در دستهبندی سیستمعامل، دعوای شدیدی میان کاربران مک و ویندوز همواره وجود داشته و دارد. اما به راستی که این دو سیستمعامل چه تفاوتهایی با یکدیگر دارند؟ در این مطلب قصد داریم به ۱۰ تفاوت میان ویندوز و مک بپردازیم.
قبلاً اگر قرار بود وسط یک کنفرانس بزرگ فناوری وارد شوید و فریاد بزنید: “مک به درد نمیخورد!” یا “قوانین مک عالی است و مایکروسافت آشغال است!”، میتوانستید شورش راه بیاندازید. درگیری بین حامیان اپل و طرفداران ویندوز در محوطه دانشگاهها، شبکههای اجتماعی و پیامهای اینترنتی بالا گرفته است. اگرچه بهنظر میرسد گرمترین روزها در جنگ شعلههای آتش بین هر دو سکو گذشته است، اما هر دوی آنها دارای حامیان و طرفداران بزرگی هستند. این روزها این دو به اندازه کافی شبیه هستند که اغلب به نوع کامپیوتری که کاربران ترجیح میدهند، برمیگردد. قبل از شروع، باید به تعاریفی بپردازیم. در این مقاله، ما رایانههای اپل که سیستمعامل Mac OS X را در خود دارند، با سیستمعامل ویندوز مقایسه میکنیم.
با توجه به علاقهای که اغلب صاحبان رایانههای مک و ویندوز نشان میدهند، ممکن است از دانستن اینکه اپل واقعاً چه سهم کوچکی از بازار جهانی رایانه در اختیار دارد، شگفتزده شوید. درحالی که فروش آیفون، آیپاد و آیپد باعث افزایش درآمد کلی اپل میشود، مکها حدود ۸ درصد از رایانههای سراسر جهان را تشکیل میدهند. در واقع، در سال ۲۰۲۰ بزرگترین تهدید برای تسلط ویندوز بر بازار سیستمعامل، سیستمعامل کروم گوگل بود که در پایان سال ۲۰۲۰ به جایگاه دوم در محمولههای کامپیوتری رسید و کرومبوکها ۱۴.۵ درصد از بازار را بهخود اختصاص دادهاند. هم اپل و هم گوگل به تسلط مایکروسافت در بازار دست یافتهاند اما در پایان سال ۲۰۲۰ مایکروسافت همچنان با ۸۰/۵ درصد، سهم بازار را در اختیار گرفته بود. بنابراین، در نبرد کلاسیک سیستمعامل ما، کدام بهتر است؟ مک یا ویندوز؟ ما لیستی از ۱۰ تفاوت بین مک و رایانههای شخصی را در اختیار شما قرار میدهیم تا خودتان تصمیم بگیرید.
اگر در دهه ۱۹۸۰ بزرگ شده باشید، به یاد دارید که همه رایانهها، صرف نظر از سازنده، جعبههای کموبیش مستطیلیشکل بودند. اما طراحی به یک تمایز بزرگ بین مکها و رایانههای شخصی ویندوزی تبدیل شده است. استیو جابز فقید، مدیر عامل اسبق اپل، برای بخش عمدهای از سه دهه استثنایی، با اشتیاق بینظیری که با رقبای خود داشت، بر ظاهر محصولات شرکتاش تمرکز میکرد. طرحهای منحصربهفردی که از این وسواس ناشی میشود، به محصولات مک تصویری داده که امروزه همگان از آن لذت میبرند.
این تمرکز متعارف روی طراحی با اولین مکینتاش آغاز شد که در سال ۱۹۸۴ معرفی شد. مانند بسیاری از رایانههای خط فعلی اپل، پردازنده و مانیتور آن در یک واحد قرار گرفته بودند که باعث کاهش تعداد کابلهای لازم برای کار و ایجاد نمایه شیکتر شد. جابز در سال ۱۹۸۵ شرکت را ترک کرد و کامپیوترهای مکینتاش شبیه ماشینهای ویندوزی شدند که در قفس قرار گرفته بودند. سه بازار کوچک اپل در آن زمان در حال کاهش بود و بسیاری شرکت را به عنوان یک کمپانی منسوخشده میشناختند.
هنگامی که اپل در سال ۱۹۹۷ جابز را بازگرداند، وی و طراح اپل، جاناتان آیو، مسلماً مهمترین موفقیت اپل را در آیمک که در سال ۱۹۹۸ معمرفی شد، مجدداً راهاندازی کردند که نشاندهنده آغاز افزایش محبوبیت آن تا امروز است. امروزه، بسیاری از تولیدکنندگان رایانههای شخصی، ماشینهای شیکتر و جذابتری میسازند اما تعداد کمی از آنها توانستهاند به سطحی از محصولات مک دست پیدا کنند.
صدها طرح مختلف از رایانههای شخصی در بازار وجود دارد که از طراحی سودمند رایانههای تجاری گرفته تا زیباییشناسی رایانههای شخصی گیمینگ در عصر امروزی را شامل میشود. برخی از نوتبوکها را میتوان از داخل به بیرون برگرداند و به عنوان تبلت لمسی نیز از آن استفاده کرد. وقتی صحبت از طراحی رایانههای شخصی به میان میآید، هیچ دیدگاه واحدی وجود ندارد که انتخابهای زیباییشناختی را هدایت کند اما این لزوماً چیز بدی نیست؛ اگر یک طرح را دوست ندارید، میتوانید برای بررسی گزینههای دیگر به سازنده دیگری مراجعه کنید.
یکی از رایجترین تفاوتهایی که بین مکها و رایانههای شخصی ذکر شده قیمت آن است. تعداد کمی از محصولات مک با قیمت کمتر از ۱۰۰۰ دلار بهفروش میرسند، درحالی که مدلهای رایانههای شخصی زیادی وجود دارند که در این محدوده قیمت قرار میگیرند. با این حال، این لزوماً به این معنا نیست که مکها نسبت به رایانههای شخصی با مشخصات مشابه گرانتر هستند. در عوض، بهطور کلی، اپل تصمیم گرفته تا خط مک خود را حول رایانههای سطح بالاتر با اجزای بهتر و پرهزینهتر بسازد. این شرکت بارها گفته است که میتواند رایانههای ارزانتری بسازد، اما این روی تجربه کاربری مشتری تأثیر میگذارد و اپل نمیگذارد چنین اتفاقی بیافتد.
مشکل مقایسه قیمتها بین رایانههای شخصی مک و رایانههای شخصی دیگر این است که رایانهها به ندرت قابل مقایسه هستند. حتی اگر دو رایانه با سرعت پردازنده، رم، ظرفیت هارد، گرافیک، حافظه و تعداد پورتهای USB غیر مشابه پیدا کنید، هر دستگاه با بستههای نرمافزاری بسیار متفاوت از قبل نصب میشود. کاربر ممکن است مجبور باشد برای هر رایانهای که انتخاب میکند، نرمافزاری اضافه خریداری کند. نکته اصلی این است: ارزش نسبی یک مک با رایانههای شخصی واقعاً به نیازهای مصرفکننده بستگی دارد.
اگر برای انجام عملکردهای اساسی مانند وبگردی یا پردازش کلمه فقط به یک رایانه نیاز دارید، ممکن است توجیه خرید مک سخت باشد. انتخابهای کامپیوتری زیادی وجود دارد که هزینه کمتری را بهخود اختصاص میدهند. اینجا است که طرفداران لینوکس میتوانند به صدا درآیند؛ حتی افرادی که با سیستمعامل لینوکس آشنایی ندارند، میتوانند یک کامپیوتر ارزانقیمت بخرند، یک توزیع ساده لینوکس نصب کنند و به عملکردهای اولیه کامپیوتر دسترسی داشته باشند. این نیز جهش در فروش Chromebook را توضیح میدهد چراکه آنها رایانههای ارزانقیمتی هستند که برای انجام کارهای روزمره طراحی شدهاند.
اگرچه اولین رایانههای مکینتاش از پردازندههای سری ۶۸۰۰۰ موتورولا استفاده میکردند، اما در اواسط دهه ۲۰۰۰ به پردازندههای اینتل منتقل شدند. هنگامی که سیستمعامل مک میتواند روی همان پردازندههای دستگاههای ویندوز اجرا شود، میتوانید ویندوز را در کنار سیستمعامل مک روی رایانه خود نصب کنید و از یکی یا هر دو استفاده کنید. در سال ۲۰۲۰، اپل اعلام کرد که سیستمعامل مک را دوباره، این بار با پردازنده خود، M1 به بازار عرضه خواهد کرد. مکهای دارای این تراشه جدید در سال ۲۰۲۱ بهفروش رسیدند. برخلاف ماشینهای مبتنی بر اینتل، M1 یک سیستم روی یک تراشه است؛ نمیتوانید پردازنده و کارت گرافیک رایانه شخصی را یا مکهای M1 مقایسه کنید.
درگاههای ورودی و خروجی موجود در مک و رایانههای شخصی نیز متفاوت است. مکهای رومیزی مجموعهای استاندارد از این ویژگیها ازجمله پورتهای USB و HDMI را ارائه میدهند. اپل با تغییر کانکتور USB-C در لپتاپهای خود، انتقادات زیادی را به خود جلب کرد که کاربران مک را ملزم به خرید آداپتورهای HDMI و کانکتورهای USB اصلی کرد. با وجود انتقادات مطرح شده، این شرکت در مسیر خود باقی مانده است. همچنین برخلاف رایانههای مبتنیبر Chrome OS، ویندوز یا لینوکس، اپل صفحه لمسی برای لپتاپهای خود منتشر نکرده است. رایانههای شخصی معمولاً دارای کانکتورهای USB و HDMI و همچنین کارتخوان هوشمند و پورت اترنت هستند. از زمان نگارش این مقاله، مکهای دسکتاپ هنوز دارای جک Ethernet هستند، اما لپتاپها از فقدان این جک رنج میبرند.
شاید واضحترین تفاوت بین مک و ویندوز تعداد تنظیمات موجود برای هر برند باشد. در حال حاضر، اپل تنها پنج خط تولید از کامپیوترها را ارائه میدهد: مکبوک ایر، مکبوک پرو، مک مینی، آیمک و مک پرو. حتی اگر هر پیکربندی از این مدلها به صورت جداگانه در نظر گرفته شود، اپل تنها ۲۰ کامپیوتر منحصربهفرد را ارائه میدهد. این انتخاب محدود نشانه ضعف نیست،بلکه بخشی از رویکرد «کمتر همان بیشتر» شرکت در بازاریابی است.
از سوی دیگر، رایانههای شخصی در اشکال و اندازههای بسیار متنوعی وجود دارند. Consumer reports، تعداد ۱۲ برند متمایز از کامپیوترهای مبتنی بر ویندوز را بررسی میکند، از جمله نامهای آشنا مانند ایسر، ایسوس، دل، Gateway، اچپی، هیوندای، لنوو و سامسونگ که هر کدام پیکربندیهای متعددی از مدلهای دسکتاپ و لپتاپ ارائه میدهند. بسیاری از مصرفکنندگان این انتخاب بزرگ را به عنوان یک مزیت میبینند زیرا احتمال بیشتری دارد که کامپیوتری را پیدا کنند که دقیقاً نیازهای آنها را برآورده کند.
وقتی صحبت از فروشگاههای خردهفروشی شخص ثالث به میان میآید، اپل نسبت به تولیدکنندگان رایانههای شخصی در مورد محل فروش محصولات خود گزینشتر است. گل سرسبد شرکت کالیفرنیا، فروشگاه اپل است که اولین بار در سال ۲۰۰۱ در مرکز خرید تایسون کرنر در مکلین، ویرجینیا افتتاح شد. از آن زمان، اپل بیش از ۳۰۰ فروشگاه اضافی در ۴۳ ایالت و ۱۱ کشور افتتاح کرده است. از آنجایی که این فروشگاهها معمولاً فقط در مراکز جمعیتی بزرگ ساخته میشوند، اپل برای دستیابی به پایگاه مشتریان گستردهتر، چندین توافقنامه با زنجیرههای الکترونیک و فروشگاههای بزرگ منعقد کرده است. با این حال، مک در بسیاری از فروشگاههایی که رایانههای شخصی را میفروشند در دسترس نیستند: مثل خردهفروش بزرگ و جهانی، Walmart. البته میتوانید دستگاههای مک و ویندوز را از فروشگاههای اینترنتی نیز سفارش دهید.
مایکروسافت استراتژی متفاوتی دارد. برای مدت طولانی، این شرکت سختافزار تولید نمیکرد، در عوض مجوز سیستمعامل خود را به شرکتهای دیگر میداد. اکثر این شرکتها محصولات خود را تا جایی که میتوانند به فروشگاهها عرضه میکنند. بنابراین، درحالی که ممکن است در فروشگاه رایانه محلی خود یک محصول از شرکت اپل را نبینید، دهها رایانه شخصی ویندوزی در دسترس شما قرار دارند.
سیستمعامل یک تفاوت دیرینه بین مک و ویندوز بوده است. درحال حاضر، کامپیوترهای مک با آخرین نسخه سیستمعامل مک از قبل نصف شدهاند و در همان حال، اکثر رایانههای شخصی نیز با آخرین نسخه مایکروسافت ویندوز عرضه میشوند. در دهه ۲۰۰۰ و ۲۰۱۰، رایانههای اپل از پردازندههای اینتل استفاده میکردند که به مصرفکنندگان اجازه میداد هر دو سیستمعامل مک و ویندوز را روی دستگاههای خود اجرا کنند. این به ویژه برای افرادی که برای کارهای روزانه خود به هر دو سیستمعامل نیاز داشتند، مفید بود.
اپل این مدل را در سال ۲۰۲۰ تغییر داد؛ آن هم با ظهور پردازنده M1 خود. از زمان نگارش این مقاله، ویندوز دیگر روی این ماشینها اجرا نمیشود و مصرفکنندگان مجبورند تا بین دو مسیر مختلف، انتخابی داشته باشند. اما درحالی که اپل در حال دور شدن از سازگاری با ویندوز است، به سمت سازگاری با دستگاههای گوشی هوشمند محبوب خود که دارای سیستمعامل iOS هستند، حرکت میکند. برنامههای پردازنده اپل ممکن است اجرای برنامههای مشابهی را که روی تبلتها و تلفنهای با قدرت بالاتر اجرا میشوند، روی رایانهها نیز ممکن کند.
البته ویندوز روی رایانهها و تبلتها اجرا میشود اما در سال ۲۰۱۷ سیستمعامل تلفن اختصاصی خود را به نفع ویندوز موبایل کنار گذاشت. بعید است که مایکروسافت به گوگل و اپل اجازه دهد همه لذت ببرند و به یافتن راههایی برای کار بین رایانهها، تبلتها و تلفنهای خود ادامه خواهد داد. مایکروسافت سرفیس، رایانهای با فرم باریک، سبک و تبلتمانند، گواه این موضوع است.
یکی از ویژگیهای مشترک طرفداران رایانههای شخصی مک و ویندوزی، علاقه آنها به این دو برند است. کاربران مک مفاهیمی مانند امنیت، قابلیتهای ویژه و طراحی را مطرح خواهند کرد. دارندگان رایانههای شخصی با قیمت، سازگاری نرمافزار و انتخاب مقابلهبهمثل میکنند و این تا جایی ادامه خواهد داشت که جنگی شگفتانگیز به راه بیافتد.
در سال ۲۰۱۱، یک مطالعه آنلاین غیرعلمی نشان داد که تبلیغات محبوب «Get a Mac» مربوط به دهه ۲۰۰۰ که به ترتیب جان هاجمن و جاستین لانگ را به عنوان رایانه شخصی و مک نشان میدادند، عموماً نمایش دقیقی از کلیشههای آنها بود. رایانه شخصی هاجمن یک ماشین خستهکننده و همهکاره بود، درحالی که Mac لانگ سرگرمکنندهتر و خلاقانهتر بهنظر میرسید. اگرچه کاربران رایانههای شخصی ویندوزی اغلب به اصطلاح «مالیات اپل» اشاره میکنند؛ بهنظر میرسد که رایانههای اپل معمولاً بیشتر از رایانههای شخصی موجود در قفسه فروشگاهها قیمت دارند. داشتن آیفون یا پوشیدن ایرپاد میتواند چیزهای زیادی درباره وضعیت مالی زندگی شما بگوید. به هر دلیلی، بهنظر میرسد که ادراک و سیاست همچنان در انتخاب دستگاههای خرید برای سالهای آینده نقش خواهد داشت.
یکی از مهمترین دلایلی که مک سهم کمتری از بازار کامپیوتر را به خود اختصاص داده است، کمبود نرمافزاری است که برای سیستمعامل آن نوشته میشود. در دهه ۱۹۹۰ افول اپل باعث ترس توسعهدهندگان از این پلتفرم شد. بازگشت استیو جابز به شرکت باعث شد تا اعتمادبهنفسی جدید ایجاد شود و سرمایهگذاری در سال ۲۰۰۹ توسط خود مایکروسافت در این شرکت ایجاد شد. از آن زمان، تعهد اپل به توسعهدهندگاناش، از جمله مایکروسافت که نسخه بهروز مجموعههای تجاری آفیس را برای مک نگهداری میکند، در شکاف نرمافزاری از بین رفته است. با این وجود، هنوز هم برخی از توسعهدهندگان نرمافزار تخصصی، نسخههای مک برای اپلیکیشنهای خود ایجاد نمیکنند، اما به نوبه خود، برخی از توسعهدهندگان هم وجود دارند که نرمافزار خود را برای ویندوز نمینویسند. با افزایش تعداد ابزارهای کسبوکار مبتنی بر وب که تقریباً روی هر رایانه اجرا میشوند، این موضوع بحثبرانگیزتر میشود.
این فقط درباره نرمافزارهای تجاری نیست که مانع مک میشود، بلکه بازیها نیز در این بین نقشی اساسی را ایفا میکنند. بیشتر گیمرهای رایانه به لطف گستره وسیعی از نرمافزارهای تفریحی ارائهشده برای سیستمهای ویندوزی، به سمت ویندوز گرایش پیدا میکنند. برای مدت طولانی، توسعهدهندگان از توسعه بازیهای خود به مک خودداری میکردند. اما تجدید حیات اپل فرصتهایی را نیز برای گیمرها ایجاد کرده است تا به سرگرمی بپیوندند. در زمان نگارش این مقاله، دستهبندی «What’s Being Played» در پلتفرم بازی آنلاین Steam بیش از ۵۳۰۰ بازی برای مک را نشان میدهد. هنوز بازیهای بیشتری برای ویندوز وجود دارد اما فاصله بین این دو سیستمعامل از این حیث کاهش یافته است.
یکی دیگر از تفاوتهای بزرگ بین مک و ویندوز، سطح امنیتی است که میتوانید از ویروسها و سایر بدافزارهای ناخواسته انتظار داشته باشید. از آنجایی که اکثریت قریببهاتفاق کامپیوترهای جهان مایکروسافت ویندوز را اجرا میکنند، اکثر حملات روی رایانههای شخصی ویندوزی متمرکز میشوند؛ بدافزارهایی مانند تروجانها که کاربران را فریب میدهند تا با تظاهر به چیزی مطلوب، آن را نصب کنند یا حتی ویروسها و باتنتها که بیسروصدا رایانهها را در لشکری از ماشینهای زامبی که برای توزیع هرزنامه یا تبلیغ کلاهبرداری طراحی شدهاند، جذب میکنند و تهدیدهای رایجی برای رایانههای شخصی بهشمار میآیند. اما بهندرت این موضوع به مکهای موجود در بازار آسیب میرساند.
این بدان معنا نیست که کاربران مک باید امنیت را کاملاً نادیده بگیرند. همانطور که مدعی سهم بازار است، این تهدیدها نیز افزایش مییابد و همانطور که توسعهدهندگان قانونی برنامههای متقابل پلتفرمی ایجاد کردهاند، بدافزارهای متقابل پلتفرم نیز رایجتر شدهاند. با این حال، همانطور که یکی از ناظران میگوید، هنوز مقداری حقیقت وجود دارد که “یک دارنده مک که هیچ نرمافزار امنیتی اجرا نمیکند، نسبت به کاربران ویندوزی که تا چشمان خود را نیز مورد محافظت قرار داده، بسیار کمتر قربانی حملههای موفقیتآمیز میشود.”
احتمالاً بارزترین تفاوت بین مک و رایانههای شخصی در رضایت مشتری است. در سال ۲۰۲۰، اپل در یک مطالعه که توسط آژانس برندینگ MBLM انجام شد و همه برندها را مورد بررسی قرار داد، رتبه اول را ازآن خود کرد. اما شاخص رضایت مشتریان آمریکا، اپل را در سال ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ برترین برند کامپیوتری معرفی کرد و سامسونگ و ایسر را در جایگاههای دوم و سوم قرار داد.
اپل مدتها است که بهدلیل خدمات خوب به مشتریان خود شهرت دارد. این احتمالاً تا حدی به دلیل نحوه ارائه خدمات این شرکت است. دارندگان رایانههای شخصی میتوانند با پشتیبانی فنی تماس بگیرند یا به یک فروشگاه تعمیر شخص ثالث مراجعه کنند، اما کاربران مک میتوانند از یک تکنسین در میز راهنمای Genuis Bar واقع در هر فروشگاه اپل، کمکهای حضوری دریافت کنند. این موضوع همچنین باعث میشود که اپل یک هویت متمرکز داشته باشد. اگر مشکلی با مک دارید، چه سختافزار یا سیستمعامل،میتوانید به Genius Bar بروید. اما چه اتفاقی میافتد اگر رایانههای شخصی شما در حالت فریتز باشد؟ ممکن است مجبور شوید با دو یا چند شرکت صحبت کنید تا مشکل اصلی را شناسایی کنید. اگرچه مایکروسافت خدمات فنی را نیز در فروشگاههای خود دارد، اما فقط از دستگاههای خود مانند سرفیس و ایکسباکس پشتیبانی میکند.
درنهایت، انتخاب ویندوز یا مک بیش از هر چیز دیگری به شما بستگی دارد. اعلام اینکه یکی از دیگری بهتر است مانند این است که بگویید پرتقال بهتر از سیب است؛ خب میدانید، هر کسی سلیقهای دارد.