به تازگی مرکز تحقیقات Pew گزارشی از مطالعات جدید خود منتشر کرده که با توجه به آن به نظر میرسد نوجوانان امروزی دیگر از شبکه اجتماعی فیسبوک استفاده نمیکنند.
استفاده از اینترنت در بین نسل هزارهها یا همان نوجوانان امروزی به طرز شگفتانگیزی افزایش یافته است اما به نظر میرسد نرخ استفاده از شبکه اجتماعی فیسبوک در بین آنها به طرز چشمگیری کاهش یافته و به بیانی سادهتر میتوان گفت نوجوانان امروزی دیگر از شبکه اجتماعی فیسبوک استفاده نمیکنند.
به تازگی محققین مرکز تحقیقات Pew مطالعات جدیدی را روی نوجوانان، تکنولوژی و شبکههای مجازی انجام دادهاند و در جریان این تحقیقات دریافتهاند که تنها 32درصد از نوجوانان گروه سنی بین 13 تا 17 سال از شبکه اجتماعی فیسبوک استفاده میکنند. اما این آمار همیشه به این شکل نبوده و پیش از این در نظرسنجیای که در همین رابطه در بین سالهای 2014 تا 2015 بین نوجوانان صورت گرفته بود، مشخص شده بود که 71درصد از نوجوانان از فیسبوک استفاده میکنند و طبق آن نظرسنجی، شبکه اجتماعی فیسبوک به راحتی از دیگر پلتفرمهای اجتماعی مثل اینستاگرام و اسنپچت پیشی گرفته بود.
جولز ترپاک (Jules Terpak) یک نوجوان تولیدکنندۀ محتوا که در محتواهای خود فرهنگهای دیجیتالی را پوشش میدهد، به وبسایت TechCrunch گفته است که نوجوانان امروزی دیگر هیچ بهایی به فیسبوک نمیدهند و ارزشی برای آن قائل نمیشوند. جولز ترپاک در قالب ایمیلی که به این وبسایت ارسال کرده است توضیح میدهد:
درحال حاضر 5 پلتفرم شبکه اجتماعی با موقعیتی قدرتمند درحال فعالیت هستند که میتوانید بیوقفه در آنها به جستوجو بپردازید و [بین محتواهای مختلف] اسکرول کنید. و این برای ذهن ما قابل گنجایش نیست که رابطه خود را به یک اندازه بین آنها تقسیم کنیم یا آنها را اولویتبندی کنیم. به خاطر زمان و سلامت روانیمان هم که شده، مردم باید پلتفرمهایی را که شروع به کاهش دادن ارزش افزودهشان میکنند، از رده خارج کنند.
جولز ترپاک معتقد است که شبکه اجتماعی فیسبوک چیز زیادی برای ارائه دادن به نوجوانان امروزی در چنته ندارد و نوجوانان صرفا جهت ارتباط برقرار کردن با پدر و مادرشان از این پلتفرم استفاده میکنند. جولز در ادامه توضیحات خود در رابطه با از رده خارج شدن پلتفرم فیسبوک میگوید:
فرهنگی که توسط کاربران فیسبوک رواج پیدا کرده است، کاملا بدون ارتباط به چیزهایی است که نوجوانان امروزی را به سمت یک پلتفرم شبکه اجتماعی جذب میکند. در عوض، [فیسبوک] بیشتر حسی شبیه به یک ایمیل پر از اسپم را [برای نسل جدید] تداعی میکند.
حتی در سال 2013 که 77درصد از نوجوانان آنلاین از شبکه اجتماعی فیسبوک استفاده میکردند، کاربران جوان همچنان احساس منفیای نسبت به این پلتفرم داشتند. گزارش منتشر شده در سال 2013 توسط مرکز تحقیقات Pew در این رابطه میگوید:
با اینکه فیسبوک همچنان به صورت یکپارچه در زندگی روزمرۀ نوجوانان حضور دارد، آنها اغلب به خاطر تعهد خاطری که به این پلتفرم دارند از آن استفاده میکنند به جای اینکه آن را به عنوان یک پلتفرم هیجانانگیز به شمار بیاورند و آن را متعلق به خودشان بدانند.
محققین مرکز تحقیقات Pew در طول این تحقیق 9 سالۀ خود دریافتهاند که نوجوانان اشتیاق بسیار بیشتری از خود نسبت به پلتفرمهای دیگر نشان میدهند، حتی اگر از آنها به اندازه فیسبوک استفاده نکنند. به همین خاطر این روند همواره ثابت مانده است و نسل جدید نوجوانانی که وارد شبکههای اجتماعی میشوند، تقریبا میتوان گفت پلتفرم فیسبوک را رها کردهاند.
با استناد بر اسنادی که توسط افشاگری به نام فرانسس هاوگن (Frances Haugen) در فضای مجازی درز پیدا کردهاند، نتایج جدیدی که اخیرا مرکز تحقیقات Pew به آنها دست یافته، تا حد زیادی مشابه گزارشهای داخلی خود فیسبوک است. یک تحقیق داخلی که از سوی خود فیسبوک در اوایل سال 2021 صورت گرفته بود، نشان میداد که از سال 2019 جمعیت کاربران نوجوان اپلیکیشن فیسبوک 13درصد کاهش پیدا کرده است و پیشبینی میشد که این کاهش جمعیت کاربران نوجوان اپلیکیشن فیسبوک به همین شکل ادامه یابد و در طول دو سال آینده به 45درصد برسد.
در مجموع میتوان گفت عملکرد کاربری فیسبوک به نوعی راکد باقی مانده است و این کاهش جمعیت در بین کاربران فیسبوک یک خبر بسیار بد برای تجارت تبلیغاتی فیسبوک است. تجارتی که بخش عمدهای از درآمدهای این پلتفرم را به خود اختصاص داده است. در اسناد داخلی جمعآوری شده از فیسبوک توسط نشریه The Verge در سال 2021 آمده است که:
بزرگسالان جوان محتواهای شبکه اجتماعی فیسبوک را حوصله سربر، گمراهکننده و منفی میدانند.
حتی با وجود اینکه نوجوانان از فیسبوک خسته شدهاند، همچنان دست از اینستاگرام که همانند فیسبوک یکی دیگر از پلتفرمهای شبکه اجتماعی کمپانی Meta است، بر نداشتهاند. درحال حاضر 62درصد از جمعیت نوجوانان از پلتفرم اینستاگرام استفاده میکنند. در نظرسنجی صورت گرفته بین سالهای 2014 و 2015 مشخص شده بود که 52درصد از نوجوانان از اینستاگرام استفاده میکنند و با توجه به آمار 62درصدی امروز، به نظر میرسد اینستاگرام رشد چشمگیری را پشت سر گذاشته است.
اما پلتفرم تیکتاک که در زمان نظرسنجیهای قبلی اصلا وجود خارجی نیز نداشته، درحال حاضر 67درصد از نوجوانان آمریکایی را به سمت خود جذب کرده است. همچنین 95درصد از نوجوانان اعلام کردهاند که از یوتوب (Youtube) استفاده میکنند و به همین خاطر پلتفرم یوتوب را میتوان درحال حاضر شبکه اجتماعی غالب در بین پلتفرمهای مختلف دانست. اما خیلی از کاربران به جای برقراری ارتباط با یکدیگر، از پلتفرم یوتوب برای تماشای ویدیوها استفاده میکنند. برای مثال نوجوانی که از یوتوب برای گوش دادن موسیقی استفاده میکند، درحال حاضر جزو همین 95درصد به شمار میرود.
با توجه به صدرنشینی کماختلاف تیکتاک در مقایسه با اینستاگرام و اسنپچت که هر کدام به ترتیب 62درصد و 59درصد از جمعیت نوجوانان آمریکایی را به خود اختصاص دادهاند، منطقی است که ببینیم برخی از پلتفرمهای قدیمیتر، ناامیدانه مشغول کپیبرداری از عملکرد رقبای تازهواردتر اما بسیار موفقتر خود هستند.
مرکز تحقیقات Pew همچنین یک نظرسنجی بین 1316 نوجوان ترتیب داده و از آنها پرسیده است که معمولا چه مقدار و با چه ترتیبی از هر یک از این پلتفرمها استفاده میکنند. اما با در نظر نگرفتن یوتوب که به نوعی یک دستهبندی مستقل نسبت به دیگر پلتفرمهای اجتماعی دارد، پلتفرم تیکتاک همچنان سهم بزرگتری از جمعیت نوجوانان امروزی را به سمت خود جذب کرده است. همانطور که در تصویر زیر مشاهده میکنید، 19درصد از نوجوانان گفتهاند که تقریبا به صورت مداوم از یوتوب استفاده میکنند. درحالی که برای پلتفرمهای تیکتاک، اینستاگرام و اسنپچت این رقم به ترتیب روی 16، 10 و 15درصد به ثبت رسیده است. جالبتر از همه این است که تنها 2درصد از این نوجوانان اعلام کردهاند که به صورت مداوم در طول روز از فیسبوک استفاده میکنند.
این مقدار از استفاده مداوم تقریبی نوجوانان از شبکههای اجتماعی کمی نگرانکننده به نظر میرسد. اما اکثر نوجوانان معتقدند که استفاده از این شبکههای اجتماعی همیشه ارتباط اجتماعیای که آنها به دنبالش هستند را برآورده نمیکند. 36درصد از نوجوانان معتقدند که آنها زمان خیلی زیادی را صرف استفاده از شبکههای اجتماعی میکنند. متقابلا اما تنها 8درصد از نوجوانان گفتهاند که فکر میکنند به اندازه کافی از شبکههای اجتماعی استفاده نمیکنند.
اگر فکر میکنید نسل جدید نوجوانان پر شده از زامبیهای معتاد به تلفن همراه، باید بگوییم که اشتباه فکر میکنید. چرا که 55درصد از نوجوانان گفتهاند که آنها مشکلی با کنار گذاشتن شبکههای اجتماعی نخواهند داشت و به راحتی میتوانند دست از استفاده از شبکههای اجتماعی مختلف بردارند و دیگر به صورت آنلاین با کاربران دیگر ارتباط برقرار نکنند.
نظر شما در رابطه با این گزارشات چیست؟ آیا شما هنوز هم از پلتفرم فیسبوک استفاده میکنید؟