کاروتک

تکنولوژی و علمی

تلویزیون و سینما

تلویزیون کاروتک

در حال حاضر ابزارهای جدیدی در حال توسعه هستند که جست‌وجوی انسان‌ها برای حیات را در سراسر کهکشان راه‌شیری را تقویت می‌کنند. اما آیا واقعا ممکن است که در آینده‌ای نزدیک نشانه‌ای از حیات یا تمدن‌های هوشمند را در خارج از منظومه شمسی پیدا کنیم؟

ما می‌دانیم که در منظومه شمسی بسیار بعید است که چیزی پیشرفته‌تر از حیات میکروبی وجود داشته باشد؛ اما اگر به خارج از منظومه شمسی یا حتی فواصل دور‌تر فکر کنیم، ممکن است سیاراتی مانند زمین با شکل پیشرفته‌تری از زندگی وجود داشته باشند.

ما هنوز حیاتی در مریخ پیدا نکرده‌ایم، اما دانشمندانی هستند که فکر می‌کنند بشریت می‌تواند شواهدی از حیات را در سیاراتی خارج از منظومه شمسی ظرف 25 سال آینده کشف کند.

ساشا کوانز، اخترفیزیکدان در موسسه فناوری فدرال سوئیس ETH زوریخ، یکی از این افراد است. کوانز در یک کنفرانس مطبوعاتی در تاریخ 2 سپتامبر، پروژه‌های فناوری را که اکنون در دست ساخت هستند و شرح داد و گفت که این پروژه‌ها محققان را قادر می‌سازند در نهایت به این سوال پاسخ دهند که آیا ما در جهان تنها هستیم یا خیر.

کوانز در این نشست گفت:

در سال 1995، همکارم (و برنده جایزه نوبل)، دیدیه کوئلوز اولین سیاره خارج از منظومه شمسی ما را کشف کرد. امروزه بیش از 5000 سیاره فراخورشیدی شناخته شده است و ما روزانه در حال کشف بیش‌تر آن‌ها هستیم.

بیش‌تر بخوانید: سیارات فراخورشیدی: جهان‌هایی فراتر از منظومه شمسی ما

با توجه به این‌که ستاره‌شناسان معتقدند هر یک از بیش از 100 میلیارد ستاره کهکشان راه شیری حداقل یک سیاره دارند، سیاره‌های فراخورشیدی بیش‌تری به‌زودی کشف خواهند شد. این موضوع باعث پیدا شدن تعداد زیادی سیاره فراخورشیدی می‌شود که بسیاری از آن‌ها دقیقاً مانند زمین و در فاصله مناسب از ستاره‌های مادر خود قرار دارند؛‌ در واقع، آن‌ها می‌توانند شرایطی مانند وجود آب مایع را برای زندگی فراهم کنند.

کوانز گفت:

آن‌چه که ما نمی‌دانیم، این است که آیا این سیارات شبه زمین دارای اتمسفر هستند و اگر هستند، جو آن‌ها از چه چیزی ساخته شده است. ما باید جو این سیارات را بررسی کنیم. ما هم‌چنین به یک رویکرد رصدی نیاز داریم که به ما اجازه دهد از این سیارات عکس بگیریم.

این نشست تنها یک روز پس از آن انجام شد که تیم تلسکوپ فضایی جیمز وب اولین تصویر مستقیم این تلسکوپ فضایی را از یک سیاره فراخورشیدی که به دور ستاره‌ای دور می‌چرخید، منتشر کرد؛ این سیاره که غول گازی عظیم به‌نام HIP 65426 است، سیاره‌ای به اندازه 12 برابر مشتری است که در فاصله 100 برابری زمین خورشید، به دور ستاره مادرش می‌چرخد.

تلسکوپ فضایی جیمز وب برای مطالعه سیارات فراخورشیدی ساخته نشده است، بلکه برای جستجوی قدیمی‌ترین ستاره‌های کیهان ساخته شده است و در حال حاضر مجموعه‌ای از پیشرفت‌ها را در تحقیقات سیارات فراخورشیدی از جمله شناسایی دی‌اکسید کربن و آب در اتمسفر تعدادی از آن‌ها ارائه کرده است. با این حال، کوانز هشدار می‌دهد که وب، اگرچه قوی‌ترین رصدخانه‌ای است که تا به حال به فضا فرستاده شده است، اما به اندازه کافی قدرتمند نیست که بتواند سیارات بسیار کوچک‌تر و شبیه زمین را که در فاصله‌هایی نزدیک‌تر به ستاره‌های مادرشان وجود دارند، ببیند.

او ادامه داد:

سیستم سیاره HIP 65426 یک سیستم بسیار ویژه است؛ این سیاره یک غول گازی است که در فاصله‌ای بسیار دور از ستاره میزبان خود می‌چرخد. در واقع، عکس‌برداری از این سیارات با استفاده از جیمز وب مانند آب خوردن است؛ اما زمانی که اندازه سیارات کوچک‌تر می‌شود و فاصله آن‌ها از ستاره مادرشان کم‌تر می‌شود، عکس‌برداری و شناسایی آن‌ها توسط جیمز وب بسیار دشوار‌تر یا حتی غیرممکن می‌شود.

با این حال، ابزارهای جدیدی در حال حاضر با هدف پر کردن این شکاف در توانایی‌های تلسکوپ فضایی جیمز وب در دست ساخت و توسعه هستند. کوانز و تیم او در حال توسعه تصویربرداری و طیف‌نگار ELT مادون قرمز میانی (METIS) هستند؛ اولین ابزار در نوع خود که بخشی از تلسکوپ بسیار بزرگ (ELT) خواهد بود. ELT که در حال حاضر توسط رصدخانه جنوبی اروپا در شیلی ساخته می‌شود، پس از تکمیل در پایان این دهه، آینه‌ای با عرض 130 فوت (40 متر) دارد که آن را به بزرگ‌ترین تلسکوپ نوری در جهان تبدیل می‌کند.

بیش‌تر بخوانید: معادله دریک؛ معادله‌ای که می‌تواند وجود تمدن‌های فرازمینی را تأیید کند!

کوانز گفت:

هدف اصلی این ابزار، گرفتن اولین تصویر از یک سیاره زمینی، به طور بالقوه شبیه به زمین، در اطراف یکی از نزدیکترین ستاره ها است.” اما چشم‌انداز بلندمدت ما این است که این کار را نه تنها برای چند ستاره، بلکه برای ده‌ها ستاره انجام دهیم و جو ده‌ها سیاره فراخورشیدی زمینی را بررسی کنیم.

Quanz اذعان می‌کند که ابزار METIS ممکن است هنوز هم ابزاری نباشد که بتواند نشانه‌های حیات را در سیاره‌ای خارج از منظومه شمسی تشخیص دهد. یک تلسکوپ زمینی، مانند ELT، باید با تداخل جو زمین که اندازه‌گیری‌های شیمیایی اتمسفر را منحرف می‌کند، مقابله کند و از آنجایی که وب کاملاً از انجام این کار ناتوان است، برای پاسخ به این سؤال بزرگ که آیا حیات در خارج از منظومه شمسی وجود دارد یا خیر، به یک مأموریت کاملاً جدید نیاز است. او در ادامه گفت که این مأموریت در حال حاضر تحت نظارت آژانس فضایی اروپا (ESA) قرار گرفته است. این مأموریت که LIFE (یک تداخل‌سنج بزرگ برای سیارات فراخورشیدی) نامیده می‌شود، در سال 2017 طرح اولیه آن مطرح شد و در حال حاضر در مرحله تحقیق و مطالعات به سر می‌برد و هنوز به‌طور رسمی تأیید یا تأمین مالی نشده است.

این تلسکوپ فضایی تعداد زیادی از سیارات فراخورشیدی دوردست امیدوارکننده برای یافتن آثاری از مولکول‌ها در جو آن‌ها که می‌توانند توسط موجودات زنده ایجاد شده باشد، بررسی می‌کند.

کوانز گفت که مرکز جدید در ETH زوریخ می‌تواند زمینه را برای این مأموریت در آینده فراهم کند و درک ما از شیمی حیات و چگونگی تأثیر آن بر جو سیاره‌ها و محیط‌ها را بهبود بخشد.

او در ادامه گفت:

ما باید درک عمیق‌تری در مورد بلوک‌های سازنده حیات، مسیرها و مقیاس‌های زمانی واکنش‌های شیمیایی و شرایط خارجی به دست آوریم تا به ما در اولویت‌بندی ستارگان و سیارات هدف کمک کند. ما باید بررسی کنیم که آثار حیات تا چه اندازه شاخص‌های زیستی واقعی هستند؛ زیرا شاید فرآیندهای دیگری در سیارات فراخورشیدی وجود داشته باشد که می‌تواند منجر به ایجاد گازها در این جوها شود.

کوانتز افزود که اگرچه بلندپروازانه است، اما بازه زمانی 25 ساله‌ای که او برای یافتن حیات در خارج از منظومه شمسی تعیین کرده است غیر واقعی نیست. البته او خاطر نشان که که هیچ تضمینی برای موفقیت وجود ندارد؛‌ اما در هر صورت،‌ بشریت با انجام این مأموریت چندین قدم به کشف حیات و تمدن‌های هوشمند خارج از منظومه شمسی نزدیک‌تر خواهد شد.

نظر شما چیست؟ آیا فکر می‌‌کنید که تا 25 سال آینده ممکن شاهد پیدا شدن حیات در این کیهان بزرگ باشیم؟ نظرات خود را در این‌باره با ما به اشتراک بگذارید.