بهصورت کلی، میتوانیم Code.org را یک سازمان غیرانتفاعی و وبسایتی بهحساب آوریم که برای اولین بار توسط علی و هادی پرتوی تاسیس شد. حال ما قصد داریم که در این مقاله به سراغ بررسی این پلتفرم دوستداشتنی و اهداف تاسیس شدنش برویم؛ با کارو تک همراه باشید.
در ماه ژانویه سال 2013 بود که هادی و علی پرتوی بهعنوان یک سازمان غیرانتفاعی با تمرکز بر دسترسی بیشتر به برنامهنویسی برای کامپیوتر و علوم مربوط به آن راهاندازی شد. تمرکز اولیه این دو برادر آن بود که یک پایگاهداده از تمام کلاسهای مربوط به علوم کامپیوتر را در ایالات متحده را بهوجود آورند. در آن زمان هادی پرتوی در مورد این پلتفرم گفت که حدود 90 درصد از مدارس ایالات متحده بههیچ عنوان علوم کامپیوتر را علیرغم اینکه در حال حاضر این رشته یکی از بنیادیترین چیزهایی است که هر دانشآموزی باید در مورد آن بداند، تدریس نمیکنند.
طبق چیزهایی که رسانهها نوشتهاند، ایده اولیه تاسیس این سازمان را هادی پرتوی داد و در ادامه هم علی پرتوی با درک اهداف برادرش، با او همراه شد. هادی پرتوی در مورد تاسیس این پلتفرم میگوید:
عامل الهامبخش من برای تاسیس این شرکت، لحظه درگذشت استیو جایز بود. من قصد داشتم ویدئویی درست کنم و در آن درباره اهمیت علوم کامپیوتر و بهترین تکنولوژیها صحبت کنم، اما استیو جابز، بهترین نماد صنعت تکنولوژی بود و دیگر نمیتوانستم از حضور او در ویدئوی خود استفاده کنم؛ بنابراین همین عامل باعث شد تا این شرکت را راهاندازی کنم.
بعد از این موضوع بود که هادی پرتوی قسمت بزرگی از تمرکز خود را روی این سازمان تازه تاسیس خود گذاشت تا بتواند به رویای جدید خود برسد.
یک ماه پس از تاسیس این پلتفرم، یعنی در اواخر ماه فوریه سال 2013، این دو برادر ویدیویی را منتشر کردند که در آن مارک زاکربرگ، بیل گیتس، جک دورسی و دیگر برنامهنویسان مشهور و کارآفرینان در مورد اهمیت نحوه کدنویسی و یادگیری علوم کامپیوتر حرف میزدند. بعد از انتشار این ویدیو، رسانه TechCrunch نوشت که این ویدیو در فضای مجازی بازخورد خیلی خوبی را کسب و تعداد بسیار زیادی از کاربران را ترغیب کرده تا به یادگیری علوم کامپیوتر بپردازند.
برادران پرتوی برای آنکه بتوانند پلتفرم خود را بهصورتی بهتر رشد دهند، در روزهای اول آغاز به کارشان تقریبا توانستند که از طریق سرمایهگذاران مختلف مبلغ 10 میلیون دلار را جمعآوری کنند.
یکی از چیزهایی که به Code.org کمک کرد تا بهصورتی بهتر بتواند خودش را در میان کاربران مختلف و بهخصوص دانشآموزان جا بیندازد، انتشار یک آموزش یک ساعته برای ساخت و سفارشیسازی کردن یک بازی ویدیویی شبیهبه Flappy Bird بود که کاربران میتوانستند با استافده از زبان برنامهنویسی بصری سایت این کار را انجام دهند. این پلتفرم همچنین یک برنامه مربوط به برنامهنویسی را ایجاد کرده است که حول شخصیتهای محبوب دنیای دیزنی مانند فروزن یا بازی Angry Birds و Plants vs Zombies میچرخد. در ماه دسامبر سال 2014، سایت Code.org یک کمپین برای سرمایهگذاری جمعی با نام Indeigogo برگزار کرد که بیش از 5 میلیون دلار برای کمک به دانشآموزانی که وضع مالی خوبی ندارد، جمعآوری شد.
بهطور کلی، در حال حاضر حدود 100 میلیون دانشآموز در این پلتفرم حضور دارند و از برنامههای جذاب آموزشی آنها استفاده میکنند. در روز 16 نوامبر سال 2015، مایکروسافت هم به جمع حامیان Code.org پیوست و اعلام کرد که قصد دارد تا بازی میانکرفت را بهعنوان یک وسیله آموزشی برای یادگیری برنامهنویسی، در اختیار کودکانی که در این پلتفرم حضور دارند قرار دهد.
بعد از جذب تمام این سرمایهگذاریها و حامیان بزرگ، پلتفرم Code.org به موفقیت در خور توجهی دست یافت و در یک نمونه کوچک در ماه فوریه سال 2016 توانستند که جایزه بزرگترین تاثیر اجتماعی را از Annual Crunchies Awards دریافت کنند. بعد از کسب این موفقیت و در ماه سپتامبر همان سال، هادی پرتوی به عنوان همبنیانگذار و مدیرعامل فعلی توانست که در بین 30 رهبر آموزش برتر جهان توسط مرکز آموزش دیجیتال قرار بگیرد. بعد از کسب این موفقیت و باز هم در ماه دسامبر همان سال، پلتفرم Code.org زنگ افتتاحیه NASDAQ را به صدا درآورد.
در ماه مارس سال 2017 بود که این پلتفرم با گسترش بسیار زیادش، پا را فراتر از مرزهای ایالات متحده آمریکا گذاشت و اولین شعبه خارجی خود را در منطقه راجستان هندوستان تاسیس کرد.
در طول برنامه Computer Science Education Week که از تاریخ 9 دسامبر تا 15 دسامبر سال 2015 برگزار شده بود، سایت Code.org چالش Hour of Code را در وبسایت خود راهاندازی کرد تا علوم کامپیوتری را به دانشآموزان مدارس مختلف آموزش دهد و آنها را برای تکمیل آموزشهای کوتاه برنامهنویسی ترغیب کند.
Hour of Code شامل اجبار افراد به نوشتن تکههای کوتاه کد برای دستیابیبه اهداف از پیش تعیین شده با استفاده از Blockly که یک زبان برنامهنویسی بصری شبیهبه لگو، بود. این ابتکار حدود دو ماه قبل اعلام شده بود و در زمان راهاندازی این ابتکار توسط باراک اوباما، رئیس جمهور وقت آمریکا، و همچنین مدیران عامل شرکتهای بزرگ دنیای فناوری مانند مایکروسافت و اپل حمایت شد.
این برنامه همچنین توسط تعداد بسیار زیادی از آکادمیهای بزرگ آنلاین آموزشی مانند Khan Academy مورد حمایت قرار گرفت. حدود 20 میلیون نفر در این برنامه شرکت کردند و بیش از 600 میلیون خط کد هم نوشته شد. The Hour of Code همچنین هدایایی برای مشارکت به برخی از مدارس درگیر در این چالش اهدا کرد. این هدایا شامل چیزهای مختلفی مانند مجموعهای پنجاه لپتاپ یا یک کنفرانس تلفنی با یکی از افراد مشهور دنیای تکنولوژی مانند بیل گیتس یا جک دورسی بود. تلاش سرمایهگذاری جمعی برای برنامه The Hour of Code بالاترین میزان سرمایهای را که تاکنون در Indiegogo جمعآوری شده است را دریافت کرد. تا ماه اکتبر سال 2014، حدود 40 میلیون دانشآموز در کلاسهای درسی The Hour of Code شرکت کرده بودند و دومین مرحله این سری از رقابتها در ماه دسامبر همان سال برگزار شد. در آن سال، پلتفرم Code.org مکانهایی مانند خردهفروشیهای اپل را برای تدریس درسهای مورد نیاز برای این رقابتها انتخاب کرد.
اولین گام در تلاشهای سازمان در مورد برنامه درسی مدارس، همکاری با مناطق مدارس ایالات متحده آمریکا برای افزودن درس برنامهنویسی کامپیوتر بهعنوان یک کلاس در برنامه درسی دانشآموزان بود. اکثر مدارس آمریکا در آن زمان کد درسی برای علوم کامپیوتر نداشتند تا مدارس بتوانند کدنویسی را بهعنوان کلاس درسی جدید ارائه دهند. پس از این مرحله، گام بعدی ایجاد مطالب آموزشی و یادگیری آنلاین رایگان برای مدارس بود تا در صورت تشکیل کلاسهای علوم کامپیوتری بتوانند از آنها استفاده کنند.
تا سال 2014، پلتفرم Code.org دورههای کامپیوتری را در 30 منطقه مختلف از مدارس ایالات متحده امریکا راهاندازی کرد تا به حدود 50 درصد از دانشآموزان این کشور، یعنی 2 میلیون نفر آموزشهای مربوط به علوم کامپیوتر را بدهد. این روند ادامه داشت تا سال 2015، پلتفرم Code.org چیزی در حدود 15 هزار معلم را برای آموزش علوم کامپیوتری آموزش داده بود که در مجموع میتوانستند به 600 هزار دانشآموز جدید که قبلا قادر به یادیگری برنامهنویسی کامپیوتری نبودند دسترسی داشته باشند. اکثر این دانشآموزان را زنان یا اقلیتها تشکیل میدادند. با بررسی دادههای موجود از این پلتفرم، میتوان به این نتیجه رسید که در حال حاضر توانستهاند که بیش از 72 هزار مربی را بری آموزش علوم کامپیوتری آماده کنند.
در آن سال بود که این پلتفرم با حدود هفتاد مدرسه بزرگ ایالات متحده آمریکا که چندین میلیون دانشآموز در آنها حضور داشتند، شریک شد. این شرکت همچنین با سایر کسبوکارهای مربوط به کلاسهای کامپیوتری و نهادهای خصوصی برای ارائه لوازم و فرصتهای یادگیری کامپیوتری اضافی وارد همکاری شد. تا سال 2015، شش میلیون دانشآموز در کلاسهای برنامه درسی Code.org ثبت نام کرده بودند. در آن سال، این پلتفرم با هیئت مدیره کالجها وارد همکاری شد تا فهرسی از کلاسهای کامپیوتری با جایگاه پیشرفته را ایجاد کند. پلتفرم اصلی مورد استفاده در دستورالعمل Code Studio است که طبق گفته TechCrunch مفاهیم زیربنایی در برنامهنویسی را از طریق دستکاری بلوکهای منطقی آموزش میدهند که وقتی در یک ترکیب خاص در کنار هم قرار میگیرند، یک کاراکتر را در اطراف یک صحنه حرکت دهند یا یک شکل را ترسیم کند.
در سال 2018، Code.org رکورد مشارکت دختران و اقلیتها را در کلاسهای درسی علوم کامپیوتری پیشرفته که عمدتا توسط دانشآموزان در کلاسهای درس اصول علوم کامپیوتری برگزار میشد را جشن گرفت.
یکی از تلاشهای اصلی مربوط به لابیگری پلتفرم Code.org در مجالس ایالتی این است که از این موضوع اطمینان حاصل شود که کلاسهای کامپیوتر بهعنوان کلاسهای زبان خارجی ثبت نمیشوند، بلکه بهعنوان کلاسهای علمی در نظر گرفته شوند تا اطمینان حاصل شود که بیش از کدنویس در دورههای کامپیوتری تدریس خواهد شد. Code.org همچنین بهطور خاص روی دانشآموزان دختر و اقلیتها تمرکز میکند، زیرا این سازمان معتقد است که این دانشآموزان بیشتر در معرض خطر عدم دریافت آموزشهای علوم کامپیوتری قبل از دبیرستان یا کالج قرار دارند.
با توجه به وبسایت Code.org، این شرکت اهداف زیر را دنبال میکند:
در حال حاضر در دنیا تنها پلتفرمی که توانایی رقابت با پلتفرم که هادی و علی پرتوی تاسیس کردند را میتوان MIT Scratch بهحساب آورد، اما کدام یک از این دو پلتفرم برترین پلتفرم آموزشی هستند؟
Code.org و MIT Scratch دو پتلفرم محبوب برای کدنویسان جوان هستند که برای اولین بار کدنویسی را یاد میگیرند. هر دو این پلتفرمها بر منطق و تفکر محاسباتی تمرکز میکنند و استفاده از آنها رایگان است.
در حال حاضر کودکان ترجیح میدهند که از MIT Scratch استفاده کنند، اما از طرفی دیگر پلتفرم Code.org در بین معلمان محبوبیت بیشتری دارد. هر دو پلتفرم مورد بحث نرمافزاری مبتنیبر مرورگر هستند که همین موضوع هر دانشآموزی را قادر میسازد تا با کامپیوتری یا کرومبوکی که در اختیار دارد، از پروژههایشان در فضای ابری استفاده و دادههای خود را هم در همانجا ذخیر کند. این کار برای دانشآموزان بسیار جذابتر و بهتر از استفاده از کتابهای درسی است. البته در مورد نحوه استفاده از این پلتفرمها باید به شما بگوییم که Code.org بهصورتی عالی روی تبلتها هم اجرا میشود، اما متاسفانه MIT Scratch این قابلیت را ندارد.
هر کدام از این پلتفرمها رویکرد آموزشی مخصوص خودشان را دارند که بر همین اساس تعداد بسیار زیادی از کارشناسان پیشنهاد میدهند که از هر دوی آنها، مشابه روشی که یک زبان خارجی را با استفاده از تکنیکهای یاد میگیرید، استفاده کنید. این کار به تقویت یادگیری مفاهیم بهروشهای مختلف کمک میکند.
مواردی را که میتوانیم بهعنوان برتریهای پلتفرم Code.org بهحساب آوریم عبارتند از:
مشکل اصلی این پلتفرم آن است که بچهها، بهخصوص آنهایی که سن بیشتری دارند، ممکن است که از روند آموزشی این پلتفرم خسته شوند. در این پلتفرم آزادی زیادی برای آزمایش و ساختن آنچه که تصور میکنید، وجود ندارد.
مواردی را که میتوانیم بهعنوان برتریهای پلتفرم MIT Scratch بهحساب آوریم عبارتند از:
Scratch میتواند برای معلمان جدید بسیار سخت باشد؛ چرا که تعداد کمی از آموزشهای نحوه کار کردن با این پلتفرم وجود دارد و ماهیت باز بودن آن به این معنی است که یک کلید پاسخ برای این پلتفرم وجود ندارد.