کاروتک

تکنولوژی و علمی

تلویزیون و سینما

تلویزیون کاروتک

اکنون تقریبا 70 درصد از سهم بازار مرورگرها، در چنگ گوگل کروم است. در این مقاله از ابتدای تولید کروم، عوامل مهم رسیدن به این موفقیت را مورد بررسی قرار خواهیم داد. با ما در کارو تک همراه باشید.

همه‌ی ما از نقش بسیار پررنگ اینترنت در زندگی روزانه خود اطلاع داریم و می‌دانیم که پاسخ نیازهای مختلف و سوالات متنوع ما در اینترنت موجود است. اما برای وارد شدن به سایت‌های مختلف نیاز به مرورگر داریم. مرورگر به بیان ساده برنامه‌ای است که به ما کمک می‌کند در بستر اینترنت جستجو انجام دهیم و به سایت‌های مختلف وارد شویم. در این مقاله قرار است به بحث و بررسی در مورد محبوب‌ترین مرورگر جهان بپردازیم. با ما کارو تک همراه باشید.

اگر خاطرتان باشد، سال 2008 بود که مایکروسافت با اینترنت اکسپلورر خود تقریبا 60 درصد از سهم بازار مرورگرهای جهان را در اختیار داشت؛ این سرویس در حالی مشغول به یکه‌تازی بود که موزیلا فایرفاکس با تقریبا یک سوم از سهم بازار، در جایگاه دوم قرار داشت. همان زمان بود که میان این دو غول، مرورگر جدیدی به نام گوگل کروم متولد شد که آن زمان تنها 0.3 درصد از سهم بازار را به خود اختصاص بود.

یک دهه بعد، کروم به تنهایی با 70 درصد در صدر جدول بازار مرورگرها بود؛ اما کروم چگونه توانست در طی ده سال وارد فضای جدیدی شده و بر آن تسلط یابد؟

با اختراع جدید یک مرورگر.

گوگل از همان ابتدا به کروم به عنوان یک پلتفرم نگاه می‌کرد؛ این کمپانی مرورگر را تنها وسیله‌ای برای مشاهده صفحات وب نمی‌دانست، بلکه آن‌ها به دنبال ابزاری با پیوندهای متعدد بوده که عملا توانایی تغییر همه‌چیز را به صورت آنلاین داشته باشد.

آنچه در این مقاله مورد بررسی قرار خواهد گرفت یا به عبارتی چکیده مطلب، در اینجا ذکر شده است:

• چرا هدف اصلی گوگل کروم به جای کاربران معمولی، توسعه‌دهندگان بودند؟
• چگونه گوگل توانست تعداد کاربران کروم را در مدت زمان بسیار کوتاه افزایش دهد؟
• چگونه کروم باعث شد گوگل تأثیر بیشتری بر روندهای اینترنت داشته باشد؟

باید گفت که کروم تنها یک مرورگر خوب نیست، بلکه ابزاری است که به خوبی نشان داده چگونه یک محصول می‌تواند وظایف اولیه خود را به چالش کشیده و نحوه تفکر افراد را در مورد خود تغییر دهد.

همچنین در سال 2008، نگاه مردم به اینترنت بسیار متفاوت بود؛ اما از آن زمان، روش‌ها تغییر بسیار زیادی را به خود دیده و گوگل از این فرصت برای ایجاد یک سیستم عامل جدید مختص وب برای زمین زدن مایکروسافت و موزیلا استفاده کرد.

یکی دیگر از نقاط قوت این مرورگر، باگ‌ها و آسیب‌پذیری‌هایی بود که گوگل برای درست کردن آن‌ها وقت تلف نکرد و به سرعت آن‌ها را بهبود بخشید.

2008 تا 2013؛ بازنگری یک مرورگر

تصور کنید اکنون سال 2008 است؛ کمتر از یک سال است که آیفون‌های اپل وارد بازار شده، ویندوز 7 به تازگی عرضه شده و مردم همچنان از آنچه بر سر ویندوز XP می‌آید ناراحت هستند، یاهو به تازگی پیشنهاد مایکروسافت برای هر سهم 31 دلار را رد کرده است و اینترنت اکسپلورر مایکروسافت محبوب‌ترین مرورگر وب در جهان است.

باید اعلام کرد که اکوسیستم پیرامون فناوری مصرف‌کننده در سال 2008، بسیار متفاوت در مقایسه با زمان حال بود. عرضه آیفون جرقه‌ای بود که باعث شد اپلیکیشن‌ها به جریان اصلی سوق پیدا کنند. اما مشکل آن‌ها، دور بودن از جایی بود که می‌خواستند باشند.

با اینکه در سال 2008 اپلیکیشن‌ها در دسترس بودند، اما مردم برای تعامل با خدمات آنلاین همچنان از صفحات وب استفاده می‌کردند.

در آن زمان، مردم تازه به سختی به بانکداری آنلاین عادت کرده بودند، زیرا برایشان عجیب بود تا با یک صفحه وب محافظت شده با رمز عبور وارد حساب بانکی خود شوند. همچنین آنان به سفارش مایحتاج خود نیز به صورت آنلاین وارد عمل می‌شدند، اما همچنان ترجیحشان این بود که محصولات را از کامپیوتر و لپ‌تاپ به جای تلفن همراه تهیه کنند.

روزبه‌روز، وب در حال تغییر بود و از سوی دیگر، مرورگرها به شکل امروزی نبودند. مایکروسافت از زمان معرفی اینترنت اکسپلورر در سال 1995، بهبودهایی را در آن انجام داده بود اما در بیشتر موارد، این مرورگر در سال 2008 فرقی با نسخه 1998 خود نداشت.

اما اینجا بود که گوگل از فرصت استفاده کرد و فهمید اگر قرار به محقق شدن وعده‌های وب 2.0 باشد، جهان به یک چیز جدید نیاز دارد. همچنین این کمپانی متوجه شد که اگر مایکروسافت همان‌طور که پیش‌بینی کرده بودند ادامه دهد، در آینده یک فرصت عظیم برای شکست صاحب اینترنت اکسپلورر بدست خواهند آورد.

سرانجام در تاریخ 12 شهریور 1387 (برابر با 12 سپتامبر 2008)، گوگل نسخه بتای مرورگر کروم را عرضه کرد. این کمپانی برای تصاحب اخبار در خصوص مرورگر جدید خود، یک کمیک کوتاه ساخت که دلایل تولید گوگل کروم را شرح می‌داد.

کمپانی گوگل برای توسعه مرورگر کروم، یک تیم درجه یک از توسعه‌دهنگان را جمع‌آوری کرد. بن گودگر که پیش از پیوستن به گوگل در سال 2005 در نت اسکیپ و فایرفاکس مشغول فعالیت بود، مسئولیت این پروژه من جمله استخدام را بر عهده گرفت. علاوه بر گودگر، این کمپانی بین سال‌های 2005 الی 2006 چندین توسعه‌دهنده برجسته مانند دارین فیشر، پام گرینی و برایان راینر را از فایرفاکس به خدمت گرفت. وظیفه آن‌ها در این پروژه، ایجاد نوع جدیدی از مرورگر مبتنی بر HTML WebKit بوده که از برنامه‌های همیشه فعال مانند گوگل مپس پشتیبانی می‌کردند.

با وجود چالش‌های پیش رو برای ایجاد یک سبک جدید مرورگر، اما تیم کروم یک مزیت نسبت به رقبای خود داشت؛ آن‌ها کاملا از صفر شروع کرده بودند. در حالی که مهندسان اینترنت اکسپلورر و فایرفاکس برای بروز کردن مرورگرهای خود مجبور به استفاده از فناوری‌های قدیمی بودند، ولی از سمت دیگر این نگرانی‌ها برای گوگل بی‌معنی بود. آن‌ها می‌توانستند با خیالی راحتی توسط الگوهایی که در گذشته برای ایجاد فناوری مرورگر استفاده می‌شد، بر روی ساخت ابزارهای سفارشی تمرکز کنند.

آن‌ها خیلی زود تصمیم گرفتند که کروم هر تب را با استفاده از فرایندی خاص، درون یک جعبه ایمنی قرار دهد. از فواید این تدبیر، ابتدا می‌توان به جلوگیری از خراب شدن یک تب و در نتیجه تجربه یک مرورگر پایدار اشاره کرد؛ سپس، این ترفند باعث بهبود سرعت فرایندهای فردی شده و می‌توانست چند عملکرد را به طور همزمان اجرا کند و سوم، باعث هماهنگی بیشتر مرورگر با جابجایی میان صفحات می‌شد.

همچنین وب‌سایت نایل کندی در این باره گفته بود:

«مرورگرهای وب ما باید برگه‌های مرورگر را در فرایندهای خود جداسازی کنند، همه ارتباطات را با سیستم عامل چندرشته‌ای کنند، اندازه حافظه پنهان را افزایش دهند و از فرمان دادن در جهت پهنای باند بیشتر در صورت در دسترس بودن نترسند. اینترنت اکسپلورر 8، فایرفاکس 3.1 و سافاری اپل رویکردهای جدیدی را در مرورگرهای وب برای ماشین‌های مدرن به کار می‌گیرند، اما گوگل کروم از مزیت شروعی تازه برای دستیابی به برخی ویژگی‌ها برخوردار است که در حال حاضر، معماری مرورگرهای دیگر قادر به انجام آن نمی‌باشند.»

گوگل نه تنها در حال وقت تلف کردن نبود، بلکه خودشان هم اعتراف کرده بودند که در حال بازنویسی مفهوم مرورگر از ابتدا می‌باشند. این کمپانی در جستجوی مشکلات متداول، سخت و اصلی این فناوری بود و می‌کوشید تا بتواند آن‌ها را زودتر و موثرتر از بقیه حل کند.

اگرچه گوگل از اعلام اهداف خود برای آینده کروم ترسی نداشت، اما روش مورد استفاده در ایجاد این مرورگر کمی ناشناخته بود. گوگل برای ساخت موتور جستجوگر خود به جنبه‌هایی از موتور رندر WebKit اپل و فایرفاکس متکی بود. اما هدف گوگل از جار زدن اتفاقات، دعوت به همکاری از توسعه‌دهندگان مشتاق بود و سرانجام در شهریور 1388 (سپتامبر 2008)، گوگل تصمیم گرفت تمامی تلاش‌ها خود را به عنوان بخشی از پروژه‌های کرومیوم، متن‌باز کند.

این موضوع، به دو دلیل عالی بود:

1. پس از تبدیل پروژه کرومیوم به متن‌باز، آن‌ها موفق به پیدا کردن راه جدیدی برای بهبود محصول نهایی خود شدند.

2. استانداردهای وب‌باز که به لطف حمایت جامعه متن‌باز و کمپانی‌هایی مانند فایرفاکس محبوبیت بیشتری پیدا کرده بودند، مطابقت بسیار زیادی با این پروژه داشتند.

اما جالب است بدانید که رقیب مستقیم گوگل یعنی مایکروسافت، در آن زمان رویکردی کاملا متضاد برای توسعه اینترنت اکسپلورر در نظر گرفته بود.

تا تیر 1388 (برابر با جولای 2009) و تنها 9 ماه پس از راه‌اندازی مرورگر کروم، بیش از 30 میلیون نفر با استفاده از این موتور جستجو در حال وب‌گردی بودند. کروم سرعت بالایی داشت و مردم این موضوع را متوجه شدند؛ به همین دلیل، گوگل تصمیم گرفت در همان زمان سیستم عامل آتی خود برای کروم را به صورت عمومی اعلام کند.

این کمپانی اعلام کرد:

«ما در حال طراحی سیستم عاملی هستیم تا نرم و سبک بوده و بتواند به محض راه‌اندازی، در چند ثانیه شما را به وب برساند. این سیستم عامل از رابط کاربری بسیار کمی بهره برده و بیشتر تجربه کاربران، درون صفحات وب رخ می‌دهد. همچنین ما به به اصول اولیه بازگشته و به طور کامل معماری امنیتی زیربنای سیستم عامل را دوباره طراحی کرده تا کاربران از ویروس‌ها و بدافزارها در امان باشند.»

در آذر 1388 (برابر با دسامبر 2009)، گوگل از گالری افزونه خود رونمایی کرد. این قابلیت با مرور بر بسیاری از افزونه‌های شخص ثالث موجود در کروم، نشان داد که این مرورگر با استفاده از اکستنشن‌ها می‌تواند مفید باشد.

افزونه‌ها و پلاگین‌ها، ممکن است امروزه همه‌گیر شده باشند، اما در سال 2009 یک مفهوم کاملا مبهم بودند. این قابلیت‌ها، یک ویژگی تعیین‌کننده و بسیار محبوب برای گوگل کروم بودند. تا آذر 1389 (دسامبر 2010) و تنها یک سال پس از معرفی افزونه‌ها، بیش از 8500 افزونه و 1500 تم مرورگر در گالری کروم موجود شد. طبق آمارها، حدود یک سوم از بیش از 120 کاربر آن زمان گوگل کروم، حداقل یک برنامه افزودنی نصب کرده و بیش از 70 میلیون افزونه و تم، درون پایگاه‌های کاربری این مرورگر نصب شده بودند.

کروم توانست در سال 2010 رشد چشمگیری را تجربه کرده و در حالی که سال را 40 میلیون کاربر شروع کرده بود، توانست با رشد سه برابری و 120 میلیون کاربر، سال 2011 را برای خود آغاز کند. از عوامل اصلی این رشد، می‌توان به سرعت سرسام‌آور آن اشاره کرد؛ همچنین گوگل توانست سهم خود را درون بازار افزایش داده و در حالی که در پایان سال 2009، تنها مالک 5 درصد از سهم بازار بود، پس از گذشت یک سال توانست این رقم را 15 درصد برساند.

در ان زمان، یکی از خبرنگاران رسانه Slate نوشت:

«کروم باعث شده وب‌گردی به عملی جذاب تبدیل شود و روزبه‌روز در حال بهتر شدن است. فایرفاکس، سافاری و اینترنت اکسپلورر باید بدانند که کروم اکنون کسی است که آن‌ها باید شکست دهند.»

اما مردم به مدل مرورگر خود توجهی نداشته و فقط به دنبال یک جستجوگر وب سریع و راحت بودند که این موضوع، باعث می‌شد آن‌ها به سمت کروم کشیده شوند. تا پایان سال 2010، مایکروسافت همچنان یکه‌تاز بازار مرورگرها بود، اما گوگل کروم با قابلیت‌های شگفت‌انگیز خود مدت‌ها در تعقیب آن بود و حالا از همیشه به اینترنت اکسپلورر نزدیک‌تر بود. اما ورق جایی به نفع کروم برگشت که مایکروسافت پس از درگیری‌های خود با دولت فدرال بر سر شیوه‌های ضدرقابتی، تنها یک استراتژی شکست خورده داشت. سپس گوگل از فرصت استفاده کرد و با ساختن یک مرورگر سریع‌تر و راحت‌تر، به مردم حق انتخاب داد تا کروم را به عنوان جستجوگر وب برتر خود برگزینند؛ سپس بعد از آن کروم قدم به قدم در حال تبدیل شدن به محبوب‌ترین مرورگر برای کاربران بود.

این کمپانی توانست سال 2010 را با راه‌اندازی فروشگاه وب کروم به اتمام برساند. این فروشگاه در ابتدا محدود به ایالات متحده و تنها یک تجربه بزرگتر در مقایسه با گالری افزونه بود. از طریق آن فروشگاه، کاربران قادر بودند افزونه‌ها، پلاگین‌ها و تم‌های هزاران توسعه‌دهنده مستقل را مرور و نصب کنند. این افزونه‌ها که تاثیر زیادی در کارایی گوگل کروم داشتند، تبدیل به یک بخش مهم برای این مرورگر شده بودند که تمرکز روی نیاز کاربران داشت.

اما افزونه‌های کروم، مانند پلاگین‌های فایرفاکس نبودند؛ کمپانی گوگل توانسته بود موج جدیدی از محصولات نرم‌افزاری را درون افزونه‌های خود گنجانده و نیاز کاربران را بهترین شکل ممکن رفع کند.

Adblock Plus یکی از قدیمی‌ترین افزونه‌ها بود که در سال 2007 بر روی مرورگرهای کروم و فایرفاکس وجود داشت. این قابلیت، باعث شده بود درک مردم از تبلیغات آنلاین تغییر کند. می‌توان گفت این افزونه یکی از محبوب‌ترین‌ها در زمان خود بود و به معنای واقعی، به بهبود تجربه کاربر در استفاده از اینترنت کمک می‌کرد.

در اوایل سال 2011، گوگل تا حد زیادی آرام بود؛ اما این آرامی زیاد طول نکشید و گوگل در اسفند 1389 (برابر با مارس 2011)، سکوت خود را شکست. تا آن زمان، کروم از لوگویی با طراحی فلزی و سه‌بعدی و اشاره به نام محصول و فلز کروم بهره می‌برد، اما گوگل سرانجام فهمید که تغییر لوگو یک امر ضروری بوده و نماد جدید این مرورگر، بسیار ساده‌تر و تمیزتر با انعکاس تجربه آسان و بدون درهم‌ریختگی بود. همچنین لوگوی پروژه متن‌باز کرومیوم نیز تغییراتی را به خود دید.

مدت کوتاهی پس از تغییر لوگوی کروم، گوگل خط تولید لپ‌تاپ‌های کروم‌بوک خود را معرفی کرد. این دستگاه‌ها در نقش یک گجت برای محاسبات سنگین متصور شده بودند. در واقع کروم‌بوک فاقد دیسک سنتی بود و هیچ نرم‌افزاری روی آن نصب نمی‌شد؛ در عوض، این لپ‌تاپ‌ها سیستم عامل کروم را اجرا کرده و از همان مرورگر به عنوان ابزار اصلی دسترسی کاربران به وب بهره می‌بردند.

در مهر 1390 (برابر با اکتبر 2011)، گوگل به آرامی بروزرسانی جدید را برای کروم ارائه داد که از یک قابلیت جدید بهره می‌برد: صفحه تب جدید. این ویژگی به مردم این امکان را می‌داد تا طعم لذت‌بخش انجام چند کار در فضای آنلاین به صورت همزمان را در نوع دیگری بچشند. تا آن زمان، مردم برای انجام کارهای دیگر خود مجبور به باز کردن یک پنجره جدید برای مرورگر بودند، اما قابلیت تب جدید در همان پنجره، بسیار محبوب‌تر بوده و به سرعت میان مردم جا افتاد. همچنین این مرورگر با دادن دسترسی استفاده از افزونه در تمامی تب‌ها، حس یک نرم‌افزار کاربردی را به کاربران القا می‌کرد.

گام بزرگ بعدی گوگل، گسترش کروم به فراتر از ویندوز بود؛ در بهمن 1391 (برابر با فوریه 2012)، این کمپانی مرورگر کروم را برای سیستم عامل اندروید منتشر کرد. باید گفت که کاربران وفادار کروم مدت‌ها منتظر نسخه اندرویدی این مرورگر بودند.

سه ماه پس از معرفی نسخه اندروید کروم، گوگل از جدیدترین محصول سخت‌افزاری خود به نام کروم‌باکس رونمایی کرد. یک دستگاه جمع‌وجور که برای عملکردی مانند دسکتاپ مبتنی بر سیستم عامل کروم طراحی شده بود. با این حال، این محصولات هم مانند کروم‌بوک آن‌چنان مورد استقبال قرار نگرفتند.

بزرگترین مشکل کروم‌باکس لزوما خود محصول نبود؛ هرچند که نویسندگان و تحلیلگران زیادی به قیمت بالای این دستگاه در مقایسه با مشخصات آن اشاره کردند. اما مشکل مهم‌تر نبود تقاضای کافی برای این محصول بود.

زمانی که گوگل برای اولین بار از کروم‌بوک رونمایی کرد، توانست مردم زیادی را تحت تأثیر قرار دهد؛ اما این هیجان مدت زیادی طول نکشید و در 14 فروردین 1389 (برابر با 3 آوریل 2010)، اپل با معرفی آیپد باعث کاهش ذوق و هیجان مردم برای کروم‌بوک‌های گوگل شد.

همچنین یک نویسنده به نام کریستینا وارن در سایت Mashable گفته بود:

«باید صادق باشیم، کروم‌بوک و کروم‌باکس‌های سامسونگ نسبت به مشخصات خود، قیمت بسیار بالایی دارند. کرو‌م‌باکس با پردازنده سلرون، دارای قیمت هولناک 329 دلاری می‌باشد. همچنین محصولی از اپل وجود داشته که دسترسی راحت به 700٬000 برنامه سیستم عامل iOS را فراهم کرده و قابل حمل است؛ اما در آن طرف، کروم‌بوکی وجود دارد که حتی در زمان آنلاین بودن، نمی‌توانید فایلی را در آن ذخیره کنید؛ کدام یک را انتخاب می‌کنید؟»

یکی دیگر از مشکلات اصلی کروم‌باکس، این است بود ظاهرا دستگاه سخت‌افزاری گوگل یک رایانه رومیزی بوده در حالی که شرکت سازنده آن، هیچ ایده‌ای برای طراحی و بازاریابی سخت‌افزاری آن نداشته است. همچنین این جریان که گوگل سیاست قیمت‌گذاری خود در جهت هزینه 150 دلاری برای دسترسی مادام‌العمر به سرویس‌های این کمپانی را کنار گذاشت، نشان داد که کروم‌باکس تنها برای گوگل یک ماشین تجاری است.

اما این کمپانی قصد آشکار خود مبنی بر تعقیب مایکروسافت را پنهان نکرده بود. گوگل نرم‌افزارهایی شبیه به برنامه‌های مایکروسافت را توسعه داد؛ اما از همان استراتژی تقلید کرده که مایکروسافت در دهه 90 از آن استفاده می‌کرد که باعث بی‌تاثیر شدن آن‌ها شد.

در خرداد 1391 (برابر با ژوئن 2012)، گوگل مرورگر کروم را برای iOS منتشر کرد. به همین منظور، کاربران کروم رشد سریعی داشته و از 160 میلیون کاربر در خرداد 1390 (ژوئن 2011) توانست به بیش از 310 میلیون کاربر در خرداد 1391 (ژوئن 2012) برسد. راه‌اندازی مرورگر کروم برای سیستم عامل iOS موجب شد تا کروم سهم بیشتری از بازار را از آن خود کند. به علاوه همان زمان گوگل اعلام کرد که توسعه‌دهندگان افزونه‌ها قادر خواهند بود با استفاده از برنامه AdSense، تبلیغات را درون اکستنشن‌های خود قرار دهند. این خبر باعث انحراف گوگل از مسیر اصلی خود یعنی حذف تبلیغات بود، اما همچنین به دلیل درآمد، باعث جذب توسعه‌دهندگان به این سمت شد.

در تابستان سال 1391 شمسی (2012 میلادی)، گوگل در نهایت توانست غیرممکن را ممکن کند. سر انجام پس از تلاش‌های بی‌وقفه، کروم توانست با 31 درصد اینترنت اکسپلورر را از تخت پادشاهی به پایین بکشد. توسعه یک مرورگر مانند کروم، قابل ستایش بود که گرفتن جایگاه نخست از مایکروسافت، این کار را ارزشمندتر می‌کرد؛ البته نباید غافل شویم که سرعت کند توسعه اینترنت اکسپلورر، راه را برای کروم هموارتر کرد.

این دستاورد تنها یک پیروزی برای کاربران و طرفداران گوگل نبود؛ بلکه نشانه‌ای از تحقق چشم‌انداز گوگل برای آینده وب بود.

تا کنون، افزونه‌های کروم یکی از محبوب‌ترین و پرکاربردترین جنبه‌های این مرورگر بوده‌اند. اما باید گفت که آن‌ها همچنین موجب ایجاد مشکلاتی نیز شده‌اند. در آذر 1391 شمسی (برابر با دسامبر 2021 میلادی)، گوگل اعلام کرد که «نصب برنامه‌های افزودنی به صورت بی‌صدا» ممنوع می‌باشد. این موضوع باعث می‌شد بدون اینکه کاربر بفهمد، افزونه‌هایی روی مرورگرش نصب شود.

مشکل اصلی این مدل روش، یک راه گریز در نحوه مدیریت ورودی‌های رجیستری ویندوز بود. هدف از مکانیسم رجیستری ویندوز، پیشنهاد افزونه‌های مناسب به کاربران هنگام نصب افزونه‌های دیگر بود؛ اما این قابلیت باعث شد برخی توسعه‌دهنگان دست به اعمالی نادرست و سوءاستفاده زده و به طور خودکار، افزونه‌ها را برای کاربران نصب کنند. مشکلی که در نهایت گوگل را مجبور به اقدام جدی کرد.

سپس پس از چندین سال توسعه، گوگل در شهریور 1392 شمسی (مصادف با سپتامبر 2013 میلادی) اعلام کرد که توسعه بزرگ بعدی در راه است و این پیشرفت، با راه‌اندازی برنامه‌های کروم رخ خواهد داد.

این برنامه‌ها تا حدودی به افزونه‌های این پلتفرم که در فروشگاه وب موجود بوده شباهت داشتند. بزرگترین تفاوتشان، نزدیک‌تر بودن قابلیت جدید این مرورگر به برنامه‌های کاربردی بود. این برنامه‌ها ابزارهایی بودند که می‌توانستند کارهای روزانه از فهرست کارها، ماشین حساب و محاسبات تا بازی و پازل‌های مبتنی بر مرورگر را انجام دهند.

اما جالب‌ترین بخش این ویژگی، نحوه کارشان نبود. آن‌ها به گونه طراحی شده بودند که به صورت آفلاین هم کار کرده و بتوانند با سخت‌افزار جانبی مانند USB، دوربین و پرینتر تعامل داشته باشند. این تدبیر یک گام بزرگ دیگر در جهت ایجاد حسی شبیه به یک پلتفرم بود، همان چیزی که ایجاد تب جدید در یک پنجره مرورگر با خود به همراه داشت.

تا آبان 1392 شمسی (برابر با نوامبر 2013 میلادی)، این برنامه‌ها بسیار محبوب بودند. اما همانند افزونه‌ها، مشکلات گریبان‌گیر این ترفند جدید گوگل نیز شدند. این کمپانی هنوز نتوانسته بود مشکلات خود را با برنامه‌های مخرب حل کند؛ تا جایی که مجبور شد اعلام کند تمامی این برنامه‌ها باید در فروشگاه وب کروم قرار بگیرند. این حرکت باعث تمام شدن مشکلات نشد اما گامی ضروری و مهم در جهت برطرف کردن آن‌ها بود.

در همان زمان اریک کای، یکی از مهندسان وقت گوگل، اعلام کرد:

«بسیاری از سرویس‌ها دارای افزونه‌های مفیدی می‌باشند که گوگل درباره نصب آن‌ها از شما سوال می‌کند. با این حال، برخی افراد از این مکانیزم سوءاستفاده کرده و به صورت خودکار، این افزونه‌ها را به طور بی‌صدا روی مرورگر شما نصب می‌کنند؛ عملی که باعث نامطلوب شدن تجربه کاربر نسبت به مرورگر می‌شود. دور زدن قوانین توسط این افراد، یکی از اصلی‌ترین دلایل شکایت کاربران ویندوز بوده است.»

اما برداشتن چندین گام بزرگ و تهاجمی توسط گوگل در این زمینه، آن هم طی فقط چند سال، عملی قابل ستایش بود. دلیل اصلی موفقیت کروم، نگاه متفاوت گوگل به مرورگر بود که آن را در نقش یک پلتفرم تلقی کرده، نه فقط به عنوان یک جستجوگر وب. با اینکه بازار مرورگرها دست کروم بود، اما اینترنت اکسپلورر و موزیلا فایرفاکس همچنان سهم قابل توجهی از بازار را در اختیار داشتند. در واقع می‌توان گفت که جنگ مرورگرها نه تنها به پایان نرسیده بود، بلکه تازه شروع شده بود.

2014 تا کنون؛ برنده شدن در جنگ مرورگرها

گوگل سال 2014 را با موقعیتی بسیار قوی در این بازار آغاز کرد. این مرورگر که در آن زمان تقریبا 40 درصد از بازار را به خود اختصاص می‌داد، تنها طی پنج سال توانسته بود 155 درصد رشد داشته باشد و تعداد کاربران خود را به 310 میلیون رسانده و تقریبا 2.5 برابر کند. در آن زمان مشخص بود که کروم از موقعیت خود استفاده کرده و همچنان در جهت گسترش سهم بازار خود در سراسر جهان، خواهد کوشید.

اولین حرکت مهم گوگل در سال 2014، راه‌اندازی برنامه‌های کروم بر روی تلفن‌های همراه در ماه ژانویه بود. این حرکت شاید عالی نبود، اما دیدن اپلیکیشن‌های این سرویس درون تلفن همراه به جای محدود شدن به دسکتاپ، شگفت‌انگیز بود. گوگل قصد داشت از کروم به عنوان پایگاهی برای ارتباط با کاربران استفاده کرده و به نوعی زندگی آن‌ها را به خود گره بزند.

مطابق با اصول پروژه کرومیوم، اپلیکیشن‌های کروم نیز یک چارچوب توسعه موبایلی متن‌باز داشته و مبتنی بر CSS، HTML و جاوا اسکریپت ساخته شده بودند.

در اسفند 1392 شمسی (مطابق با مارس 2014 میلادی)، گوگل یک تحول بزرگ در زمینه کسب درآمد توسعه‌دهندگان خود ایجاد کرد. قبل از این بروزرسانی، توسعه‌دهندگان تنها می‌توانستند برنامه‌های خود را به صورت دوره آزمایشی رایگان، پرداخت‌های یکباره، اشتراک‌ها و پرداخت درون برنامه‌ای قرار داده و کسب درآمد کنند؛ اما با تدبیر جدید گوگل، آن‌ها قادر بودند کسب درآمد خود را به تم‌ها و افزونه‌های درون اپلیکیشن خود نیز گسترش دهند.

این بروزرسانی باعث شد درآمد توسعه‌دهندگان به میزان قابل توجهی افزایش یابد؛ هرچند که این امر در آن زمان موج چندانی ایجاد نکرد، اما نشان می‌داد که گوگل تدابیری در سر دارد.

در حالی که مایکروسافت، موزیلا و اپل همگی در تلاش بودند تا مرورگرهای خود را جذاب‌تر کنند، گوگل همچنان به سنت‌شکنی و ارائه قابلیت‌های بی‌نظیر ادامه می‌داد. در اردیبهشت 1394 شمسی (مصادف با می 2015 میلادی) بود که ساندار پیچای، معاون وقت محصول، در کنفرانس سالانه توسعه‌دهندگان تأیید کرد که تعداد کاربران گوگل کروم اکنون از مرز 1 میلیارد در سراسر جهان عبور کرده است.

اما باید بدانید که گوگل بین سال‌های 2014 تا 2016، هیچ بروزرسانی بزرگی را به خود ندید؛ موردی که در مورد افزونه‌ها صدق نمی‌کند. افزونه در سال 2015، توانستند رشد بسیار خوبی را از خود بر جای بگذارند. در آن زمان، توسعه برنامه‌های افزودنی دیگر چالش تلقی نمی‌شد و یک منبع درآمد برای توسعه‌دهندگان به حساب می‌آمد. این موضوع باعث شد کروم به عنوان یک محصول و اهمیت آن در استراتژی‌های رشد بسیاری از استارت‌آپ‌ها، درک شود.

همچنین خبرنگاری از رسانه Tech Crunch به نام ریک ناچی گفت:

«استارت‌آپ‌ها ثابت کرده‌اند که کسب‌وکارها می‌توانند با توسعه افزونه و برنامه‌های افزودنی درون کروم، کسب درآمد کنند. اکنون فروشندگان بزرگی به کسب درآمد از این روش مشغول بوده و خود مرورگر در حال ساخت روش‌هایی امن و استاندارد در جهت ایجاد محیط بهتری برای توسعه‌دهندگان می‌باشد. این عوامل، نشانه‌های محکمی مبنی بر اهمیت این افزونه‌ها در زندگی روزمره ما می‌باشند.»

اما بالاخره و در سال 2015، سایر مرورگرها شروع به جدی گرفتن افزونه‌ها و برنامه‌های افزودنی خود کردند. مایکروسافت در دی 1393 شمسی (مطابق با ژانویه 2015 میلادی)، اعلام کرد که مرورگر جدید مایکروسافت اج شباهت زیادی به اینترنت اکسپلورر داشته و از برنامه‌های افزودنی پشتیبانی می‌کند. همچنین مایکروسافت تأیید کرد که اج مرورگر رسمی ویندوز 10 خواهد بود و این کمپانی، به صورت رسمی پشتیبانی از اینترنت اکسپلورر را در 22 دی 1394 (12 ژانویه 2016) پایان خواهد داد؛ مرورگری که منفورترین محصول مایکروسافت بود. همچنین در آن سوی میدان، موزیلا اعلام کرد یک رابط برنامه‌نویسی کاربردی به نام WebExtensions منتشر کرده که توسعه افزونه‌ها را آسان‌تر خواهد کرد.

کروم با وجود آسان‌تر شدن توسعه و انتشار برنامه‌های افزودنی، همچنان با مشکلاتی از قبیل محافظت از کاربران در برابر توسعه‌دهندگان شخص ثالث مخرب دست و پنجه نرم می‌کرد. این مرورگر نصب درون خطی را به برنامه‌ها ارائه کرد بود؛ قابلیتی که به آن‌ها اجازه می‌داد مستقیما از یک صفحه وب دانلود و نصب شوند. اما به دلیل مشکلات و سوءاستفاده توسعه‌دهندگان شخص ثالث، لغو کردن این مدل نصب جدیدترین اقدامی بود که گوگل برای حفاظت از کاربران مجبور به آن شد.

تا آن لحظه، گوگل سیستم عامل اندروید و کروم را به صورت مستقل از یکدیگر توسعه می‌داد؛ اما در اردیبهشت 1395 (می 2016)، گوگل اعلام کرد که فروشگاه برنامه‌های اندرویدی خود به نام گوگل پلی استور، در سیستم عامل کروم قابل اجراست. همین موضوع، باعث گمانه‌زنی‌هایی مبنی بر برنامه‌ریزی گوگل برای ادغام این دو سیستم عامل شد. اجرا برنامه‌های اندرویدی توسط سیستم عامل کروم، باعث شده بود اپلیکیشن‌ها به صورت گسترده با کروم‌بوک‌ها سازگار شوند؛ درست در زمانی که برنامه‌هایی از کمپانی مایکروسافت مانند اسکایپ، از سیستم عامل کروم پشتیبانی نمی‌کردند.

اما گوگل چند ماه، بمب بعدی را ترکاند؛ این کمپانی اعلام کرد قصد دارد اپلیکیشن‌های سیستم عامل کروم را به برنامه‌های وب بومی انتقال دهد.

همچنین راهول روی، معاون مدیریت محصول گوگل در این‌باره گفت:

«ما در حالی که تلاش‌های خود را برای ساده‌سازی کروم پیگیری می‌کنیم، معتقدیم زمان آن فرا رسیده که این تکامل به برنامه‌های کروم نیز راه پیدا کنند. دو مدل اپلیکیشن کروم وجود دارد: بسته‌بندی شده و میزبانی شده. امروزه تقریبا 1 درصد از کاربران سیستم عامل‌های ویندوز، مک و لینوکس به طور فعال از برنامه‌های بسته‌بندی شده کروم استفاده می‌کنند و اکثر برنامه‌های میزبانی شده در حال حاضر به عنوان برنامه‌های وب معمولی پیاده‌سازی شده‌اند. ما طی دو سال آینده پشتیبانی اپلیکیشن‌های بسته‌بندی شده و میزبانی شده از کروم در سیستم عامل‌های ویندوز، مک و لینوکس را حذف خواهیم کرد.»

دلیل گوگل برای این تصمیم، کاملا واضح بود؛ زیرا افزونه‌های کروم محبوبیت خاصی داشتند، در حالی که برنامه‌ها آنچنان مورد استقبال قرار نمی‌گرفتند.

اما این بیانیه باعث گیج شدن مردم شده و گمراه شدن آن‌ها را به همراه داشت؛ آن‌ها نمی‌دانستند افزونه مورد علاقه‌شان واقعا یک افزونه است یا یک برنامه؟ همچنین باید منتظر می‌مانند تا ببینند گوگل در مورد محصولاتی که هم به عنوان افزونه و هم در قالب برنامه در دسترس بودند چه تصمیمی خواهد گرفت.

تا حدود یک سال پس از آن، گوگل به آرامی به پیشرفت و توسعه کروم ادامه داد. در سال 2017، گوگل کروم توانسته بود 55 درصد از سهم بازار مرورگرها تحت سلطه خود بگیرد. کروم به لطف سرعت بالا و تب‌های خود، توانسته بود محبوبیت فوق‌العاده‌ای را میان کاربران دست و پا کند.

در اردیبهشت 1396 (می 2017)، گوگل تصمیم به راه‌اندازی یک سرویس جدید به نام Chrome Enterprise گرفت. این کمپانی هرگز از علنی کردن رقابت خود با مایکروسافت هراسان نبود، اما راه‌اندازی این سرویس یکی از تهاجمی‌ترین حرکت‌ها در فضای سازمانی گوگل تا کنون می‌باشد.

کاربرد اصلی این سرویس، در سازمان‌ها و برای مدیریت بهتر بود؛ به لطف همین سرویس، در آن زمان گوگل ادعا کرد که تعداد شرکت‌های استفاده‌کننده از کروم، دو برابر شده است.

اما یکی از پراستقبال‌ترین بروزرسانی‌های کروم، در شهریور 1396 (سپتامبر 2017) رخ داد. زمانی که گوگل تغییراتی را در بخش پخش خودکار رسانه‌ها مانند تبلیغات ایجاد کرد. این تغییر اگرچه کوچک بود، اما یک پیشرفت بزرگ در تجربه کاربری کروم بود و کنترل بیشتری را برای کاربران به ارمغان آورد. این ویژگی جدید، موجب می‌شد که فایل رسانه تنها در صورتی پخش اجازه پخش خودکار داشته باشد که صدایی از آن تولید نشود، مگر اینکه کاربر به آن محتوا علاقه نشان دهد. قابلیتی که برای جلوگیری از تبلیغات مزاحم سایت‌های مختلف با قابلیت پخش خودکار بسیار کاربردی بود.

پس از این اتفاق، کروم به مدت 6 به آرامی و در سایه در حال حرکت بود. بروزرسانی بزرگ بعدی این مرورگر، در اردیبهشت 1397 (می 2018) ارائه شد؛ گوگل در این نسخه جدید اعلام کرد که کروم اکنون از برنامه‌های سیستم عامل لینوکس پشتیبانی می‌کند.

اما در ابتدا، این قابلیت جدید چندان مهم به نظر نمی‌رسید، زیرا از نظر کاربران لینوکس یک سیستم عامل خاص و کمیاب بود. گوگل که تا کنون از برنامه‌های این سیستم عامل پشتیبانی نمی‌کرد، تصمیم خود را تغییر داده و کار را برای توسعه‌دهندگان آسوده‌تر کرد. شاید مزایای اصلی کروم، سرعت و سهولت آن باشد، اما توسعه‌دهندگان همیشه از اهمیت ویژه‌ای برای گوگل برخوردار بوده‌اند؛ مانند کاری که این کمپانی در سال 2008 برای تسهیل کار توسعه‌دهندگان با فناوری‌های نوظهور انجام داد. اکنون این تدبیر گوگل و پشتیبانی برنامه‌ها از سیستم عامل لینوکس، گام دیگری برای توجه به توسعه‌دهندگان بود. اما این‌ها کافی نبود؛ گوگل همچنین اعلام کرد که اندروید استودیو برای سیستم عامل کروم در حال توسعه است که موجب افزایش مخاطبین و درآمد توسعه‌دهندگان می‌شد.

بعد از آن، چیم گارتنبرگ از رسانه The Verge اعلام کرد:

«در حالی که ممکن است این ابزار جدید برای کاربران لینوکس هیجان‌انگیز نباشد، اما خبری خوب برای توسعه‌دهندگان و برنامه‌نویسانی است که برای برنامه‌ها و نرم‌افزارهای جدید خود به این ابزار تکیه می‌کنند. با توجه به فراهم شدن این امکانات، به نظر می‌رسند کروم‌بوک‌ها رفته رفته به ابزاری فوق‌العاده ارزشمند برای مهندسین علوم کامپیوتر و برنامه نویسی تبدیل شود که در حال یادگیری کدنویسی هستند.»

در اردیبهشت 1397 (می 2018)، گوگل اعلام کرد زین پس تمامی صفحاتی که پیشوند Https ندارند را به عنوان صفحات ناامن علامت‌گذاری می‌کند. این ترفند حرکتی بود که گوگل مدت زیادی منتظر انجام آن بود. اما متأسفانه استاندارد Https تا قبل از آن به حد دلخواه همه‌گیر نشده بود. این کمپانی تأیید کرد که این قابلیت را با کروم 70 در مهر 1397 (اکتبر 2018) عرضه خواهد کرد.

شهریور 1397 (سپتامبر 1397)، کروم دهمین سالگرد راه‌اندازی خود را جشن گرفت. تا آن زمان این مرورگر بیش از 2 میلیارد نصب فعال را در جهان به ثبت رسانده بود و تقریبا مالک 62 درصد از سهام بازار مرورگرها بود. اما این موفقیت، برایشان فاقد دردسر نبود؛ زیرا بسیاری از کاربران و کارشناسان امنیتی درباره نحوه تسلط گوگل بر فضای مرورگرها ابراز نگرانی کرده بودند.

محبوبیت کروم باعث شده بود که این مرورگر عملا به یک استاندارد و شاخص برای توسعه وب تبدیل شود. همانطور که 10 سال قبل توسعه‌دهندگان قبل از انتشار برنامه‌های خود باید مطمئن می‌شدند همه چیز در اینترنت اکسپلورر به خوبی کار می‌کند، اکنون مجبور بودند این کار را با گوگل کروم دهند. سپس به دلیل تسلط مرورگر 10 ساله گوگل، توسعه‌دهندگان مجبور بودند برنامه‌های خود را به نفع کروم و به ضرر سایر مرورگرها عرضه کنند؛ ویژگی‌هایی که عمدتا برای کروم عرضه می‌شد و پس از هفته‌ها یا حتی ماه‌ها، در مرورگرهای دیگر نظیر فایرفاکس، مایکروسافت اج، سافاری، اپرا و… پیاده‌سازی می‌شد.

گوگل تنها در عرض ده سال، توانسته بود خود را از برترین مرورگر وب‌باز به استانداردهای وب معاصر تبدیل کند.

در همین مورد، گریت دی وینک، خبرنگار رسانه بلومبرگ گفت:

«گوگل با ارائه یک مرورگر سریع، قابل تنظیم به صورت رایگان و پذیرفتن استانداردهای وب‌باز، توانسته به پیروزی برسد. اکنون که کروم پیشرو بازار است، استانداردها نیز تحت کنترل این مرورگر می‌باشند. این موضوع موجب ایجاد نگرانی‌هایی شده که گوگل ممکن است از مرورگر و زیربنای متن‌باز کرومیوم برای حذف رقبا و سوق دادن تمامی صنایع به نفع خود استفاده کند.»

همچنین در آن طرف، برخی از کارشناسان معتقدند جنایات گوگل بیش از حذف رقبای آنلاین خود است. به طوری که برندان آیش، یکی از بنیان‌گذاران موزیلا و مدیر عامل نرم‌افزار Brave ادعا کرد:

«کروم به یک نرم‌افزار جاسوسی تبدیل شده است.»

اما تسلط گوگل بر اینترنت واقعا اجتناب‌ناپذیر بود؛ برای همین، کمپانی آقای آیش به نام Brave در مثالی طعنه‌آمیز، یک مرورگر به نام کرومیوم با تمرکز بر حریم خصوصی عرضه کرد. همچنین مرورگرهای کوچک دیگری مانند Vivaldi با تمرکز بر حریم خصوصی وجود داشتند، اما تمامی آن‌ها زیر سایه کروم گم شده بودند.

همچنین در بین تاریخ تیر الی شهریور 1397 (جولای الی سپتامبر 2018)، کروم با مشکلی مواجه شد؛ گزارش داده شده بود که کروم با یکی از محبوب‌ترین سرویس‌های گوگل به ناهماهنگی خورده است.

برخی از کاربران خاطرنشان کرده بودند که بعد از بروزرسانی مرورگر خود، پس از ورود به جیمیل به حساب کروم خود نیز وارد می‌شوند؛ اما مشکل در اینجا تمام نمی‌شد و آن‌ها ادامه دادند که خروج از جیمیل، باعث خروج آن‌ها از کروم نیز می‌شود. در حالی که این دو سرویس تا پیش از این دارای دو لاگین مختلف بودند، اکنون دیگر امکان ورود به یکی از آن‌ها بدون ورود به دیگری وجود نداشت. بروزرسانی شهریور 1397 (سپتامبر 2018) موجب از بین رفتن جدایی اتصال کروم و جیمیل شد، اما باعث عصبانیت تعداد زیادی از کاربران شد.

عصبانیت کاربران نیز برای گوگل تاوان‌هایی داشت؛ تا جایی که برخی از آن‌ها تصمیم گرفتند کروم را به نفع فایرفاکس و حریم خصوصی خود کنار بگذارند. اما برخی افراد بودند که انتظار این کار را از گوگل نداشته و معتقد بودند این حرکت تنها یک باگ بوده است. اما بعدا مشخص شد که این تغییر از اواخر خرداد 1397 (اوایل جولای 2018) کلید خورده بود.

اگرچه می‌شد این اتصال در ورود به کروم و جیمیل را غیرفعال کرد؛ اما قرار دادن آن در جایی مخفی و دسترسی سخت آن، صدمات جبران‌ناپذیر و قابل توجهی به شهرت گوگل و مرورگر کروم وارد کرد.

همچنین متیو گرین، استاد رمزنگاری در دانشگاه جانز هاپکینز، در مورد حریم خصوصی صحبت کرد و تردید خود را علیه گوگل در توییتر اعلام کرد.

اما همان‌طور که پیش‌بینی می‌شد، گوگل این تغییرات اعمال شده درون کروم را از نگاهی دیگر برای کاربران تعبیر کرد. آدرین پورتر فلت، یکی از مهندسین تیم کروم، تلاش کرد تا این حرکت را درون توییتر بی‌اهمیت جلوه داد و دید کاربران را نسبت به آن بهتر کند.

اما باز هم همانگونه پیش‌بینی می‌شد، گرین به این صحبت‌ها توجهی نمی‌کرد.

سپس گوگل مدعی شد که سازگاری هویت بین مرورگر و داده‌های کوچک، موجب سهولت کاربران برای انتقال داده‌ها و فایل‌ها میان سرویس‌های گوگل خواهد شد. البته باید بگوییم که گوگل در این زمینه حق داشته و واقعا برای برخی کاربران، کار آسوده‌تر می‌شد. حتی این موضوع به نفع گوگل هم بود و می‌توانست به درک بهتری از رفتار کاربران خود دست یافته و آن‌ها را به تبلیغ‌کنندگان بفروشد. البته پس از گذشت مدتی گوگل عقب‌نشینی کرد و گزینه‌ای برای کاربران قرار داد تا به راحتی ورود خودکار کروم را غیرفعال کنند.

همچنین متیو گرین پس از این اتفاق گفت:

«حتی اگر هیچ داده‌ای به سرورهای گوگل نرود، باز هم این بد است. کروم نرم‌افزاری بود که گوگل خودش با سیاست‌های خاص دست به توسعه آن زد و بدون اینکه به کسی بگوید، قوانین خود را نقض کرد؛ اما تنها بعد از اینکه مردم عصبانی شدند، مجبور شد تدابیر و سیاست‌های خود را بروز کرده و تغییر دهد.»

تا اردیبهشت 1398 (می 2019)، گوگل کروم تقریبا 70 درصد از سهم بازار مرورگرها را در کنترل داشت. اگرچه با توجه به رسوایی‌های امنیتی آن، فایرفاکس توانسته بود سود خوبی را ببرد، اما سایر مرورگرها آنقدر هم خوش‌شانس نبودند.

این روزگار بد، بیشتر از همه گریبان مایکروسافت اج را گرفته بود؛ با وجود تلاش‌های تحسین‌برانگیز مایکروسافت برای بهبود این مرورگر، به نظر می‌رسید اج وضعیت خوبی ندارد. لازم به ذکر است که این مرورگر بخش زیادی از رشد خود را، به پذیرش گسترده ویندوز 10 مدیون است. بین سال‌های 2016 تا 2019، مایکروسافت ده‌ها پیشرفت در اج انجام داد که باعث سرعت بالاتر، توسعه‌پذیر‌تر بودن و پایدار شدن آن شد؛ اما هنوز این نرم‌افزار توانایی قانع کردن مردم برای ترجیح دادن اج بر کروم یا فایرفاکس را نداشت؛ زیرا هرکاری که این مرورگر انجام می‌داد، کروم بسیار بهتر قادر به انجام آن بود.

سرانجام این موضوعات، باعث شد مایکروسافت در آذر 1397 (دسامبر 2018)، تصمیم به انتقال اج به موتور کرومیوم بگیرد.

اما این مرورگر همچنان با مشکلات زیادی دست و پنجه نرم می‌کرد. اج بر موتور رندری کاملا متفاوت در مقایسه با کروم و اپرا متکی بود؛ این امر موجب بروز مشکلاتی در سازگاری سایت‌ها و صفحات خاص می‌شد. همچنین مایکروسافت اج به شدت بر رابط برنامه‌نویسی پتلفرم ویندوز متکی بود، که آن را در مقایسه با سایر مرورگرها دچار تفاوت می‌کرد.

پس از فروکش کردن شوک اولیه، بسیاری از گروه‌ها و سازمان‌های اینترنتی از تصمیم مایکروسافت حمایت کردند (به خصوص در مورد پروژه کرومیوم)، اما همچنان افراد کمی مایل به انتقال از اج به کرومیوم بودند. همچنین طی این مدت موزیلا شک بسیاری به این موضوع داشت و ادعا کرد این اقدام قدرت بیشتری در مورد چگونگی توسعه فناوری‌های اینترنتی آینده به گوگل می‌دهد. این کمپانی اعلام کرد:

«از نظر تجاری، تصمیم مایکروسافت ممکن است منطقی باشد. گوگل آنقدر به کنترل تقریبا کامل زیرساخت‌های زندگی آنلاین ما نزدیک شده که ادامه استفاده از سرویس‌های این شرکت، ممکن است به سودمان نباشد. همچنین سهامداران مایکروسافت ممکن است منافع خود را از این طریق تأمین کنند، اما باید قید آزادی در اینترنت را بزنند.»

تنها در ده سال، کروم توانسته بود به محبوب‌ترین مرورگر جهان تبدیل شود. کروم علاوه بر ایجاد چند منبع درآمد جدید برای گوگل، به این کمپانی کمک کرد تا رد پای خود را بیش از پیش گسترش دهد.

اما با وجود محبوبیتی که دارند، گوگل همچنان با انتقادات شدیدی به خاطر ویژگی‌های حریم خصوصی و امنیتی کروم مواجه شده بود. تسلط کروم اکنون مطمئن به نظر می‌رسد، اما همانطور که مایکروسافت تأیید کرده، اگر گوگل به درستی از این برتری خود استفاده نکند ممکن است یک بار دیگر ورق به سود سایر رقبا بازگردد.

گوگل کروم از اینجا به چه جاهایی می‌تواند برسد؟

در این بخش از مقاله، بررسی می‌کنیم که پس از تسلط کامل بر بازار مرورگر‌ها، چه آینده‌ای برای محبوب‌ترین مرورگر جهان در پیش است.

1. نزدیک کردن مفهوم کروم به یک پلتفرم: گوگل از همان ابتدا به کروم به چشم یک پلتفرم نگاه می‌کرد؛ از آنجایی که این کمپانی به دنبال حفظ تسلط خود بر سهم بازار مرورگرها می‌باشد، ممکن است که ماهیت کروم به عنوان یک پلتفرم را دو برابر کند. این تدبیر ممکن است شامل ابزارهای تخصصی مانند برنامه‌های افزودنی مخصوص باشد که می‌توان به تلفن همراه و عملکرد اضافی در استفاده از حافظه ابری در سیستم عامل کروم اشاره کرد.

2. جدی گرفتن انتقادها: گوگل همواره کوشیده تا فناوری‌های نوظهور اینترنت را با پیشرفت همراه کرده و وب را به محیط بهتری تبدیل کند. اما با این حال، اتخاذ برخی تصمیمات مشکوک به ویژه در مورد حریم خصوصی کاربران، انتقاداتی را نیز به دنبال داشته است. گوگل همیشه هدف خود را مبنی بر خدمت‌رسانی به کاربران به بهترین شکل ممکن قرار داده است. در آینده، امکان آن وجود دارد که شاید این کمپانی شروع به رسیدگی به برخی از نگرانی‌‌های مهم‌تر حول کروم به صورت جدی‌تری کند.

3. پشتیبانی از فناوری‌های نوظهور: اگر گوگل بخواهد همچنان کروم را یک پلتفرم تلقی کند، باید پشتیبانی از فناوری‌های آینده مانند واقعیت مجازی (VR) و واقعیت افزوده (AR) را به آن اضافه کند. پشتیبانی از این دو تکنولوژی یک فرصت عالی برای گوگل بوده تا یک بار دیگر بتواند خود را ثابت کرده و به درآمد بالایی برسد.

ما چه چیزهایی را می‌توانیم از کروم بیاموزیم؟

اکنون تعداد کمی از شرکت‌ها می‌توانند با منابع، دسترسی و نفوذ گوگل رقابت و مقابله کنند. اما با این اوصاف، گرفتن یک جایگاه از مایکروسافت و تسلط بر آن، حتی برای گوگل هم کار آسانی نیست. اما این رشد سرسام‌آور گوگل، چه درسی به ما می‌دهد؟

1. مشکلات اصلی بازار خود را شناسایی کرده و بهتر از هرکسی آن‌ها را حل کنید. رویکرد اولیه گوگل برای توسعه کروم، درک خوبی از چالش‌های بازار خود در سال 2008 بود. این کمپانی تشخیص داد که توسعه‌دهندگان یک عامل کلیدی برای رشد آن‌ها بوده و مرورگر خود را بر پایه پاسخگویی به نیاز آن‌ها ساخت. در واقع هم توسعه‌دهندگان و هم کاربران.

با استفاده از این سوالات، شما می‌توانید نگاهی به محصول خود و جایگاه آن در بازار بیندازید:

• بزرگترین مشکل در صنعت شما چیست؟ آیا محصول شما باعث حل شدن این مشکل یا مشکلات خواهد شد؟
• اگر بتوانید یک چیز را در صنعت خود تغییر دهید، از محدودیت‌های فناوری‌های موجود گرفته تا نحوه درک کاربران از محصولات، آن چیز چیست؟ محصول شما چگونه قرار است مشکلات فوری و مهم بازار را به دست فراموشی بسپارد؟
• صادق باشید، آیا فرد دیگری در فضای صنعت شما وجود داشته که به روشی غیر از روش شما در حال نوآوری باشد؟ در شش ماه آینده چگونه می‌خواهید شکاف بین محصولات خود و رقبا را کاهش دهید؟

2. از صفر شروع کنید تا فرصت‌ها به مرور زمان خود را نشان داده و  از آن‌ها برای سرمایه‌گذاری استفاده کنید. گوگل می‌توانست یک مرورگر بهتر بسازد، بروزرسانی کرده و در نهایت آن را رها کند. اما این کمپانی تصمیم گرفت مرورگری بسازد که 70 درصد سهم بازار را به خود اختصاص داده و به پلتفرمی برای اکوسیستم پررونق تبدیل شده است.

با استفاده از این سوالات، می‌توانید نقشه راه محصول خود برای سال آینده را با دقت بیشتری بررسی کنید:

• برای مانور و استفاده از فرصت‌های نوظهور چقدر فضا دارید؟ آیا نقشه شما اجازه انحراف را داده یا کاملا به یک مسیر مشخص متعهد هستید؟
• چگونه می‌توانید فرصت‌هایی در جهت خلق ارزش بیشتر برای کاربران و کسب درآمد ایجاد کرد؟
• چه چیزهایی در لیست ویژگی‌ها و ایده‌ها شما قرار دارند؟ چگونه می‌توانید بدون تأثیر منفی بر رشد فعلی خود، ایده‌های جدید را کشف کنید؟

3. فکر نکنید باید کارها را به همان روشی که انجام می‌دادید، انجام دهید. بهترین محصولات همان خدمات محصول رقیب را به مردم ارائه می‌دهند، اما با روشی بسیار بهتر. به عنوان مثال، گوگل می‌توانست حتی سمت چیزی شبیه به نوار ابزار مرورگر هم نیاید؛ اما در عوض، این کمپانی تصمیم گرفت افزونه‌های کروم را توسعه داده و از آن زمان به بهینه‌سازی آن‌ها پرداخت تا مشکلات سمت نوار ابزار نیایند.

با استفاده از این سوالات، مهم‌ترین مشکلاتی که باید در بازار خود حل کنید را پیدا کرده و سپس نوآوری کنید:

• بزرگترین چالش‌های مردم با محصولات موجود شما در بازار چیست؟
• محصول شما چه ویژگی خاصی دارد؟ چرا محصول شما باید در بازاری که دیگران شکست خوردند، موفق شود؟
• با نگاه به نقشه راه خود، محصول شما در چه زمینه‌هایی در مقابل محصول رقیب آسیب‌پذیر است؟ به عبارت دیگر، ضعیف‌ترین بخش محصول شما چیست و یک شرکت دیگر چگونه می‌تواند این را برای مشتریان حل کند؟

محتوا، نه کروم

کمپانی گوگل جدا از ساخت یک مرورگر بهتر، توانست نحوه تعامل ما با وب را دچار تغییر کند. حتی کاربرانی که مرورگرهای دیگر را ترجیح می‌دهند، از این طرز فکر گوگل در مورد مرورگر به عنوان یک پلتفرم بهره‌مند شده‌اند؛ زیرا سایر مرورگرها نیز استانداردهایی که کروم به دنیا معرفی نموده را اتخاذ کرده و راه آن را در پیش گرفته‌اند.

در هر صورت، با وجود قدرت‌نمایی کروم به عنوان یک مرورگر و یک محصول نرم‌افزاری، این محصول هم از عیب و ایراد مبرا نبوده است. این مرورگر تا کنون اشتباهات بزرگ و پرهزینه‌ای را مرتکب شده است؛ به خصوص در مورد نحوه جمع‌آوری و استفاده از داده‌های شخصی. در سال‌های آینده، گوگل فرصت این را خواهد داشت تا کروم را بیش از این بهتر کرده و اما سوال اینجاست، گوگل این کار را تا چه حد جدی انجام خواهد داد؟