید و گوشی خود را با آن microSD فلش کنید؛ سپس PinePhone شما از طریق همان microSD، از Plasma Mobile بهره‌مند خواهد شد.

همچنین اگرچه Plasma Mobile جالب بوده و سازگاری آسانی دارد، اما فاقد عملکردی روان است که باعث می‌شود جابجایی بین برنامه‌ها به کندی صورت گیرد. به همین دلیل است که شاید این سیستم عامل، بهترین انتخاب شما برای استفاده روزمره نباشد.

۶. Manjaro ARM

 

Manjaro ARM یک سیستم عامل مبتنی بر Arch Linux است. از میان لیست دستگاه‌های مبتنی بر ARM نیز، PinePhone تنها تلفن همراه موجود در این فهرست است.

در حال حاضر، سه نوع Manjaro ARM برای PinePhone وجود دارد:

• Lomiri (نسخه دسکتاپ Ubuntu Touch)
• Phosh (مبتنی بر GNOME و توسعه یافته توسط Purism)
• Plasma Mobile (توسعه یافته توسط KED)

تفاوت اصلی این سه نسخه، در ظاهر آن‌ها است؛ بنابراین توصیه می‌شود قبل از دانلود آن‌ها، اسکرین‌شات سه نسخه را مشاهده کرده تا به بهترین مدل دسترسی پیدا کنید. همچنین Plasma Mobile که قبل‌تر توضیح دادیم، بخشی از این پروژه بوده و هرسه آن‌ها، روش نصب یکسانی با Plasma Mobile را دارا هستند.

۷. postmarketOS

 

postmarketOS یکی از جدیدترین سیستم عامل‌ها است که در سال ۲۰۱۷ وارد بازار شد. از مهم‌ترین قابلیت‌های آن، می‌توان به اجرای رابط‌های کاربری مختلف مانند X و Wayland اشاره کرد.

در دنیایی که شرکت‌ها روزانه گوشی کاملا جدیدی را عرضه می‌کنند، برخی شرکت‌ها مانند FairPhone در تلاش بوده تا با سخت‌افزار تعمیرپذیر، مردم را از خرید پی‌درپی گوشی بی‌نیاز کنند؛ اما اکنون postmarketOS از دید نرم‌افزاری این مشکل را برطرف کرده است. هدف آن‌ها ایجاد یک سیستم عامل رایگان، منبع باز و احترام به حریم خصوصی است که به نحو بهینه از سخت‌افزار شما استفاده می‌کند. همچنین ایده این سیستم عامل، فعال کردن یک چرخه عمر ۱۰ ساله برای گوشی‌های هوشمند است.

احتمالا می‌دانید که اندروید و iOS پس از چند سال، ارائه بروزرسانی برای گوشی‌های هوشمند قدیمی خود را متوقف می‌کنند. بنابراین postmarketOS یک راه خوب برای به‌روز ماندن تلقی می‌شود.

اما postmarketOS یک پروژه نسبتاً جدید است؛ در حالی که این سیستم عامل می‌تواند در بیش از ۲۵۰ گوشی مورد استفاده قرار گیرد، اما تمامی ویژگي‌ها در همه دستگاه‌ها یافت نمی‌شود. در میان ۱۱ دستگاهی که بهترین پشتیبانی از postmarketOS را نشان دادند، تماس‌ها تنها روی ۶ دستگاه و دوربین فقط روی ۱ دستگاه کار کرد. همچنین این سیستم عامل، روی چندین دستگاه Pine64 و Purism Librem 5 نیز اجرا می‌شود.

چیزی که postmarketOS را از سایر سیستم عامل‌های موبایل متمایز می‌کند، مبتنی بودن بر لینوکس است که باعث افزایش امنیت می‌شود. در نهایت، این سیستم عامل برای بازگرداندن دستگاه‌های قدیمی به چرخه استفاده، یک ایده کاربردی به شمار می‌رود.

۸. PinePhone

 

این سیستم عامل، توسط کمپانی Pine64 توسعه یافته است. در حالی Librem تلاش می‌کند تا تجربه‌ای در سطح سخت‌افزاری و نرم‌افزاری اپل را ارائه دهد، اما Pine64 راه کاملا متفاوتی را در پیش گرفته است. کسب‌وکار اصلی این کمپانی، کامپیوترهای تک‌بردی است، اما در تولید تلفن‌های متن باز، تبلت‌ها، لپ‌تاپ‌ها و سایر لوازم الکترونیکی مصرفی با قیمت بسیار پایین فعالیت می‌کند. به گونه‌ای که ساعت هوشمند PineTime این کمپانی، تنها ۲۵ دلار قیمت داشته و PinePhone نیز، با قیمتی کمتر از ۱۴۹ دلار فروخته شده است. گوشی‌های این کمپانی علاوه بر تمرکز ویژه بر حریم خصوصی، از درگاه microSD نیز برخوردار هستند.

در حالی که کمپانی Pine64 متعهد به تولید یک گوشی برای کاربری روزمره است، اما محصولات این شرکت همچنان در حال پیشرفت هستند. نکته مثبت محصولات Pine64، ارزان بودن دستگاه‌های آن‌ها با وجود برخورداری از ویژگی‌های جدید است؛ اما نکته منفی نیز این است که امکان دارد تجربه نرم‌افزاری این دستگاه‌ها راحت نباشد و دسترسی آن‌ها، محدود باشد.

۹. LuneOS

 

LuneOS یک سیستم عامل متن باز مبتنی بر هسته لینوکس برای تلفن‌های همراه است. LuneOS ممکن است ویژگی‌های اندروید را نداشته باشد، اما جانشینی خوب برای Palm و WebOS به شمار می‌رود.

اما باید گفت که این سیستم عامل اکنون منقضی شده است؛ زیرا آخرین نسخه آن در پایان سال ۲۰۱۸ انتشار یافت و از آن زمان، هیچ بروزرسانی دیگری برای این پروژه منتشر نشده است.

۱۰. Tizen

 

Tizen، یک سیستم عامل موبایل منبع باز و مبتنی بر لینوکس بوده که اکثرا به عنوان یک سیستم عامل رسمی موبایل لینوکس شناخته شده است؛ زیرا این پروژه توسط بنیاد لینوکس پشتیبانی شده و همچنین هدف آن، ارائه یک تجربه کاربری ثابت در طیف گسترده‌ای از دستگاه‌ها است.

همچنین این پروژه علاوه بر بنیاد لینوکس، توسط غول‌هایی مانند سامسونگ و اینتل پشتیبانی می‌شود. این سیستم عامل علاوه بر سامسونگ و اینتل، نتیجه مشارکت کمپانی‌های بزرگ دیگری مانند هوآوی، فوجیتسو، اورنج، پاناسونیک و وودافون است. اما Tizen اولین بار در اواخر سال ۲۰۱۳ کلید خورد و در دی ۱۳۹۳ (ژانویه ۲۰۱۵)، اولین گوشی بهره‌برده از Tizen، سامسونگ زد، در بازارهای جنوب آسیا عرضه شد؛ اما متأسفانه این گوشی نتوانست توجه زیادی را به خود جلب کند. البته Tizen نه تنها برای گوشی‌های هوشمند، بلکه برای گجت‌های پوشیدنی، تبلت‌ها و تلویزیون‌های هوشمند نیز توسعه داده شده است.

نسخه فعلی این سیستم عامل، اکنون در ورژن ۴ بوده که در اردیبهشت ۱۴۰۱ (می ۲۰۲۱) منتشر شد. اما با وجود اینکه سیستم عامل Tizen مبتنی بر لینوکس بوده، اما خالی از مشکلات امنیتی نیست؛ به گونه‌ای که نویسنده سایت it’s FOSS اذعان داشت که آینده روشنی را برای سیستم عامل Tizen نمی‌بیند.

۱۱. Mobian OS

 

Mobian یک پروژه منبع باز با هدف ارائه لینوکس Debian به تلفن‌های همراه است. این پروژه اکنون در مراحل اولیه بوده و فقط از PinePhone پشتیبانی می‌کند.

این سیستم عامل، لیستی از اپلیکیشن‌های موجود بر پلتفرم خود دارد و استفاده از سیستم مدیریت پکیج apt، برای این اپلیکیشن‌ها توصیه شده است.

۱۲. Graphene OS

 

Graphene OS، یکی دیگر از سیستم عامل‌های منبع باز مبتنی بر اندروید به شمار می‌رود که تمرکز ویژه‌ای بر امنیت و حریم خصوصی دارد.

این سیستم عامل، سازگاری‌ای مانند اندروید را ارائه داده و همچنین به توسعه اپلیکیشن‌ها و خدمات مختلفی در جهت حریم خصوصی می‌پردازد. به عبارت دیگر، Graphene OS یک نسخه دیگر از «اندروید بدون گوگل» بوده که هیچ اثری از خدمات گوگل در آن دیده نمی‌شود.

این سیستم عامل به طور انحصاری برای سری گوشی‌های پیکسل توسعه یافته و در زمان انتشار این مقاله، Graphene OS از گوشی‌های پیکسل 2، پیکسل 2 XL، پیکسل 3، پیکسل 3 XL، پیکسل 3a، پیکسل 3a XL، پیکسل 4 و پیکسل 4 XL به صورت رسمی پشتیبانی می‌کند.

۱۳. CalyxOS

 

CalyxOS نیز یکی دیگر از سیستم عامل‌های مبتنی بر اندروید بوده که به شدت بر حفظ حریم خصوصی و امنیت تمرکز دارد. با وجود اینکه CalyxOS از دستگاه های کمی پشتیبانی می‌کند، اما به دلیل بروزرسانی‌های مرتب خود، یکی از بهترین گزینه‌ها به عنوان سیستم عامل جایگزین به شمار می‌رود.

اگر فقدان سرویس‌های گوگل را در نظر نگیریم، CalyxOS واقعا یک اندروید است. حتی سیستم عامل Lineage که قبل‌تر به آن اشاره کردیم، از برخی برنامه‌ها و عملکردهای این سیستم عامل پشتیبانی کرده که باعث می‌شود CalyxOS بیش از پیش جذاب شود.

۱۴. KaiOS (تا حدودی منبع باز)

 

KaiOS، احتمالا سومین سیستم عامل تلفن همراه محبوب جهان به شمار می‌رود که در حق آن کم‌لطفی شده است. این پروژه در سال ۲۰۱۷ منتشر شد و در کمتر از دو سال، توانست بار نرم‌افزاری گوشی‌های زیادی را بر عهده بگیرد.

اما هدف KaiOS چیست؟ برخلاف موارد ذکر شده، KaiOS گوشی‌های بالارده و لمسی را هدف قرار نمی‌دهد، بلکه عملکردی مانند یک گوشی هوشمند برای تلفن‌های همراه معمولی را ارائه می‌دهد.

همین مورد، باعث جذابیت و محبوبیت KaiOS شد؛ این سیستم عامل باعث می‌شود یک موبایل پایه و ارزان قیمت، عملکردی مانند یک گوشی هوشمند داشته باشد.

KaiOS، سیستم عاملی مبتنی بر لینوکس است، اما به دلیل اینکه بخشی از Firefox OS و به نوعی جانشین آن به شمار می‌رود، نمی‌توان آن را کاملا منبع باز دانست.

ویژگی اصلی KaiOS، قابلیت‌های GPS، وای‌فای، 4G و… است که برای موبایل‌های معمولی به ارمغان می‌آورد. همچنین این سیستم عامل، مانند گوگل پلی برای اندروید و اپ استور برای iOS، یک فروشگاه برنامه اختصاصی به نام KaiStore داشته که کاربران می‌توانند اپلیکیشن‌های متفاوت و سازگار با سیستم عامل را دانلود کنند.

با توجه به محبوبیت روزافزون KaiOS، این سیستم عامل اکنون رابط کاربری بسیار بهینه‌ای را برای خود دست و پا کرده است؛ از این رو جای تعجب ندارد که KaiOS محبوب‌ترین سیستم عامل در برخی کشورها مانند هند به شمار می‌رود. همچنین گمانه‌زنی‌هایی وجود داشته که این پروژه می‌تواند در سال‌های آینده حتی از iOS هم پیشی بگیرد.

قدرت این سیستم عامل، جایی مشخص می‌شود که اکنون روی بیش از ۱۰۰ میلیون دستگاه اجرا شده و گوگل ۲۲ میلیون دلار برای آن سرمایه‌گذاری کرده است. همچنین پس از گوگل، یک اپراتور مخابراتی هندی نیز ۷ میلیون دلار روی آن سرمایه‌گذاری کرده و ۱۶ درصد از سهام KaiOS را تصاحب کرد.

۱۵. Sailfish OS (تا حدودی منبع باز)

 

زمانی که نوکیا در سال ۲۰۱۱ تصمیم گرفت پروژه سیستم عامل MeeGo را کنار بگذارد، تعدادی از کاربران وفادار تصمیم گرفتند این سیستم عامل را در قالب Sailfish OS زنده نگه دارند. پس از کش‌وقوس‌های فراوان، Sailfish OS بالاخره توسط استارت‌آپی هلندی Jolla توسعه یافت؛ سیستم عاملی که کاملا منبع باز نیست، اما توجه ویژه‌ای بر حریم خصوصی دارد.

این سیستم عامل با راه‌حل‌هایی برای انواع مختلف پرداخت و تراکنش‌های بانکی، بهترین امنیت را ارائه داده، ایمنی دستگاه شما را تضمین می‌کند و یکی از بالغ‌ترین سیستم عامل‌های این لیست به شمار می‌رود.

یکی دیگر از قابلیت‌های Sailfish OS، سازگاری با اکوسیستم اندروید است؛ این به آن معنا است که کاربران این سیستم عامل می‌توانند علاوه بر لذت بردن از مزایای Sailfish OS، همزمان از هر اپلیکیشن اندرویدی بهره‌مند شوند. همچنین آخرین نسخه آن، ثابت کرده که Sailfish OS، واقعا چیزی از اندروید کم ندارد.

در واقع Sailfish OS علاوه بر اندروید، با هر اپلیکیشنی که بر پایه HTML5 نوشته شده سازگار است. اما کلید اصلی این سیستم عامل، مبتنی بودن بر ژست است که هرگونه نیازی به دکمه‌های فیزیکی را از بین می‌برد.

۱۶. BlackBerry 10

 

کمپانی بلک‌بری، ستاره اصلی بازار گوشی‌های تجاری، در سال ۲۰۱۳ سیستم عامل مبتنی بر لینوکس خود را منتشر کرد؛ آن هم درست در زمانی که بازار تحت سلطه اندروید و iOS بود.

این سیستم عامل به ریشه کمپانی خود وفادار بوده و برای بازارهای تجاری طراحی شده است؛ یکی از ویژگی‌های خوب BlackBerry 10، قابلیت مدیریت بالا است که داده‌های کاری و شخصی را از یکدیگر جدا می‌کند.

همچنین از دیگر قابلیت‌های این سیستم عامل، می‌توان به BlackBerry Hub اشاره کرد که در واقع یک اپلیکیشن اطلاع‌رسانی برای ایمیل و شبکه‌های اجتماعی است. ضمناً BlackBerry 10 برای وفق دادن خود با گوشی‌های امروزی، از کیبورد مجازی نیز پشتیبانی می‌کند.

۱۷. MIUI

 

MIUI در واقع اولین محصول شیائومی بود که در سال ۲۰۱۰ قبل از اینکه گوشی‌های این برند عرضه شوند، راه‌اندازی شد. همانطور که احتمالا بدانید، MIUI در واقع یک رابط کاربری است که سطح بالاتری از سفارشی‌سازی را در مقایسه با اندروید خالص ارائه داده و به کاربران اجازه می‌دهد تم‌های سفارشی، لاک‌اسکرین‌ها، فونت‌ها و موارد دیگر را طبق سلیقه شخصی خود تغییر دهند.

این رابط کاربری، دارای مانیتورینگ شبکه داخلی، محافظت از ویروس، یک برنامه برای پشتیبان‌گیری Backup از داده‌ها و سایر ویژگی‌های مفید و منحصر به فرد است که با آیکون‌های براق و نمایشگر صاف، تا حدودی شبیه به iOS است.

برای دریافت MIUI، پس از روت کردن گوشی باید خودتان آن را روی دستگاهی اندرویدی سازگار کنید. روند انجام این کار بسته به هر دستگاه متفاوت بوده و نیاز به روت دارد که توصیه نمی‌شود؛ همچنین باید توجه داشته باشید که ممکن است این عمل، گارانتی گوشی را باطل کند.

۱۸. Sirin OS؛ سیستم عاملی برای فعالان ارز دیجیتال

 

اگر در حوزه ارزهای دیجیتال فعال هستید، Sirin OS بهترین انتخاب برای شما است. این سیستم عامل با تمرکز بر حداکثر امنیت و وجود سرویس تبدیل رمز، امنیتی مثال‌زدنی را در اختیار کاربر قرار می‌دهد.

همچنین گوشی‌هایی وجود داشته که مستقیما با سیستم عامل Sirin OS ارائه می‌شوند؛ ضمناً برنامه‌های این دستگاه‌ها را می‌توان مستقیما از یک فروشگاه اندرویدی دریافت کرد. به هر حال Sirin OS، یک سیستم عامل خاص است که در صورت مهم نبودن محدودیت‌ها، می‌تواند انتخابی جالب برای شما باشد.

دو سیستم عامل برتر

۱۹. Firefox OS

 

کمپانی موزیلا عمده شهرت خود را، مدیون مرورگر وب فایرفاکس توسعه یافته روی دسکتاپ و گوشی‌های هوشمند است و همانطور که از نام آن پیداست، Firefox OS یک سیستم عامل منبع باز از این کمپانی است؛ این کمپانی، با اعلام ورود به عرصه گوشی‌های هوشمند با دستگاهی به نام Firefox O و سیستم عامل خود تنها با قیمت ۲۵ دلار، موج جدیدی در بازار ایجاد کرد؛ اگرچه بازارهای هدف این کمپانی، بازارهای نوظهوری مانند هند و برزیل بودند.

در این سیستم عامل، همه اپلیکیشن‌ها به عنوان یک برنامه وب ارائه شده و طبعا، به سخت‌افزار پایین‌تری برای اجرای اپلیکیشن‌ها نیازمند هستند. از سایر ویژگی‌های آن، می‌توان به منوی برنامه تک صفحه‌ای، نوار جستجوی آسان و امکان جابجایی میان برنامه‌ها اشاره کرد.

اما متأسفانه قیمت پایین آن، نتوانست عاملی برای موفقیت این دستگاه و سیستم عامل شود؛ فایرفاکس اکنون قصد داشته تا به جای عرضه گوشی، تمرکز خود را بر بهبود تجربه کاربری Firefox OS بگذارد.

۲۰. Fuchsia OS

 

سیستم عامل Fuchsia که به عنوان جایگزین احتمالی برای Chrome OS، اندروید و Cast OS انتخاب شده است، سال‌ها درون دفتر گوگل در حال توسعه بوده است. این سیستم عامل در سال ۲۰۱۶ لو رفت و با وجود غول‌های بزرگ، توانست اخبار زیادی را به خود اختصاص دهد.

اکنون مشخص شده که Fuchsia OS، برای اپلیکیشن‌های اندرویدی حتی روی دسکتاپ نیز سازگار است؛ بنابراین، انتظار می‌رود گوگل از این سیستم عامل برای تشکیل یک اکوسیستم قدرتمند استفاده کند.

Fuchsia OS اولین بار در اردیبهشت ۱۴۰۰ (می ۲۰۲۱)، به صورت مخفیانه رونمایی شد؛ اما با این حال، مشخص نیست که سیستم عامل Fuchsia چه زمانی بطور عمومی منتشر شده یا برنامه گوگل برای آن چیست. اکنون باید منتظر بمانیم و ببینیم گوگل در حال اندیشیدن چه تدبیری است.

سخن پایانی

پس از خواندن این مقاله، احتمالا متوجه شده‌اید که دنیای سیستم عامل‌های گوشی‌ها، تنها به اندروید، iOS و ویندوز محدود نمی‌شوند. گزینه‌های ذکر شده، ثابت کردند که انتخاب‌های بیشتری در بازار وجود دارد. همچنین ممکن است مایل باشید به جای روت کردن دستگاه اندرویدی یا جیلبریک کردن دستگاه iOS خود، یکی از این گزینه‌ها را امتحان کنید. همچنین قبل از انتخاب یک گزینه، از پشتیبانی شدن گوشی شما توسط آن سیستم عامل اطمینان حاصل کنید.

اگر تجربه کار کردن با هرکدام از سیستم عامل‌های ذکر شده را داشته یا سیستم عامل مفید دیگری می‌شناسید، با ما در بخش کامنت در میان بگذارید.