اوضاع سیستمعامل اندروید در سال 2011 به هیچ عنوان برای کسانی که به میخواستند گوشی اقتصادی را برای خود خریداری کنند، به هیچ عنوان خوب نبود. در این سال محبوبترین گوشیهایی که با این سیستمعامل در بازار میتوانستیم خریداری کنیم، دستگاههایی مانند HTC Wildfire، سامسونگ گلکسی مینی و زدتیای بلید بودند.
بسیاری از کاربران در آن زمان بسیار علاقه داشتند که یک گوشی هوشمند مقرونبهصرفه را به مشخصات نسبتا خوب در دست داشته باشند، اما متاسفانه چنین دستگاههایی در بازار موجود نبودند. در این شرایط بود که شرکت شیائومی پا به میدان گذاشت و در نهایت با تلاشهای بسیار و عرضه تعداد بسیار زیادی از گوشیهای هوشمند در بازههای قیمتی بسیار متفاوت، توانست که پس از 11 سال به یکی از اصلیترین و تعیینکنندهترین بازیگران صنعت گوشیهای هوشمند تبدیل شود.
برای آن که بتوانیم میزان تاثیرگذاری شیائومی در دنیای گوشیهای هوشمند را بهتر درک کنیم، باید به مدت زمان بسیار قبلتر باز گردیم. هنگامی که شیائومی در سال 2011 اولین گوشی خود را معرفی کرد، نوکیا هنوز یکی از اصلیترین شرکتها در این صنعت با تولید گوشیهای مبتنیبر سیستمعامل سیمبین بود. در همین زمان هم سامسونگ مقام بزرگترین تولیدکننده گوشیهای هوشمند اندرویدی را در دست داشت و HTC هم هنوز بر سر زبانها بود و مردم تلاش میکردند که گوشیهای این شرکت را خریداری کنند.
تمام این شرکتهایی که گفتیم، گوشیهای هوشمند مقرونبهصرفه و خوبی را به مشتریان خود ارائه نمیکردند و جای خالی تولید چنین دستگاههایی به شدت احساس میشد.
صنعت گوشیهای هوشمند در دنیای امروز حول محور مفهوم ارزش و ارزشنهادن میچرخد. در واقع، بهترین و بالاترین اختراعات را میتوانیم در گوشیهای هوشمند تاشو پیدا کنیم، اما سوال اصلی در زمان خریداری آنها این است که آیا میارزد که مبلغ 1000 دلار را در مقایسه با چیزی که قرار است به دست بیاوریم، بپردازیم؟
شرکت شیائومی برای اولین بار با گوشی می 1 وارد صنعت گوشیهای هوشمند شد که روی آن تراشه اسنپدراگون S3، مقدار 1 گیگابایت رم و نمایشگری با وضوح نسبتا بالا در مقایسه با دیگر گوشیهای همرده خود، وجود داشت. شیائومی قدم اول برای مطرح کردن خود را با قیمتگذاری بسیار پایینتر گذاشت؛ در واقع، ما شاهد این موضوع بودیم که شیائومی گوشی هوشمندی را به بازار عرضه کردهاست که دقیقا مشخصات گوشی گلکسی S2 را با قیمتی صدها دلار ارزانتر از آن به ما ارائه میدهد.
گوشی شیائومی می 1 تنها در بازار چین عرضه شده بود، اما با گذشت سه سال و با توجه به دو عامل استقبال خوب در داخل و تقاضای بازار بینالمللی، تصمیم گرفت تا وارد بازارهای بینالمللی شود. در این سال شاهد رونمایی از گوشی شیائومی می 3 بودیم که با حاشیه سود بسیار پایین خود توانست باز هم در داخل بازار چین به فروش نسبتا زیادی دست پیدا کند.
روی بازاریابی این گوشی، در کنار استراتژی سود بسیار پایین، استراتژی فروش اختصاصی به صورت آنلاین هم پیادهسازی شده بود. تلفیق این دو استراتژی در نهایت باعث شدند که هم حاشیه سود شرکت شیائومی کاهش یابد، اما از طرفی دیگر هم هزینه نگهداری دستگاهها هم کاهش یافته بود. شیائومی توانست در طول یک سالی که گوشی شیائومی می 3 را به بازار عرضه کرده بود، تقریبا 19 واحد از ان را به فروش برساند و موجودی آن در بازارهای بینالمللی تنها پس از چند دقیقه از موجود شدن آن در وبسایتها، به اتمام میرسید.
با ادامه یافتن عرضه چنین گوشیهایی به بازار، توانست که بازار هند را هم در دست بگیرد و تا سال 2017، شرکت سامسونگ را که برند شماره یک فروش گوشیهای هوشمند در این کشور بود را کنار بزند. با بررسی آخرین آمارها از میزان فروش گوشیهای شیائومی در این بازار، متوجه خواهیم شد که 21 درصد از تمام گوشیهای هوشمند فروخته شده را دستگاههای تولید شده توسط این شرکت چینی تشکیل میدهند. آمار بازارهای بینالمللی هم به ما نشان میدهند که شیائومی پس از شرکتهای سامسونگ و اپل، در جایگاه سوم پرفروشترین برند قرار دارد.
شیائومی در ادامه مسیر متوجه شد که باید به سراغ برندهای فرعی برود تا میزان بیشتری از بازار را در اختیار بگیرد. این استراتژی را در نهایت با معرفی برندهای ردمی برای تولید گوشیهای مقرونبهصرفه و پوکو برای تولید گوشیهایی با عملکرد بالا اجرایی کرد. از زمانی معرفی این دو برند، شرکت شیائومی مدل کسبوکاری خود را به صورت قابل توجهی تغییر داده است و اکنون گوشیهای گران قیمتی را به بازار عرضه میکند و میتوانید تمام دستگاههای این شرکت را در خردهفروشیهای سراسر دنیا بیابید.
با وجود این تغییرات گفته شده، استراتژی اصلی این برند در زمینه فروش اختصاصی گوشیها به صورت آنلاین، توسط دیگر شرکتها هم دنبال میشود. آخرین نمونه از اتخاذ چنین استراتژی را میتوانیم در فروش نسل اول از گوشیهای هوشمند شرکت Nothing پیدا کنیم. این شرکت تصمیم گرفت تا گوشیهای هوشمند خود را تنها به صورت آنلاین بفروشد و کاربران سراسر دنیا میتوانند Nothing Phone (1) را خریداری و در مدت زمان اندکی با استفاده از پست بینالمللی دریافت کنند.
در سال 2018 بود که شرکت شیائومی تصمیم گرفت تا بعد از کسر کردن مالیات از گوشیها، تنها 5 درصد سود از آنها دریافت کند. این استراتژی دقیقا همان برگ برندهای بود که شیائومی برای وارد کردن ضربهای اساسی به تمام رقبای خود باید وارد میکرد. البته، این روش گفته شده، آن چیزی نبود که بتواند برای شیائومی سوددهی نسبتا خوبی داشته باشد و این چینیهای نابغه برگ برنده دیگری را در دستان خود داشتند که باعث وارد کردن شوکی بزرگ به رقبا شد!
اگر امروزه به سایت شیائومی سر بزنید، متوجه خواهید شد که این شرکت صدها برند زیرمجموعه دارد که طیف بسیار گستردهای از لوازم هوشمند و غیر هوشمند را تولید میکنند. اصلا فرقی ندارد که چه چیزی باشد، شیائومی هر چیزی که به ذهنتان میرسد، از مسواک، تلویزیون و حتی کفش تا چیزهای بسیار هوشمندتر مانند لامپهای هوشمند و جاروبرقی رباتی را تولید و به دست مخاطبان خود میرساند.
تمام این موارد تا یک مرحلهای برای شیائومی سودآور بودند، اما فشار اصلی اکوسیستم محصولات شیائومی با معرفی رابط کاربری این شرکت با نام MIUI شروع شد. در واقع، شیائومی در مدت زمان بسیار اندکی توانست که به سوددهی بیشتر در بخش نرمافزار در مقایسه با سختافزار دست پیدا کند. در حالی که شیائومی سود آنچنان زیادی را از بخش سختافزار خود به دست نمیآورد، اما تجارت نرمافزارهای آنها که دسترسی به فایلهای چندرسانهای، تمها، تصاویر پسزمینه، آهنگهای زنگ گوشی، استریم موسیقی و موارد دیگر را فراهم میآورد، توانست برای آنها سوددهی بسیار کلانی را به همراه داشته باشد.
شیائومی در طول این سالها به خود بیشتر لقب شرکت اینترنتی را داده است تا شرکتی فعال در زمینه سختافزار. این موقعیت و درآمد، دقیقا همان چیزی بود که شرکت اپل سالها برای آن تلاش کرد تا با استفاده از دستگاهی مانند Apple TV و سرویس اپل موزیک به آن دست پیدا کند. با مطالعه آمارهای درآمدی مربوط به شرکت اپل، متوجه خواهید شد که آنها با استفاده از خدمات اشتراکی و نرمافزارهای خود، میزان زیادی از درآمد و سود خود را به دست میآورند.
با برگشتن به سال 2013، به این نتیجه میرسیم که اپل را تنها میتوانیم یک شرکت نرمافزاری به حساب آوریم. این شرکت با تغییراتی که در نرمافزار و سختافزار تولید شده توسط خودش به وجود آورد، توانست که اکوسیستم بسیار خوبی را ایجاد کند و به این واسطه، میزان فروش دستگاههای هوشمند خود را افزایش داد. برندهای دیگری هم تلاش کردند تا کاری را که شیائومی انجام داد را تکرار کنند، اما تعداد بسیار اندکی به این شرکت رسیدند.
شیائومی تنها پس از هشت سال از تاسیس خود، امکان خریداری سهام خود توسط افراد عادی را فراهم آورد. آمارهای آن سال به ما نشان میدهند که ارزش اولیه 50 میلیارد دلاری شیائومی، آن را به سومین تولیدکننده باارزشترین گوشثیهای هوشمند در جهان تبدیل کرده است. بیشتر این ارزش از ساخت اکوسیستم نرمافزاری آنها به دست آمد و بخش نسبتا کوچکی را سختافزار به خود اختصاص داده بود.
رشد بسیار خوب شیائومی در زمینه نرمافزار، برای این شرکت تنها جنبههای مثبت نداشت و آنها را وارد چالشهایی هم کرد. در سالهای اولیه رشد، این برند به دلیل قرار دادن تبلیغات در سراسر نرمافزارهایش مورد انتقادهای شدیدی قرار گرفت. این تبلیغات را ما میتوانستیم در برنامههای سیستمی تا لاکاسکرین پیدا کنیم. بسیاری از برندهای فعال در زمینه نرمافزار هم از شیائومی الگو گرفتند و چنین چیزی را پیادهسازی کردند.
البته، باید به این نکته هم توجه کنیم که شرکتهای دیگر تولیدکننده گوشیهای هوشمند اندرویدی پرچمدار، مانند سامسونگ، هم دیگر نبود تبلیغات در محیط دستگاههای خود را تضمین نمیکنند و هر از چندگاهی، خبرهایی در مورد اضافه کردن تبلیغات به محیط رابط کاربری هر یک از این شرکتها به گوش میرسد.
شرکت شیائومی با دیدن موج انتقادات از سوی مخاطبان خود، سیستم نشان دادن تبلیغات در محیط کاربری گوشیهای هوشمندش را خاموش کرده است، اما هنوز هم بسیاری از افراد به این شرکت برچسب نرمافزارهای تبلیغاتی را میزنند.
شیائومی که در سال 2022 میبینیم، با چیزی که لی جون در سال 2010 تاسیس کرده بود، متفاوت است، اما اصلیترین شاکله را هنوز میتوانیم در این شرکت پیدا کنیم. MIUI هنوز اساس هر گوشی تولید شده توسط شرکت شیائومی را تشکیل میدهد و جاهطلبیهای این شرکت برای ایجاد یک اکوسیستم متصل هرگز به بیشتر از چیزی که الآن میبینیم، نرسیده است.
حتی استراتژیهای شرکت شیائومی در طول این سالها را میتوانیم در شرکتهای چینی دیگری مانند ریلمی، اوپو و در کل تمام شرکتهای زیرمجموعه هولدینگ BBK پیدا کنیم.
اصلا مهم نیست که شما با تمام کارهای این شرکت در طول 12 سال تاسیس آن موافق هستید یا خیر؛ به صورت کلی نمیتوان انکار کرد که شیائومی پادشاه بدون رقیب در میزان ارزشگذاری گوشیهای هوشمند و وارد کردن شوکهای قیمتی به آن است. این شرکت بود که بسیاری از بهترین استانداردهای انتخاب قیمت و ارائه امکانات نسبتا خوب با قیمتی متعادل را در فضای گوشیهای اندرویدی به وجود آورد و حالا در بالاترین جایگاه محبوبیت در بین طرفداران خود قرار دارد.