جنگ کنسولی همواره یکی از بهترنی و صد البته مهمترین مباحثی است که همیشه بین طرفداران کنسولهای خانگی رونق داشته و آنها بنا به استدلالهای خود، هر سال یکی از سه کنسول مهم پلیاستیشن (PlayStation)، ایکس باکس (Xbox) و نینتندو سوئیچ (Nintendo Switch) را بهترین کنسول سال معرفی میکنند. سال ۲۰۲۱ میلادی هم از این قاعده مستثنی نیست و نظرات پیرامون کنسولهای خانگی کمپانی سونی (Sony)، مایکروسافت (Microsoft) و نینتندو (Ninitendo) بسیار زیاد است. اگر شما هم به دنبال برنده کنسول سال ۲۰۲۱ هستید، این دلیل نامه را از وبسایت کاروتک دنبال کنید.
در حقیقت سال ۲۰۲۱ میلادی سال بسیار جالبی برای بازیهای ویدیویی بود، چراکه با همهگیری ویروس کویید-۱۹ نهتنها اهمیت این صنعت در بین همه مردم بیشتر شد، بلکه از طرفی دیگر تمام سرمایهگذاران و استودیوهای بازیسازی و تولیدی به دلیل تعطیل شدن خط تولید کارخانهها و خوابیدن بازارهای جهان و همچنین دورکار شدن کارمندان در جهت حفظ سلامت، متضرر این بازی بزرگ جهانی شدهاند.
درواقع سال ۲۰۲۱ قرار بود سالی باشد که بزرگترین بازیهای قرن هم در آن وجود داشته باشند، اما بنابه دلایلی که کمی پیشتر به آن اشاره کردهایم، عرضه همه بازیهای بزرگ نظیر God of War Ragnarok، Horizon: Forbidden West، The Legend of Zelda، Grand Turismo 7 و Final Fantasy XVI یا همان نسخه شانزدهم، Elden Ring و سایر عناوین با تأخیر در عرضه مواجه شدند و قرار است در سال ۲۰۲۲ میلادی پا به عرصه رقابت بگذارند. به جرأت میتوان گفت که لانچ کنسولهای ایکس باکس سری ایکس / اس و پلیاستیشن ۵ یکی از بدترین لانچهای تاریخ کنسولهای خانگی و بازیهای ویدیویی بود که عمدهترین دلیل آن مربوط به جامعه جهانی و کووید-۱۹ بود، اما خب ما در طول این یک سال بازیهای بزرگ دیگری هم دریافت کردهایم که بتوانند ما را حسابی سرگرم کنند.
از نظر من و سایر منتقدین، بعضی از بازیهای عرضه شده حسابی غافلگیرمان کردهاند و از طرفی هم امسال بازیهای مستقل توانستند جایگاه خود را در نزد هواداران ارتقاء دهند. برای مثال عناوینی مثل Kena: Bridge of Spirits و Death’s Door یا 12 Minuts از بازیهای شگفتیساز امسال بودند که توانستند جایگاه بازیهای مستقل را به خوبی ارتقاء دهند.
در آن سوی میدان نیز کمپانی مایکروسافت توانست بازارهای جهانی را بابت این منجلاب جهانی نجات دهد و با عرضه دو بازی انحصاری بزرگ با نامهای Forza Horizon 5 و Halo: Infinite بازیکنان را در سال ۲۰۲۱ خشنود سازد. کمپانی سونی هم بیکار نبوده و با انتشار موفقیت آمیز دو بازی Lost Judgment و Deathloop توانست به رونق بازارها کمک کرده و جایگاه خود و کنسول خانگیاش را حفظ کند (هرچند که هنوز به تعداد کافی پلیاستیشن ۵ روانه خردهفروشیهای جهانی نشده و خیلی از مخاطبان هنوز در نسل هشتم کنسولهای خانگی باقی ماندند. البته این مورد هم همانند سایر مواردی که به آن اشاره داشتیم به دلیل کمبود قطعات در طراحی و تولید کنسول است که مقصر اصلیاش کویید-۱۹ شناخته میشود).
برجستهترین بازیهایی را که میتوانستیم برای امسال در نظر بگیریم، همانهایی است که کمی بالاتر به آنها اشاره کردهام و سایر عناوین بزرگ، که حداقل باید تا الان به فکر تمام کردنشان میبودیم، با تأخیر در عرضه برای سال ۲۰۲۲ مواجه شدهاند. البته که کمپانیها و استودیویهای بازیسازی هم اکنون زیر بار فشار هستند تا محصولاتشان برای چندمین بار با تأخیر مواجه نشوند. درست عین همین اتفاق برای برخی از بازیهای سال ۲۰۲۱ هم افتاد و با توجه به فشاری که روی توسعهدهندگان بود، اما آنها موفق شدهاند بازیهای خود را به تاریخ انتشار رسمی برسانند و از این نظر عناوینشان از لحاظ کیفیت افتی نداشتند که برای من بشخصه جای تعجب داشت. بازیهایی نظیر Tales of Arisis، NEO: The World Ends With You، Halo: Infinite، Monster Hunter Rise، Deathloop، Rachet And Clank: Rift Aparts، Resident Evil Village، Psychonauts 2 در کنار بسیار دیگری، از جمله بازیهایی بودند که این فشار را به هر زر و زوری که بود تحمل کرده و خود را به تاریخ عرضه در سال ۲۰۲۱ رساندند که ما از این بابت از استودیوهای سازنده و عوامل پشت صحنه تشکر ویژهای میکنیم.
تأثیر کویید-۱۹ فراتر از انتشار بازیها بود، بهطوریکه روند خط تولید کنسول پلیاستیشن ۵، ایکس باکس سری ایکس و مدل جدید کنسولهای نینتندو تحت عنوان Nintendo Switch OLED دچار اختلال شد و تا همین الان بعد از گذشت یک سال، هنوز این وضعیت درست نشده است. البته با توجه به اینکه چنصد هزار دستگاه از هر یک از کنسولهای مذکور به فروشگاههای سراسر جهان عرضه شده، اما خرید بسیار زیاد مردم، انبار کردن و احتکار کردن کالا باعث شده تا قیمت پایه خرید و فروش و معاملات این وسایل به شدّت سنگین باشد. طبق گزارشها به دست آمده، وضعیت کمبود عرضه کالاهای سرگرمی تا انتهای سال ۲۰۲۲ ادامه خواهد داشت و کمپانی سونی، مایکروسافت و نینتندو علاوه بر تعطیل کردن خط تولید کنسولهای نسل قبلی خود برای رساندن نیازهای جدید به جامعه جهانی، باز هم نمیتوانند فروش خوبی را احتمالاً در سال ۲۰۲۲ میلادی تجربه کنند. با توجه به وضع کنونی کمپانیهای تولیدی، احتمالاً کنسول دستی جدید استیم دک (Steam Deck) هم روند خوبی را دنبال نخواهد کرد و سازندگان مجبور خواهند شد تا برآوردهای تولیدی خود را اصلاح کنند تا در نهایت شاهد عرضه به تعداد این وسیله سرگرمی جدید در بازارهای جهانی باشیم. به همین دلیل است که زمان انتشار این کامپیوتر کوچک پورتابل تغییر کرده و از تاریخ انتشار در سال ۲۰۲۱ میلادی به تاریخی نامعلوم در سال ۲۰۲۲ تغییر کرده است.
بنابه همین دلایل، بدون شک سال جاری را که آخرین نفسهایش را می کشد، سال عجیب و غریبی میخوانیم. در طول این یک سال، سه سازنده بزرگ کنسولهای خانگی فراز و نشیبهای خیلی زیادی را طی کردهاند که نمونهاش را در هیچ یک از نسلهای گذشته مشاهده نکرده بودیم. همانطور که گفته بودیم، نصف این مشکلات مربوط ویروس همهگیر کرونا است، اما برخی دیگر هم به دلیل جنبه منفیای که حول محور کمپانیها میچرخیده، باعث بروز این اتفاق شده است. به عنوان مثال، نشریات مطبوعاتی اعم از مجلات و وبسایتهای خبرگزاری بابت افزایش قیمت بازیهای پلیاستیشن به ۷۰ دلار مطالبی را نشر کردند که در نتیجه کمپانی سونی مجبور شد تا از سیاستهای خود عقب نشینی کند؛ از آن طرف هم حملات رسانهای به کمپانی سونی بابت خاموش کردن سرورهای فروشگاه دو کنسول محبوب پلیاستیشن ۳ (PlayStation 3) و پلیاستیشن ویتا (PlayStation Vita) افزایش یافت ( که در این مورد هم عوامل اجرایی کمپانی از تصمیمات خود عقب نشینی کردند).
در آن سوی میدان سونی اعلام کرده بود که هیچ ارتقاء رایگانی برای بازیهای میان نسلی خود، مثل بازی Horizon: Forbidden West، در نظر نمیگیرد، اما باز هم با حملات همه جانبه کاربران و مطبوعات روبهرو شد که نتیجه این امر به ضرر آنها تمام شد و بعداً طی خبری اعلام شد که تمام بازیهای انحصاری میان نسلی این کمپانی، بهروزرسانیهای رایگان نسل بعدی دریافت خواهند کرد. کار فقط تا اینجا باقی نماند، چراکه یکی دیگر از مشکلات جامعه هواداران پلیاستیشن، عرضه بازیهای انحصاری روی پلتفرم رایانههای شخصی بود که خیلی کمپانی سونی را تحت فشار قرار داد، اما تاکنون مدیران اجرایی از تصمیم خود قب نشینی نکردهاند و با معرفی یک لیبیل اختصاصی از برند پلیاستیشن روی رایانههای شخصی بهطور غیرمستقیم به هواداران نشان دادهاند که در این زمینه کوتاه نخواهند آمد. یکی دیگر از حملات همه جانبه به کمپانی مادر برند پلیاستیشن در خصوص خود کنسول پلیاستیشن ۵ بود. علاوه بر اینکه هنوز به تعداد درست و به اندازه از کنسولهای پلیاستیشن در بازارهای جهانی عرضه نشده است، برخی از کاربرانی که موفق به دریافت این کنسول شده بودند، نسبت به محدودیتهای فضای ذخیرهسازی این کنسول شکایتهای به حقی داشتهاند. برای مثال با اینکه کنسول پلیاستیشن ۵ میزان ۱ ترابایت فضای ذخیرهسازی در اختیار کاربران (البته روی ورق) ارائه میدهد، اما در نهایت ۸۵۰ گیگ از این ظرفیت در دسترس است و در نهایت کاربران فقط میتوانند از ظرفیت ۶۲۰ گیابایتی این کنسول جهت نصب عناوین خود استفاده کنند و در نهایت ۲۳۰ گیگ باقی مانده برای ذخیرهسازی اطلاعات دیگر کنسول استفاده خواهد شد.
یکی دیگر از شکایات هوادارن نسبت به کمپانی سونی مخصوص به عرضه بازیها بود، بهطوریکه قابلیت سرویس Xbox Delivary تواسنت بهراحتی کنسول رقیب را شکست دهد. به عنوان مثال وقتی استودیوی پلیاستیشن بازی THE MLB 21 را عرضه کرد، کاربران سرویس ایکس باکس گیم پس (Xbox Game Pass) میتوانستند این عنوان را از روز اول روی کنسول خود بازی کنند، در صورتی که کاربران کنسول پلیاستیشن باید بابت تجربه آن هزینه گزافی را پرداخت میکردند. اینها فقط بخش بزرگی از اشتباهات کمپانی سونی بود. در آن طرف میدان هر کدام از کمپانیهای نینتندو و مایکروسافت سهم مشابهی از اشتباهات خود را داشتند.
به عنوان اولین اشتباه، کمپانی نینتندو بعد از شایعات فراوان که اعلام کرده بود کنسول Switch Pro به عنوان ارتقاء دهنده نسخه اورجینال نینتندو سوئیچ عرضه خواهد شد، اما کمپانی نیتندو با معرفی Nintendo OLED و عرضه آن به ما نشان داد چیزی که شایع شده بود کاملا نادرست است؛ چراکه ظاهر این محصول فقط ارتقاء نسبتاً قابل توجهای داشت و از لحاظ سختافزار چیز جدیدی در حد کنسول نسل نهمی به ما ارائه نمیداد. بدتر از همه، قیمت پایه کنسولهای جدید نینتندو بود که خیلی بیشتر از سوئیچهای معمولی در بازارهای جهانی عرضه شد، آن هم درست در زمانی که قرار است کامپیوتر شخصی قدرتمند و قابل حمل Steam Deck وارد بازار شود و در مقابله آن، نینتندو سوئیچ اولد معمالهای کاملاً ضرری شناخته میشود.
کمپانی نینتندو اعلام کرده بود که هیچ دلیلی برای عرضه کنسول Nintendo Pro ندارد و در عوض با عرضه نسخه اولد، استقابل خوبی از آن شد. البته حمله مطبوعات پای کمپانی نیتندو را هم به این وسط باز کرد و بسیاری از خبرگزاریها مطالبی را علیه سرویس NSO Expansion Pass منتشر کردند. این سرویس اکسپنشن پک به کاربران اجازه میدهد تا از بازیهای کنسولهای قدیمی نینتندو جنسیس (Nintendo Genesis) و نینتندو ان ۶۴ (Nintendo N64) استفاده کرده و از تجربه آنها لذت ببرند. البته در این مورد حق به صورت کامل با مطبوعات خبری بود، چراکه با توجه به سرویس ایکس باکس گیم پس و PlayStation Now، هزینه بسیار بسیار زیادی باید بابت آن پرداخت کنیم که یک ویژگی خیلی بد از کنسول اولد نینتندو است.
البته شاید برخی از شما متقاعد شده باشید که برای تجربه بازیهای قدیمی، پرداخت چنین مبلغی کاملاً عاقلانه است؛ چراکه دستیابی به همان بازیها به صورت فیزیکی به گونهای است که باید ۲ برابر مبلغ سرویس اکسپنش پس را بپردازیم. شاید حق هم با شما باشد، اما بعد از خرید اشتراک این سرویس و راه اندازی آن، مشکلات شما شروع خواهد شد و قطعاً به دلیل رابطه کاربری بسیار ضعیف، از تجربه و استفاده از آن گیج خواهید شد که من اصلاً این سرویس را جهت تجربه بازیهای قدیمی پیشنهاد نمیکنم.
اما اجازه بدید که سراغ کمپانی مایکروسافت و برند ایکس باکس برویم. اولین حمله مطبوعاتی به کمپانی مایکروسافت در جهت افزایش نرخ اشتراک ایکس باکس لایو گلد (Xbox Live Gold) بود که کاربران کنسولهای خانگی ایکس باکس و پلتفرمهای رایانههای شخصی به خوبی با این سرویس آشنایی کامل دارند. در حقیقت به واسطه این سرویس میتوانید به تجربه بازیهای آنلاین با دوستان خود بپردازید که کمپانی مایکروسافت در جهت حفظ منافع مالی خود در سالی که فروش خوبی از بابت فروش کنسولهای خانگیاش تجربه نکرد (البته به واسطه عرضه بسیار کم کنسول در سراسر جهان)، مجبور شد تا هزینه اشتراک سرویس خودش را افزایش دهد. این سیاست بد باعث میشد تا کرابران برای صرفهجویی در هزینههای خود سراغ خرید اشتراک آلتیمیت ایکس باکس گیم پس بروند. شاید خیلی از بازیکنها نیازی به سرویس ایکس باکس گیم پس نداشته باشند، اما آنها برای به دست آوردن اشتراک طلایی ارزان قیمت ایکس باکس، مجبور به پرداخت ۱۵ دلار در ماه شدهاند تا از تجربه بازی با دوستان خود لذت ببرند. به نوعی آش تا جایی شور شد که نهتنها دو برابر کردن قیمت اشتراک طلایی ایکس باکس لایو گلد باعث اعتراض مطبوعات و کاربران شد، بلکه کمپانی مایکروسافت در صدد آن برآمد که این سرویس را برای مشترکین خود رایگان کند تا بیشتر از این مخاطبان خود را از دست ندهد.
در حقیقت مدیران برند ایکس باکس به دلیل غوغای مطبوعاتی خود مجبور شدند که به طرز خندهداری از پیشنهادها کاربران استقبال کرده و مجبور شدهاند سیستم کهنهکار خود را به صورت رایگان در اختیار کاربران قرار دهند. حذف خرید اشتراک طلایی به مایکروسافت کمک کرد تا در میدان رقابت با نینتندو و پلیاستیشن باقی بماند. پشتیبانی از رسانههای بد که مداوم به عملکردهای کمپانیهای مختلف ایراد وارد میکنند، به خودی خود ایراد دارد، چراکه آنها کنسول خود را به صورت رایگان تهیه میکنند، بازیها را به صورت مجانی دانلود میکنند و دوست دارند که همه چیز برای آنها رایگان باشد، اما قطعا این موضوع اصلاً خوشایند نیست و در دارز مدت ممکن است سازندگان نخواهند که به صدای مخاطبان خود گوش دهند و برنامههای خود را در جهت تنبیه مخاطب دنبال خواهند کرد.
یکی از منجلابهایی که ایکس باکس در شروع نسل نهم گرفتارش شد، عدم وجود بازیهای انحصاری درست و حسابی بود که رسانههای بد به عدم وجود آن دامن زدند و خیل عظیمی از طرفداران را علیه کمپانی شوراندن. اگر خاطرتان باشد، سال گذشته (البته تا قبل از عرضه دو بازی بزرگ و محبوب Forza Horizon 5 و Halo : Infinite) برند ایکس باکس فقط یک بازی انحصاری نسبتاً بد به اسم The Medium در دست داشت که در رقابت با لانچ تاینل کمپانی سونی (در دسترس قرار گرفتن بازیهایی نظیر Rachet And Clank: Rift Aparts و نسخه بازسازی شده Demon’s Souls) شکست بخورد. کافی است به بازیهای عرضه شده در سال ۲۰۲۱ برای دو کنسول پلیاستیشن ۵ و نینتندو سوئیچ نگاهی بیاندازید تا متوجه شوید چه چیزی را میخواهم به شما بگویم. Monster Hunter Rise، Returnal، Rachet And Clank: Rift Apart، Metroid Dread، Person 5 Strikers، SaGa: Frontier، Deathloop، Guilty Gear Xrd Strive، Monster Hunter Stories 2، The Great Ace Attorney Chronicles، NEO: The World Ends With You، Disgaea 6 در کنار عرضه دوباره عناوینی چون Ghost of Tsushima: Director’s Cut، Final Fantasy 7 Remake Intergrade، The legend of Zelda: Skyward Sword، Death Strandig: Director’s Cut و بازی Super Mario 3D World و خیلی دیگر از عناوین بازسازی شده، از لاین آپهای مهم دو کمپانی سونی و نینتندو بود که توانستند بهراحتی کنسول و برند ایکس باکس را قورت دهند. در این مدت که کاربران و هواداران دو برند مذکور از تجربه بازیهای یادشده لذت میبردند، کاربران ایکس باکس باید به تجربه برخی از بازیهای با کیفیت AAA میپرداختند که از نمونه آنها میتوانیم به بازیهای Resident Evil Village، Super Monkey Ball Banana Mania، Samurai Warriors 5، Ninja Gaiden Master Collection، Lost Judgment (البته در تجربهاین مورد، کاربران ایکس باکس حساب نمیشوند، چراکه این یک محصول انحصاری روی کنسولهای خانگی پلیاستیشن است)، Sonic Colors Ultimate، Little Nightmare II، Psychonauts 2، Tales of Arise، Nier Replicant و Far Cry 6 در کنار تعداد کمی دیگر از بازیهای مولتی پلتفرم، اشاره کنیم.
نکته جالب در خصوص عرضه عناوین مختلف در سال ۲۰۲۱ این است که چگونه هر یک از سه سازنده کنسولهای استراتژی سرگرمی در جهان، پنجرههای متفاوتی برای عرضه عناوین خود داشتند که در این زمینه از یکدیگر متمایز بودهاند. برای مثال کمپانی سونی و برند پلیاستیشن در نیمه اول سال ۲۰۲۱ چندین بازی انحصاری بزرگ را عرضه کردهاند، اما در ادامه ماجرا چیزی برای گفتن نداشتند و در نیمه دوم امسال به صورت نگهانی از صفحه رقابت حذف شدهاند. از انجایی که بازی Deathloop توسط استودیوی محبوب بتسدا (Bethesda) توسعه پیدا کرده بود، و این کمپانی هم اکنون یکی از زیر مجموعههای اصلی ایکس باکس استودیو شناخته میشود، پس این بازی را از لیست شگفتانگیزانه سونی حذف میکنیم (چراکه در سال اینده میلادی نسخه ایکس باکس و رایانه شخصی این بازی عرضه خواهد شد).
استراتژی کمپانی نینتندو در بین دو کمپانی سونی و مایکروسافت قرار میگیرد. آنها عمدتاً برای نیمه اول سال جاری به عرضه مجدد عناوین قدیمی خود، مثل بازی Super Mario 3D World و Skyward Sword پرداخت که در ادامه توانست با عرضه نسخه جدیدی از برخی از بازیهای سطح پایین دیگرش مثل Mario Golf و New Pokemon جایگاه خود را تا حدودی در نزد مخاطبانش حفظ کند. البته نینتندو در پایان سال جاری با عرضه بازیهای جدیتر مثل Metroied Dread، Pokemon Brilliant Diamond و Shinig Pearl قدرت خود را حفظ کرد و در این بین از کمپانی سونی عملکرد بهتری از خود به جا گذاشت. علاوه بر اینکه امسال، سال بازیهای مستقل بود و کمپانی نینتندو از لحاظ بازیهای مولتی پلتفرم محبوب، چیزی از دست نداد؛ اما نینتندو سوئیچ توانست بازیهای انحصاری خوبی از سوی استودیوهای بازیسازی شخص ثالث دریافت کند که از مهمترین آنها میتوانیم به بازیهای Monster Hunter Rise در ماه مارس، Monster Hunter Stories 2 در ماه جولای، No More Heroes 3 در ماه اوت و بازی Shin Megami Tensei V در ماه نوامبر اشاره کرد. بنابراین موضوع و عرضه بازیهای انحصاری، بازیهای انحصاری تولیدی توسط استودیوهای شخص ثالث و سایر بازیهای مولتی پلتفرم، کنسول نینتندو سوئیچ همیشه یک جریان ورودی از بازیهای مختلف را در بر داشت تا بتواند بهطور ویژهای به سرگرم کردن مخاطبانش بپردازند.
در آن سوی میدان، کمپانی مایکروسافت با کنسول ایکس باکس سری ایکس / اس ایستاده بود. در حقیقت مدیران ارشد برند ایکس باکس احساس میکردند که برای عرضه بازیهای انحصاری بزرگ خود در سال ۲۰۲۱ میلادی هیچ مانعی ندارند و صد البته با تاریخ انتشاری که آنها در نظر گرفته بودند، و البته تأخیر در عرضه بازیهای سونی و برند پلیاستیشن، آنها حالا مطمئن شده بودند که رقیب سرسختی برای آنها وجود ندارد که بخواهد میزان فروش دو بازی انحصاری محبوب و پرفروشاش را به خطر بیاندازد. اکنون که به انتهای سال ۲۰۲۱ میلادی رسیدهایم، حداقل یک بخش از این امر به واقعیت پیوسته و برخلاف دو کمپانی سونی و نینتندو، عوامل اجرایی برند ایکس باکس بسیار خوشحال هستند که با فروش بازیهای جدید و بزرگی چون Halo: Infinite و Forza Horizon 5، توانستهاند بازیهای قدیمی مولتی پلتفرم و انحصاری خود را از طریق سرویس ایکس باکس گیم پس به شما برای ماهها بفروشند. ایکس باکس گیم پس در حقیقت منبع مالی بسیار مهم مایکروسافت است که دو کمپانی سونی و نینتندو توان رقابت با آن را نخواهند داشت؛ مخصوصاً کمپانی سونی که با دو سرویس PlayStation Plus Collection و PlayStation Now در صدد رقابت با این سرویس هیولا بود که طبق پیشبینی تمام کاربران و منتقدان با شکست سنگینی روبهرو شد و آنها الان به فکر تولید یک سرویس اشتراکی سوم ( با نام احتمالی پروژه اسپارتاکوس) هستند تا شاید بتوانند به سطح رقابت با ایکس باکس گیم پس نزدیک شوند. از آن طرف هم، همانطور که اشاره کردیم، سرویس Nintendo Expansion Pass به دلیل گرانی بیش از حد و محیط کاربری نامعقولاش، از این رقابت جا مانده و برخلاف کمپانی سونی، مدیران آن هیچ علاقهای به ساخت سرویس جانبی دیگری ندارند. در نهایت باید گفت که عملکرد سرویس ایکس باکس گیم پس ( با توجه به رایگان شدن اشتراک طلایی ایکس باکس لایو گلد) بهتر و بهتر شد تا در نهایت بابت حمایتهای همه جانبه کمپانی مایکروسافت در سال ۲۰۲۱ قدردان وجود آن باشیم. شاید در زمینه عرضه بازیهای انحصاری بزرگ و درست حسابی، ایکس باکس از رقیبان دیرینهاش شکست خورده باشد، اما از لحاظ مشتریمداری و خدماتی که ارائه کرده است، رتبه اول سال ۲۰۲۱ را کسب میکند.
همین خدمات ارزنده مایکروسافت در کنار کنسول نسل نهمی ارزانقیمتاش بود که باعث شد در تعطیلات کریسمس و تخفیفات جمعه سیاه، فروش کنسول ایکس باکس سری اس سر به فلک بکشد و از این لحاظ مشتریان جدیدی به جمع خانواده ایکس باکس اضافه شوند.
همانطور که در چندجای این مقاله اشاره کرده بودیم، ایکس باکس توانست سال میلادی را با قدرت به پایان برساند. بازی Forza Horizon 5 در ماه نوامبر عرضه شد و مسلماً با توجه به محبوبیتی که از قبل داشت و نمره متایی که دریافت کرد (تنها بازی عرضه شده در سال ۲۰۲۱ که متای بالای ۹۰ را به دست آورده است)، فروش مالی و سود بسیار خوبی را عاید استودیوی Turn 10 و مایکروسافت کرد. بدون شک این بازی یکی از بهترین بازیهای مسابقهای ریسینگی است که تاکنون ساخته شده و اگر تاکنون موفق به تجربه آن نشدهاید، پیشنهاد میکنم فوراً سری به آن بزنید. طبق آخرین اطلاعات رسمی بدست آمده، استقبال از این بازی هب حدی بالا بود که بازی Forza Horizon 5 توانست رکورد حضور ۱۰ میلیون کاربر در یک روز را بشکند و به عنوان یکی از بازیهای انحصاری پرمخاطب در دهه اخیر معرفی شود.
از آن طرف شاهد عرضه شدن آخرین ساخته استودیوی ۳۴۳ ایندستریس (343Industries) بودیم که تحت عنوان Halo: Infinite به بازار عرضه شد و تواسنت به خوبی آن جو منفیای که سال گذشته علیهاش پدید آمده بود را با یک عرضه منطقی و پیشرفت چشمگیر در زمینه جلوههای بصری و گرافیک از بین ببرد و تحسین منتقدین و مخاطبان را به همراه داشته باشد. به مناسبت بیستمین سالگرد عرضه مجموعه Halo، سازندگان در ابتدا بخش چندنفره را به صورت رایگان عرضه کردهاند و بعد از گذشت یک ماه، بخش داستانی هم روانه بازار شد. البته در ابتدا قرار بود که این بازی در زمان لانچ کنسول ایکس باکس سری ایکس / اس در آبان سال گذشته عرضه شود که بنابه اعتراض کاربرانن و هوادارن نسبت به جلوههای بصری، کمپانی مایکروسافت و استودیوی ۳۴۳ اینسدتریس این ریسک را به جان خریدهاند که بازی را با پولیش بهتر روانه بازار کرده و در نهایت این ریسک به نفع آنها جواب منطقی داد.
بازارهای جهاین مایکروسافت فقط به این دو بازی خلاصه نشد، چراکه استقبال کاربران از بازی Psychonauts 2 ( که توسط یکی از استودیویهای زیر مجموعهایکس باکس ساخته شده بود، اما به صورت مولتی پلتفرم عرضه شد) و بازی Age of Empire 4 ( که یکی دیگر از بازیهای ایکس باکس استودیوی بود، اما به صورت انحصاری برای رایانههای شخصی منتشر شد) به قدری بالا بود که این موفقیت را میتوانیم برای کل کمپانی و برند ایکس باکس جشن بگیریم. در حقیقت شروع نسل نهم در سال ۲۰۲۱ با آن فشار مطبوعاتی ضربه محکمی بود که به مایکروسافت خورد، اما آنها علاوه بر اینکه از اشتباهات خود عقب نشینی کردند و با عرضه به موقع بازیها و پشتیبانی مداوم از سرویس ایکس باکس گیم پس و ساخت تعداد دستگاه بیشتر برای عرضه نسبت به پلیاستیشن برای تعطیلات انتهای سال، به نوعی گوی سبقت را ربودند و از نظر من برنده سال ۲۰۲۱ میلادی شدهاند. اینکه شما بهطور مداوم فقط به عرضه بازیهای انحصاریتان دامن بزندی، قطعاً شما را محبوب نمیکند. تا زمانی که سیاست گذاریهای غلط کمپانی سونی وجود دارد، آنها نمیتوانند بقاء خود را برای آینده تضمین کنند؛ مخصوصاً آنکه بازیهای انحصاری روی کنسول پلیاستیشن دیگر معنایی ندارد و از این پس بازیهای پلیاستیشن ۵ و سایر عناوین میان نسلی قرار است برای رایانههای شخصی عرضه شود.
با این سیاستگذاریهای غلط کمپانی سونی، که خود من هم یکی از منتقدان آن هستم، آیندهای درخشان مثل دوران کنسول پلیاستیشن ۴ یا پلیاستیشن ۲ در انتظار نسل پنجم خانواده پلیاستیشن نخواهد بود و احتمالاً سونی بازنده بزرگ نسل خواهد شد. در حال حاضر آنها فقط بازیهای انحصاریای در اختیار دارند که فعلاً با قیمت بالایی به فروش میرسند. حتی روند فعالیت سونی خطرناکتر از گذشته شده و آنها علاوه بر اینکه چیزی برای رقابت در بخش سرویسهای بازی ندارند، با عرضه مجدد عناوینی که میتوانند با یک ارتقاء ساده نسخه نسل نهمیشان را عرضه کنند، فقط به مخاطبان خود ضرر میرسانند. به یاد داشته باشید که اخیراً بازی Uncharted: Legacy of Thieves Collection معرفی شده و قرار است علاوه بر انتشار روی کنسول پلیاستیشن ۵، برای رایانههای شخصی هم عرضه شود.
از نظر من این یک اتفاق بزرگ و دوستداشتنی برای کاربران پلتفرم رایانههای شخصی خواهد بود، اما برای هوادارن و طرفداران پلیاستیشن چگونه است؟ آنها میتوانستند مثل بازی Death Stranding: Director’s Cut یا Ghost of Tsushima: Director’s Cut با پرداخت نهایتاً ۱۰ دلار به بهروزرسانی نسل بعدی دست پیدا کنند، اما کمپانی سونی نهتنها نخواست این امر محقق نشود، بلکه آنها جفت بازیهای Uncharted 4: A Theif’s End و Uncharted: Lost Legacy را از روی فروشگاه مجازی پلیاستیشن حذف کردهاند تا کاربران مجبور شوند نسخه جدید و بازسازی شده این دو بازی را در قالب یک پکیج با قیمت ۵۰ دلار خریداری کنند.
در نهایت باید به این سؤال پاسخ داده شود که چه کسی از میان سه برند پلیاستیشن، ایکس باکس و نینتندو، برنده سال ۲۰۲۱ میلادی کیست و چگونه انتخاب شد؟ با توجه به عملکردهای هر سه کمپانی در سال جاری، به نظرم این عجیبترین سؤالی خواهد بود که در صنعت بازیهای رایانهای پرسیده شده است. من فکر میکنم با توجه به دلایلی که بالاتر گفته به آن اشاره کردهام و الان هم آخرین نفسهای سال ۲۰۲۱ شنیده میشود و دیگر جایی برای ارتقاء عملکرد و بهبود فرصتها نیست، ایکس باکس برنده نهایی امسال است و سال خود را به خوبی پشت سر گذاشت. به نسبت کمپانی مایکروسافت، دو برند پلیاستیشن و نینتندو اشتباهات بسیار زیادی مرتکب شدهاند که نمیتوانیم از آنها چشم پوشی کنیم. همانطور که گفتهام، عرضه بازیهای انحصاری معیار برنده بودن نیست؛ چراکه شما باید به حدی رسیده باشید که بتوانید در وهله اول نیازهای جامعه هوادارن خود را برطرف کنید. خط تولید کنسولهای ایکس باکس وضعیت بهتری دارد و هم اکنون با وجود داشتن یک مدل ارزانتر و مقرونبهصرفهتر از کنسولهای نسل نهمی (یعنی کنسول ایکس باکس سری اس)، و همچنین در اختیار داشتن سرویس قوی ارائه بازیهای سرگرم کننده در دستان مایکروسافت، ایکس باکس برگ برندهاش را حالا حالاها در دست دارد، مگر آنکه کمپانی سونی یا نینتندو چاره جدیدی بیاندیشند.
حملات مطبوعاتی یکی دیگر از دلایلی است که سونی و نینتندو اسیر آن شدند و به همین دلیل فشار روی آنها بالا گرفت و من فکر نمیکنم که تا انتهای سال ۲۰۲۲ میلادی از زیر بار این فشار بتوانند خارج شوند، درحالیکه برند ایکس باکس هم زیر این فشار مطبوعاتی بود؛ اما توانست به خوبی شرایط را مدیریت کرده و پیروز این میدان شود. در خصوص بازیهای انحصاری، هر سه پلتفرم روند مثبتی را در پیش گرفته بودند، اما سونی در نیمه دوم حرفی برای گفتن نداشت، نینتدو بازی محبوب بزرگی برای ارائه نداشت و در نهایت این مایکروسافت بود که توانست با عرضه برنامهریزی شده درست و حسابی محصولات خودش را به فروش برساند و از غیبت ناگهانی سونی نهایت استفاده را ببرد. عرضه موفق بازیهای اول شخص تا جایی ادامه داشت که در بین نامزدهای مراسم معتبر The Game Awards، ایکس باکس بیشترین کاندیدای نامزد شده را در دست داشت، در صورتی که در کمپانی سونی موفق شد نامزدی عنوانی را در لیست بهترین بازی سال مشاهده کند که توسط یکی از استودیویهای زیر مجموعهایکس باکس (یعنی همان بتسدا) ساخته شده بود. در مجموع باید گفت که هر سه پلتفرم محبوب عملکرد قابل قبولی از خود به جا گذاشتن و صرف نظر از اینکه طرفدار کدام یک از آنها هستید و هم اکنون از چه محصولی استفاده میکنید، باید بابت وجود داشتن این رقابت سالم و تنگاتنگ که باعث سرگرم شدن ما میشود قدردان باشید و از محصولی که هم اکنون برای شما کار میکند لذت ببرید. پس طبق تمام تفاسیر به کار رفته در این دلیل نامه، مدال طلای ۲۰۲۱ بر گردن برند ایکس باکس و کمپانی مایکروسافت، مدال نقره بر گردن کمپانی نینتندو و کنسول نینتندو سوئیچ (البته با توجه به نزدیکی رقابت بین سونی و نینتندو، میتوانید یکی از آنها را جایگذین رتبه دوم کنید) و در نهایت مدال برنز هم در اختیار کمپانی سونی و برند پلیاستیشن قرار میگیرد.
باید توجه داشته باشید که در این مقاله هدف ما فقط کنسولهای نسل نهم بود و چیزی از کنسولهای نسل هشتم بیان نکردهایم. هرچند اگر آنها را در این مقاله بررسی میکردیم، باز هم چیزی عوض نمیشد؛ چراکه به جزء برخی از بازیها، بیشتر عناوین عرضه شده در این سال به عنوان محصولی میان نسلی شناخته میشدند.
نکتهای برای توجه: نظرات بیان شده در این مقاله متعلق به شخص نویسنده است و لوزماً بیانگر نظرات وبسایت کاروتک و منبع به عنوان یک سازمان نیست و نباید به آن نسبت داده شود.
نظر شما در خصوص این دلیل نامه چیست؟ کدام یک از برندها و کنسولهای یاد شده در مقاله را برنده قاطع سال ۲۰۲۱ میدانید؟ آیا شما هم با دلایلی که در این مقاله آورده شده است، موافق هستید یا نظر دیگری را برای بیان کردن دارید؟ به نظر شما آیا برای سال ۲۰۲۲ میلادی شرایط عوض خواهد شد یا دوباره با این وضعیت مواجه میشویم؟ نظرات خود را پیرامون این موضوع با ما به اشتراک بگذارید.