کاروتک

تکنولوژی و علمی

تلویزیون و سینما

تلویزیون کاروتک

این روزها معمولا تصاویر ثبت شده توسط تلسکوپ فضایی جیمز وب به صدر لیست خبرهای مهم دنیا آمده‌اند و این بار توانسته تا اولین تصاویر مستقیم خود را از سیاره‌ای که به دور ستاره‌ای دور دست می‌چرخد را ثبت کند.

با توجه به این تصاویر جدید ثبت شده، می‌توانیم بگوییم که جیمز وب توانسته تا پتانسیل خود را برای ایجاد تحول در تحقیقات فراخورشیدی به اثبات برساند. اکثریت مطلق سیارات فراخورشیدی تنها از طریق افت موقت درخشندگی ستارگانی که به دو آن‌ها می‌چرخند، قابل مشاهده هستند. ما تنها توانسته‌ایم که از 12 مورد از آن‌ها به صورتی مستقیم تصویربرداری کنیم. حال که تنها 2 ماه از آغاز ماموریت تلسکوپ فضایی جیمز وب گذشته، اولین تصاویر خود را از سیاره‌ای فراتر از منظومه شمسی به ما ارائه کرده است.

این سیاره، یک غول گازی بسیار بزرگ به حساب می‌آید که هم‌اکنون به دور ستاره‌ای به نام HIP 65426 در فاصله 385 سال نوری زمین می‌چرخد. باید به این موضوع هم دقت کنیم که در تصاویر ثبت شده توسط جیمز وب به صورت لکه‌ای بسیار کوچک که در نزدیکی ستاره‌ای درخشان قرار دارد، ظاهر شده است. جیمز وب با استفاده از دوربین مادون قرمز نزدیک خود با نام NIRCam و مادو قرمز میانی خود با نام MIRI، که هر کدام از آن‌ها روی طیف‌های مختلفی از نور مادون قرمز متمرکز هستند، توانسته تا این تصاویر را به ثبت رساند.

براساس بیانیه منتشر شده از سوی ساشا هینکلی، ستاره‌شناس دانشگاه اکستر انگلستان که هدایت این مشاهدات را برعهده داشته است، این تصاویر لحظه‌ای دگرگو‌ن‌کننده برای کل دنیای نجوم خواهد بود.

در سال 2017 بود که دانشمندان این سیاره فراخورشیدی را با استفاده از تلسکوپ بسیار بزرگی که در شیلی قرار داده‌اند، کشف کردند. جیمز وب برای کشف سیارات فراخورشیدی جدید طراحی نشده است و در عوض می‌‎توانید به دانشمندان برای کشف جهان‌های دیگر کمک کند. رصد مستقیم سیارات فراخورشیدی بسیار سخت است، چرا که بسیار کم نورتر از ستارگانی هستند که به دور آن‌ها می‌چرخند. این تصاویر جدید فراتر از تصور هم با استفاده از ترکیبی از عوامل مختلف به ثبت رسیده‌اند.

مورد اولی که توانست به ثبت تصاویر جدید توسط جیمز وب کمک کند، دور بودن ستاره HIP 65426 از سیاره مورد نظر است. سیاره مورد نظر در جایی قرار دارد که با اندازه‌گیری آن به عدد تقریبی خواهیم رسید که برابر با 100 برابر فاصله زمین از خورشید خواهد بود. برای آن که بهتر این فاصله گفته شده را درک کنید، باید بگوییم که پلوتو تنها 40 برابر فاصله بین زمین و خورشید از ستاره مادرش فاصله دارد.

مورد دومی که توانست به دانشمندان برای کشف این سیاره کمک کند، جرم بسیار زیاد آن است. سیاره مورد نظر از نظر جرمی، چیزی در حدود 12 برابر مشتری است. با این حال، HIP 65426 b حدود 10 هزار بار کم‌ نورتر از ستاره میزبان خود در طیف فروسرخ نزدیک و چند هزار بار کم نورتر در بخش فروسرخ میانی است. با این حال، جیمز وب به دلیل حساسیت بسیار بالایی که دارد، توانسته تا این دو شی گفته شده را از یکدیگر جدا کند.

آرین کارتر، اخترشناس دانشگاه کالیفرنیا، سانتا کروز، مدیر تجزیه و تحلیل مربوط به این تصاویر، در بیانیه مشترک منتشر شده‌ای، گفتند:

به دست آوردن این تصویر مانند حفاری برای پیدا کردن گنج فضایی بود. در ابتدا تنها چیزی که می‌توانستیم ببینیم نور ستاره بود، اما با پردازش دقیق تصویر توانستیم آن نورها را حذف و سیاره مورد نظرمان را کشف کنیم.

هر دو سیستم NIRCam و MIRI مجهز به دستگاه‌هایی به نام کرونوگراف هستند که نور ستاره مرکزی را از بین خواهند برد. هینکلی در مورد این فناوری‌ها گفت که این واقعا تاثیرگذار خواهد بود که کرونوگراف‌های جیمز وب چقدر خوب کار می‌کردند تا نور ستاره میزبان را نادیده بگیرند.

دانشمندان با رصد ستاره از طریق چهار فیلتر مختلف، در نهایت موفق شدند که تصاویری را به دست آورند که سیاره را به صورت یک حباب کوچک نوری نشان می‌دهد. این دانشمند در بیانیه خود گفت که شکل لکه در هر تصویر متفاوت است که محصول جانبی سیستم نوری تلسکوپ است.

HIP 65426 b را می‌توانیم یک سیاره جوان به حساب آوریم که تنها 15 تا 20 میلیون سال عمر دارد. برای درک بهتر این موضوع باید بگوییم که 4.5 میلیارد سال از عمر زمین ما می‌گذرد. به دلیل ماهیت گازی آن، مطمئنا نمی‌توانیم هیچ‌گونه‌ای از حیات را در آن پیدا کنیم. هنوز سوالات جالب بسیار زیادی وجود دارد که ستاره‌شناسان ممکن است بخواهند در مورد این جهان و بسیاری از سیارات دیگر که جیمز وب در آینده از آن‌ها عکس‌برداری خواهد کرد، بپرسند.

تلسکوپ فضایی جیمز وب تا به امروز توانسته تصاویر بسیار زیبایی را ثبت کند و هر کدام از آن‌ها مورد توجه بسیاری از مردم جهان قرار گرفته‌‎اند. این تلسکوپ در آخرین تلاش‌های خود تا قبل از این تصاویر جدید، تصویری را از سیاره مشتری ثبت کرده بود که باعث شگفتی بسیاری از دانشمندان شد.